Yûnus Emre Dîvânı'nda Anâsır-ı Erba'a
Anâsir-i Erba'a in the Dîvân of Yûnus Emre
- Tez No: 513304
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ SEVİM BİRİCİ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Fırat Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 181
Özet
İnsanlar çağlar boyunca varlığın dört unsuru olarak adlandırılan“toprak, su, hava ve ateş”kavramlarına derin anlamlar yüklemiş; hayatı bu doğrultuda anlamaya ve yaşamaya çalışmışlardır. Çevrelerindeki varlıkları ve cereyan eden olayları gözlemlediklerinde toprağın su olmayınca kuruduğunu, havanın ateşi alevlendirdiğini, ateşin ise suyun gücüne karşı aciz kalıp ona boyun eğdiğini ve söndüğünü görerek bu unsurların devamlılıklarını sağlamada birbirlerine sürekli ihtiyaç duyduklarını, birbirlerini tamamladıklarını keşfetmişlerdir. Bu keşiften hareketle de varlığın ilk özünü daima toprak, su, hava ve ateşten ibaret olan“Anâsır-ı Erba'a”ya dayandırmışlardır. Bu çalışmada varlığın yegâne kaynağı ve özü olarak kabul edilen“Anâsır-ı Erba'a”kavramının XIII. yüzyıl Türk edebiyatının en önemli mutasavvıf şairlerinden olan Yûnus Emre'nin Dîvânı'nda ne tür bir hayal gücüyle algılandığı, hangi tasarımlara konu edildiği, sembollerle nasıl anlatıldığı divan şiirinin ve tasavvuf edebiyatının olanaklarıyla ortaya konulmaya çalışılmıştır. Yûnus Emre Anâsır-ı Erba'ayı oluşturan unsurları ve onlara çağrışım yapan diğer unsurları doğrudan ya da dolaylı bir şekilde yalın olarak, birleşik kelimelerde, soyut ve somut olarak kullanmıştır. Ayrıca yaradılıştaki sırrı da ihtiva eden“Anâsır-ı Erba'a”kavramına ve diğer unsurlarına olumlu, olumsuz ve tasavvufi derin anlamlar yüklemiştir. Bunu yaparken Anâsır-ı Erba'ayı oluşturan unsurların birbiriyle olan zıtlık durumundan da büyük ölçüde faydalanmıştır. Sonuç olarak Yûnus Emre, Türkçe Dîvânı'nda Anâsır-ı Erba'ayı kendine özgü tasavvurlarla, geniş boyutta ve sağlam bir kurguyla Türkçe hassasiyetini de ön planda tutarak ele almıştır.
Özet (Çeviri)
Throughout the ages, people have ascribed deep meanings to concepts 'soil, water, fire and air', named four components of existence; accordingly tried to understand life and live it. When they observed occurred events and entities around them, they have seen soil getting dry without water, air flames fire, fire becomes incapable, buckles under water and blows out. They have discovered these components need each other to survive and complete each other. Thanks to this discovery, people have based the first essence of being on Anâsır-ı Erba'a made up of soil, water, fire and air. In this study; Anâsır-ı Erba'a is accepted as sole source and essence of being. Anâsır-ı Erba'a was tried to be revealed with opportunities of Ottoman poetry and Sufi literature ''with what kind of imagination it is perceived'', '' in which designs it is mentioned'', ''how it is expressed with symbols'' in The Divan of Yûnus Emre who is one of the most important Sufi poets in 13th Century Turkish Literature. Yûnus Emre have used components composing Anâsır-ı Erba'a in connected words directly or indirectly in a kind of simple way abstractly and concretely. In addition, he ascribed sufistic, positive and negative deep meaning to Anâsır-ı Erba'a term and other elements containing the mystery of creation. While doing this, he took advantages of contrast state of elements of Anâsır-ı Erba'a. In conclusion, Yûnus Emre approached Anâsır-ı Erba'a in Turkish Divan by giving particular importance to Turkish with his unique envision, wide size and strong editing
Benzer Tezler
- Yûnus Emre Dîvânı'nda dervişlik
The concept of dervish in poetry of Yûnus Emre
NİLGÜN YALIM EREN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DinÜsküdar ÜniversitesiTasavvuf Kültürü ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EMİNE YENİTERZİ
- Yunus Emre Divanı'nda hoşgörü değerini içeren şiirlerin Türkçe ders kitaplarındaki temalarda kullanılabilirliği
The use of poems with the value of tolerance in the division of Yunus Emre in the themes in Turkish textbooks
GÖZDE SARIOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Türk Dili ve EdebiyatıAkdeniz ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ EMEL NALÇACIGİL ÇOPUR
- Yunus Emre Divanı'nda edatlar
The postpositions in the Divan of Yunus Emre
SENA YİĞİT
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Türk Dili ve EdebiyatıOndokuz Mayıs ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEDİHA MANGIR
- Yûnus Emre Dîvânı'nda olay yapısı metaforları (Zorluklar hareketin engelleridir metaforu üzerine bir inceleme)
Event structure metaphors in the Divan of Yûnus Emre: A study on the metaphor difficulties are impediments to motion
TUĞBA ÖDEV
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
DilbilimAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ CEREN SELVİ
- Yûnus Emre Divanı'nda ve Risâletü'n-Nushiyye'de kelime grupları ve söz varlığı
Word groups and verbal expressions in Yunus Emre Divan and Risâletü?n-Nushiyye
CANAN DURMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
DilbilimSakarya ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET MEHDİ ERGÜZEL