Geri Dön

İlkokuma ve yazma öğretimindeki öğretmen davranışlarının değerlendirilmesi ve sınıf öğretmenliği eğitimine yansımaları

The Evaluation of teachers in classroom behaviours that is in teaching primary reading and the reflections to primary teacher education

PDF İndir

  1. Tez No: 51613
  2. Yazar: ERGİN ERGİNER
  3. Danışmanlar: Y.DOÇ.DR. SÜLEYMAN ÇELENK
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 1996
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ankara Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Eğitim Programları ve Öğretimi Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 151

Özet

Bu araştırmada sınıf öğretmenlerinin ilkokuma ve yazma öğretimindeki sınıf içi davranışlarını değerlendirmek amaçlanmıştır. Araştırmanın ilk aşamasında öğretmen davranışlarının önem derecesi, öğretmenler, okul yöneticileri ve müfettişlerin görüşlerine göre değerlendirilmiş, gruplar arası farklara bakılmıştır. İkinci aşamada, öğretmen davranışlarının gösterilme sıklığı öğretmenler, okul yöneticileri ve müfettişlerin görüşlerine göre değerlendirilmiş, gruplar arası farklara bakılmıştır. Üçüncü aşamada, öğretmen davranışları gözlem sonucu bulguları ile değerlendirilmiş, bu sonuçlarla, okul yöneticileri ve müfettişlerin görüşleri arasındaki ilişkilere bakılmıştır. Araştır manın son aşamasında, bağımsız değişkenlere göre davranışların önem dere cesi ve gösterilme sıklığı analiz edilmiştir. Araştırmanın sonuçlarına göre, öğretmen davranışları tüm kategorilerde, öğretmenler, okul yöneticileri ve müfettişlerin görüşlerine göre genellikle önemli ve çok önemli bulunmuştur. Öğretmen görüşlerine göre davranışların yeterli düzeyde gösterildiği, okul yöneticileri ve müfettişlerin görüşlerine göre öğret menlerin davranışları yeterli düzeyde göstermedikleri, gözlem bulgularına göre öğretmenlerin örnek okuma davranışlarını çoğu zaman seslendirmeyi kılavuzlama ve yazmayı kılavuzlama davranışlarını ara sıra gösterdikleri, diğer davranışları hiç göstermedikleri sonucuna ulaşılmıştır. Bağımsız değişkenlere göre, davranışların bazı kategorilerinde cinsiyet, kıdem ve en son bitirilen kuruma göre, davranışların önem derecesi ve gösterilme düzeylerinin gruplar arasında farklı algılandığı sonuçlarına ulaşılmıştır. 2.Sonuçlar Öğretmen, öğrenme-öğretme süreci içinde öğrencilerinin öğrenme yaşantılarını kılavuzlama etkinliklerini yerine getirirken öğretim hizmeti niteliğinin tüm değişkenlerini kullanma yetisine sahip, çağın gelişen teknolojisi içinde yapay öğretmene karşın, eğitim sisteminin en önemli faktörüdür. Eğitim hedeflerinin işaretlediği istendik özeliklere sahip insan yetiştirme işi, onun görevinin niteliğini tanımlamaktadır. İstendik davranış değişikliği oluşturma sürecinde öğretmenin sınıf içi davranışlarının analizi, verilen eğitim hizmetinin etkililiği hak kında fikir verebilmektedir. İlkokulun özel öğretim alanları içinde yer alan ilkokuma ve yazma öğretimi ile ilgili literatürde pek fazla araştırmanın bulunmayışı, özellikle ilkokuma ve yazma öğretimindeki öğretmen davranışlarıyla ilgili hiç bir araştırmaya rastla- nılmaması, bu alana ancak eğitimde program geliştirme araştırmalarının güç katabileceği hareketiyle yapılan araştırmanın sonuçları aşağıda kategorik olarak verilmiştir: a) İlkokuma ve yazma öğretimindeki sınıf içi öğretmen davranışları kategorilerine göre öğretmenler, okuma yazmaya hazırlama, örnek okuma, seslendirmeyi kılavuzlama, seslendirerek yazmayı kılavuzlama, okuyup yazmayı kılavuzlama davranışlarını çok önemli, diğer davranışları önemli bulmuşlardır. Okul yöneticileri, okuma yazmaya hazırlama, örnek okuma, seslendirmeyi kılavuzlama, seslendirerek yazmayı kılavuzlama, okuyup yazmayı kılavuzlama davranışlarını çok önemli, diğer davranışları önemli bulmuşlardır. Müfettişler, okuma yazmaya hazırlama ve örnek okuma davranışlarını önemli, diğer davranışları çok önemli bulmuşlardır. b) Öğretmenler, davranış kategorilerine göre, örnek okuma ve okuyup yazmayı kılavuzlama davranışlarını her zaman, okuma yazmaya hazırlama, seslendirmeyi kılavuzlama, seslendirerek yazmayı kılavuzlama, çözümleme, öğrenmeyi oyunla kılavuzlama, sınama davranışlarını çoğu zaman, yazmayı kılavuzlama davranışlarını ara sıra gösterdiklerini ifade etmişlerdir. Okul yöne ticileri, öğretmenlerin davranış kategorilerinin hiç birini göstermedikleri görüşündedirler. Müfettişler, öğretmenlerin