Geri Dön

Çalışan kadınlara sağlık inanç modeli doğrultusunda verilen eğitimin ve sağlık okuryazarlığının meme kanseri erken tanı davranışlarına etkisi

The effect of health belief model oriented training and health literacy on breast cancer early detection behaviours of working women

PDF İndir

  1. Tez No: 515992
  2. Yazar: SİMGE ERDAL
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ GÜLCAN KAR
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Halk Sağlığı, Hemşirelik, Public Health, Nursing
  6. Anahtar Kelimeler: Meme Kanseri, Sağlık İnanç Modeli, Sağlık Okuryazarlığı, Erken Tanı Davranışları, Sağlık Eğitimi, breast cancer, Health Belief Model, Health Literacy, early detection behaviours, health education
  7. Yıl: 2018
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Karabük Üniversitesi
  10. Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Hemşirelik Bilimi Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 166

Özet

Çalışan Kadınlara Sağlık İnanç Modeli Doğrultusunda Verilen Eğitimin ve Sağlık Okuryazarlığının Meme Kanseri Erken Tanı Davranışlarına Etkisi Bu araştırma, çalışan kadınlarda Sağlık İnanç Modeli doğrultusunda yapılan eğitimin ve sağlık okuryazarlığının meme kanseri erken tanı davranışlarına etkisini incelenmek amacıyla yapılmıştır. Araştırma yarı deneysel bir çalışmadır. Araştırmaya Karabük Üniversitesinde çalışan 332 kadından örneklem kriterlerine uyan 50 deney, 50 kontrol olmak üzere 100 kadın dahil edildi. Deney grubundaki kadınlara Sağlık İnanç Modeli doğrultusunda hazırlanan iki oturumluk yüz yüze eğitim uygulandı. Bu eğitimden sonra her ay bir kez olmak üzere toplam 3 kez eğitim videosu, hatırlatıcı kart ve afişleri içeren e-posta gönderildi. Gönderilen e-postaların ardından telefon hatırlatması yapıldı. Kontrol grubuna bir girişim uygulanmadı. Veriler, Kişisel Bilgi Formu, Sağlık İnanç Modeli Ölçeği, Yetişkin Sağlık Okuryazarlık Ölçeği kullanılarak toplandı. Eğitim öncesi ve eğitim sonrası olmak üzere iki kez veri toplandı. Elde edilen veriler bilgisayar ortamında değerlendirildi. Analizlerde tanımlayıcı istatistikler olarak Student t testi, Mann- Whitney U testi, Wilcoxon Signed Ranks testi, Ki-Kare, Fisher Kesin ve Spearman's rho korelasyon analizi kullanıldı. Eğitim sonrasında deney grubunda yer alan kadınların kontrol grubuna göre sağlık okuryazarlığı, duyarlılık, ciddiyet, KKMM yarar, KKMM öz etkililik algıları anlamlı düzeyde daha yüksek, KKMM ve mamografi engel algıları ise anlamlı düzeyde daha düşük bulundu. Deney grubundaki kadınların eğitimden sonra KKMM yapma, KMM yaptırma ve mamografi çektirme oranları kontrol grubuna göre anlamlı düzeyde yüksek bulundu. Ayrıca deney grubunda eğitim sonrası KKMM'ni düzenli olarak uygulayan kadınların sağlık okuryazarlığı ve KKMM yarar algısı anlamlı düzeyde yüksek, KKMM engel algısı anlamlı düzeyde düşük bulundu. KMM yaptıran kadınların ise sağlık okuryazarlığı anlamlı düzeyde yüksek, KKMM ve mamografi engel algısı anlamlı düzeyde düşük bulundu. Çalışmada eğitim programının çalışan kadınlarda meme kanseri sağlık inanç algılarını, erken tanı davranışlarını ve sağlık okuryazarlığını olumlu etkilediği; sağlık okuryazarlığının meme kanseri erken tanı davranışlarını gerçekleştirmede etkili olduğu belirlendi. Kadınların meme kanseri erken tanı davranışlarını geliştirirken sağlık okuryazarlık düzeylerine uygun girişimler planlanması önerilmektedir.

