Geri Dön

Fuzuli ve Yunus Emre divanları'nda 'Melâmet' kavramı

The concept of 'Melâmet' in Fuzuli and Yunus Emre divans

  1. Tez No: 511915
  2. Yazar: MEHMET TEVFİK TÜRKÜM
  3. Danışmanlar: PROF. DR. ADEM CEYHAN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2018
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Celal Bayar Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Eski Türk Edebiyatı Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 301

Özet

Melâmet III./IX. yy.da Horasan'da ortaya çıkmış ve zamanla tüm İslam dünyasına yayılmış, kınanmaktan hoşnut olmaya dayanan bir İslami yaşayış ve düşünüş biçimidir. Melâmet kavramını Türk edebiyatında en fazla kullanan şairlerden ikisi Yunus Emre ve Fuzuli'dir. Bu çalışmada Yunus Emre ve Fuzuli divanlarında bu kavram alanına giren mısralar taranarak tespit edilip şerh edilmiş ve şairlerin kavramın hangi yönleri üzerinde nasıl durdukları mukayeseli olarak değerlendirilmiştir. Söz konusu çalışmayla 13.yy.da Anadolu coğrafyasında ve 16.yy.da Irak coğrafyasında Sünni ve Şii tasavvufi çevrelerde melâmet kavramının nasıl algılandığını incelemek amaçlanmıştır. Çalışma Giriş ve Sonuç dâhil beş bölümden oluşmaktadır. Giriş bölümünde Melâmet Kavramının Anlamı, Ortaya Çıkışı, İlk Devre“Melâmet”i, Fütüvvet ve Ahilikle İlişkisi, İkinci Devre“Melâmet”i, Üçüncü Devre“Melâmet”i ve Melâmet Kavramının Klasik Türk Şiirindeki Yansımaları konuları işlenmiştir. Birinci Bölümde Yunus Emre Divanı'nda Melâmet Kavramı, Yunus Emre'nin Yaşadığı 13. Yüzyılın Siyasi-Sosyokültürel Durumu ve Yunus Emre'nin Hayatı-Edebî Kişiliği ve Eserleri göz önünde bulundurularak incelenmiştir. İkinci Bölümde Fuzuli Divanı'nda Melâmet Kavramı, Fuzuli'nin Yaşadığı 16. Yüzyılın Siyasi-Sosyokültürel Durumu ve Fuzuli'nin Hayatı-Edebî Kişiliği ve Eserleri göz önünde bulundurularak incelenmiştir. Üçüncü Bölümde ise Yunus Emre ve Fuzuli Divanları'ndaki Melâmet Kavramının divanlarda kullanılan sözcükler ve bazı beyitler incelenerek karşılaştırılması yapılmıştır. Sonuç bölümünde melâmet kavramının Fuzuli ve Yunus Emre Divanlarındaki etkisi, Fuzuli ve Yunus'un bu kavramı işleyiş biçimleri anlatılmıştır. Bu çalışmanın melâmet konusunda ileride yapılacak çalışmalar için iyi bir misal teşkil edeceği kanaatindeyiz.

Özet (Çeviri)

Melâmet is an Islamic living and thinking form that emerged in Khorasan in the III./IX. century and spread over the whole Islamic world over time and is based on being pleased with the condemnation. Two of the poets who make the most use of the concept of melamet in Turkish literature are Yunus Emre and Fuzuli. In this study Yunus Emre and Fuzuli divans were identified and commented on the dialects that came into this concept area and it was evaluated in terms of what aspects of the concept the poets stand on. It was aimed to examine how the concept of melamet was perceived in the Sunni and Shiite mystical circles in the geography of Anatolia in the 13th century and in the geography of Iraq in the 16th century. The study consists of five parts including Introduction and Conclusion. In the introductory section, the meaning of the concept of melamet, the emergence of the first phase“ Melamet”, the relationship between FutuVet and Ahilik, the second phase“Melamet”, the third phase“Melamet”and the reflection of Melamet in the classical Turkish poetry . The Concept of Melamet in Yunus Emre Divan in the first chapter was examined in light of the political-socio-cultural situation of Yunus Emre's 13th century and the life-literary personality and works of Yunus Emre. In the second chapter , the concept of Melamet in Fuzuli Divan was examined by considering the political-sociocultural situation of Fuzuli's 16th century and the life-literary personality and works of Fuzuli. In the third chapter, the words and some couplets used in the divans of the Melamet Concept in Yunus Emre and Fuzuli Divans were examined and compared. In the conclusion section, the effect of the concept of melamet in Fuzuli and Yunus Emre Divans, Fuzuli and Yunus's way of operating this concept is explained. We believe that this study will be a good model for the study of the future of the melamet.

Benzer Tezler

  1. Karaçay-Malkar Türk edebiyatından Kazım Meçi'nin hayatı, edebi kişiliği ve eserlerinden örnekler

    Kazım Meçi from Karaçay-Malkar of Turkish literature, his life and examples literary works

    VEDAT BALKAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1997

    Türk Dili ve EdebiyatıAfyon Kocatepe Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. MEHMET SARI

  2. Leyla ile Mecnun adlı halk hikayesinin meddah formunda oyunlaştırılması

    His putting the story of ?Leyla and Mecnun? into play in the form of meddah

    HÜSEYİN ŞEN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2012

    Sahne ve Görüntü SanatlarıSelçuk Üniversitesi

    Sahne Sanatları Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. DİLEK ZERENLER

  3. Sâmiha Ayverdi'nin eserlerinde aşk mefhûmu

    The love concept in works of Sâmiha Ayverdi

    GÜLŞAH ŞİŞMAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2009

    Türk Dili ve EdebiyatıKaradeniz Teknik Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. ENVER OKUR

  4. Tasavvufi ve psikolojik bir bakış açısıyla su mucizesinin bilimsel incelenmesi

    Sicientific study of the water miracle from a mystical and psychological perspective

    NECLA SAFA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    DinDicle Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MEHMET SAİT MERMUTLU

  5. Divan edebiyatında su imgesi ve muhtelif tezahürleri (Yunus Emre, Fuzuli, Nabi ve Şeyh Galib örneği)

    Image of water in divan literature and its various manifestations (Yunus Emre, Fuzuli, Nabi and Şeyh Galib example)

    GÜLCAN ABBASOĞULLARI

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    Türk Dili ve EdebiyatıAtatürk Üniversitesi

    İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HALİL AHMET KIRKKILIÇ