örnek okuma, çözümleme ve okuyup yazmayı kılavuzlama davranışlarını ara sıra gösterdikleri, diğer davranışları hiç göstermedikleri görüşündedirler. c) Öğretmenlerin sınıf içi davranışları gösterme sıklığı puanlarıyla gözlem puanları arasında, davranış kategorilerine göre okuma yazmaya hazırlama, yazmayı kılavuzlama, çözümleme, öğrenmeyi oyunla kılavuzlarına, sınama ve okuyup yazmayı kılavuzlama davranışları için bir ilişki bulunamamıştır. Sadece örnek okuma ve seslendirmeyi kılavuzlama davranışlarında bir ilişkiye rastlanmıştır. Öğretmenlerin örnek okuma ve seslendirmeyi kılavuzlama davranışlarını gösterdiklerini gözlem sonuçları desteklemektedir. Gözlem sonuçlarına göre öğretmenlerin öğrenmeyi oyunla kılavuzlama ve sınama davranışlarını hiç bir zaman göstermediği sonucuna ulaşılmıştır. d) Öğretmenlerin okul yöneticileri ve müfettişlere göre sınıf içi davranış ları gösterme sıklığı puanlarıyla gözlem puanlan arasında, davranış kategorile rine göre, okuma yazmaya hazırlama, yazmayı kılavuzlama, çözümleme, öğ renmeyi oyunla kılavuzlama, sınama ve okuyup yazmayı kılavuzlama davranış ları için bir paralellik görülmektedir. Sadece örnek okuma ve seslendirmeyi kılavuzlama davranışlarında bir paralelliğe rastlanmamıştır. Ortalamalardan, gözlem puanlarına göre öğretmenlerin örnek okuma ve seslendirmeyi kılavuzlama davranışlarını çoğu zaman gösterdikleri, diğer davranışları hiç göstermedikleri sonucu bulunmuştur. Okul yöneticileri, öğretmenlerin örnek okuma ve seslendirmeyi kılavuzlama davranışlarını hiç bir zaman göstermedilleri, müfettişler, örnek okuma davranışlarını ara sıra gösterdikleri, seslendir meyi kılavuzlama davranışlarını hiç bir zaman göstermedikleri görüşündedirler. Diğer davranışların okul yöneticileri ile müfettiş görüşleri ve gözlem sonuçlarına göre hiç bir zaman gösterilmediği sonucu bulunmuştur. e) öğretmenlerin sınıf içi davranışlarının öneminde bağımsız değişkenle re göre anlamlı bir farka rastlanmamıştır. f) Öğretmenlerin sınıf içi davranışları gösterme sıklığında; Cinsiyete göre, okuma yazmaya hazırlama, örnek okuma, seslendirmeyi kılavuzlama, yazmayı kılavuzlama, sınama ve okuyup yazmayı kılavuzlama davranışlarında kadınların lehine anlamlı bir fark bulunmuştur. Kadın öğretmenler bu davranışları her zaman, erkek öğretmenler çoğu zaman gösterdikleri görüşündedirler.En son bitirilen kuruma göre, öğretmenlerin seslendirmeyi kılavuzlama davranışlarında ilköğretmen okulu + önlisans tamamlayan mezunlarla, eğitim enstitüsü veya 2 yıllık eğitim yüksekokulu mezunları arasında ilköğretmen okulu+ön lisans tamamlayan mezunların lehine anlamlı bir fark bulunmuştur. İlköğretmen okulu + ön lisans tamamlayan mezun grup bu davranışları her zaman gösterdikleri, diğer grup çoğu zaman gösterdikleri görüşündedirler. Kıdeme göre, seslendirmeyi kılavuzlama ve okuyup yazmayı kılavuzlama davranışlarında, 1 5 yıl kıdemi olan grupla, 11 15 yıl, 16 20 yıl, 2125 yıl, 26 yıl veya daha yukarı kıdemi olan gruplar arasında 1 5 yıl kıdemi olan grubun aleyhine anlamlı bir fark bulunmuştur. 1 -o 5 yıl kıdemi olan grup bu davranışları ara sıra gösterdikleri, diğer gruplar çoğu zaman gösterdikleri görüşündedirler. Yukarıda belirlenen sonuçlar, sınıf öğretmenlerinin ilkokuma ve yazma öğretimindeki sınıf içi davranışları, örnek okuma ve seslendirmeyi kılavuzlama davranışları dışında yeterli düzeyde göstermediklerini ortaya çıkarmaktadır. Sonuçlara göre, öğretmenlerin diğer davranışları ve özellikle oyun çocuğu olan ilkokul çocuğuna okuma yazma öğretilirken, öğrenmeyi oyunla kılavuzlama davranışları ve öğrenmede davranış değişikliğinin kontrolü olan sınama davranışlarına hemen hemen hiç yer verilmeyişi düşündürücüdür. Bu araştırma, sınıf öğretmenliği eğitimindeki niteliği analiz etme hedefiy le başlatılmıştır. Veriler, örneklem grubunun özelliklerine göre analiz edildiğinde de, geçmişten bugüne sınıf öğretmenliği eğitiminde ilkokuma ve yazma öğre timi formasyonu kazandırımının yeterli düzeyde olmadığını vurgulamaktadır. Bizi bu sonuca, örneklem grubunun büyük bir çoğunluğunu öğretmen okulu mezunlarının oluşturması götürmektedir. Bugün bu eğitimin üniversitelere bağlı kurumlarda aynı şekilde sürmekte olduğu ve ilkokuma ve yazma öğretiminde akademik çalışmalara yer verilmediği, araştırmanın probleminde verilmişti. Bu gerçeklere dayanarak araştırma bulgularının ışığında aşağıdaki öneriler geliştirilebilir.