Özet (Çeviri)

The Effect of Health Belief Model Oriented Training and Health Literacy on Breast Cancer Early Detection Behaviours of Working Women This study was carried out to analyse the effects of Health Belief Model oriented training and health literacy on breast cancer early detection behaviours of working women. The study is quasi-experimental and a total of 100 out of 332 women working in Karabuk University were selected and included in, 50 of them for experimental group and 50 of them for control group. A Health Belief Model oriented two session face to face training was carried out with the experimental group, and e-mails including an educational video clip, reminder cards and posters were sent to the participants once each month, for three months in total. Phone reminder calls were made after e-mail deliveries. No interference was carried out with the control group. The data were collected by using a personal information form, Health Belief Model Scale and Adult Health Literacy Scale. The collected data were analysed electronically, by using descriptive statistics such as Student T test, Wilcoxon Signed Ranks test, Mann-Whitney U test, Chi-Square, and Fisher Exact and Spearman's ROC correlation analysis. It is found out in the study that, health literacy, sensibility, seriousness, breast self-examination benefits and breast self-examination self-efficacy perception levels of women in the experimental group were significantly high whereas their breast self-examination and mammography barrier perception levels of them were significantly lower. After the training, doing breast self-examination, having clinical breast examination and having mammography levels of women in the experimental groups were found significantly higher than the levels of women in the control group. Besides, in the experimental group, health literacy and breast self-examination benefits perception levels of the women having regular breast self-examination after the educational intervention were found significantly high whereas breast self-examination barriers level was found significantly low. The health literacy levels of women having clinical breast examination were found significantly high whereas their breast self-examination and mammography barriers perceptions were found significantly low. It is found out that the Health Belief Model oriented training has a positive effect on breast cancer health belief perceptions, early detection behaviours and health literacy of working women and health literacy is effective on developing breast cancer early detection behaviours. It is advised for the future interferences that they should be planned taking health literacy levels into consideration.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    41970

    Ankara gecekondu gençliğinin eğitimine ve kentleşmesine televizyon yayınlarının etkisi

    Başlık çevirisi yok

    A. ZAHİD AKMAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    1995

    Radyo-Televizyonİstanbul Üniversitesi

    PROF.DR. EROL CİHAN

  2. Tez No

    186174

    Tommaso Campanella ve Thomas More'un ütopyalarının karşılaştırılması

    Comparing Thomas More and Tommaso Campanella's utopias

    MAHMUT AVCI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2006

    FelsefeAtatürk Üniversitesi

    Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. OSMAN ELMALI

  3. Tez No

    398951

    Bir fabrikada çalışan kadınlara verilen eğitimin kendi kendine meme muayenesine ilişkin sağlık inanç ve davranışlarına etkisi

    Breast self- examining the effect of health belief of the working women in the education and behavior health beliefs in a factory

    ŞENAY ÖZTÜRK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    HemşirelikEge Üniversitesi

    İç Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AYFER KARADAKOVAN

  4. Tez No

    597654

    Postpartum dönemdeki kadınların aile planlaması tutum ölçeğinin geliştirilmesi

    Developing postpartum family planning attitude scale

    ZEYNEP SEDEF VAROL

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Halk SağlığıEge Üniversitesi

    Halk Sağlığı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MELTEM ÇİÇEKLİOĞLU

    PROF. DR. ŞAFAK TANER

  5. Tez No

    466708

    Çalışan kadınlarda meme kanseri tarama davranışları ve sağlık inançları

    Health beliefs and breast cancer screening behaviours among working women

    EMİNE ARSLAN KAPICIBAŞI

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    Aile HekimliğiKocaeli Üniversitesi

    Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. TUNCAY MÜGE ALVUR

Geri Dön