Özet (Çeviri)

The purpose this research is to evaluate the in-classroom behaviours of primary teachers in teaching primary reading. At the first stage of the research, the degree of importance of teacher behaviours were evaluated with respect to teachers', school administrators' and supervisors' opinions. Then, the differences between these groups were examined. At the second stage, the accomplishment frequency of these behaviours were investigated departing from the opinions of teachers, school administrators, and supervisors. The differences between these groups were also investigated. The third stage was devoted for the evaluation of teacher behaviours by using the data obtained from the observation. This time, the relationship between the results obtained from the observation data and the findings obtained from a part of the questionnaire which reflects the opinions of school administrators and supervisors was examined. At the last part of the research, the degree of importance of behaviours and the frequency of accomplishments were analysed. According to results, in all categories teacher behaviours were found as important and very important by the teachers, school administrators and supervisors. While teachers reported that they have these behaviours adequately, school administrators and supervisors reported that teachers does not exhibit these behaviours sufficiently. According to the observation results, while teachers usually exhibit exemplary reading behaviours, they sometimes exhibits the behaviours of guiding pre-reading and guiding writing, and they never exhibit the other behaviours. There are some differences between groups in perceiving the importance and the accomplishment of some behaviour categories with respect to such independent variables as sex, seniority, and the last school completed. 135 Kumm

Benzer Tezler

  1. Tez No

    187571

    Alan dışından gelen sınıf öğretmenlerinin ilkokuma yazma öğretimindeki yeterlilikleri ve karşılaştıkları sorunlar

    Adequa cy of primary school teachers who are assigned to out of the field,first reading and writing education

    ESRA NARGÜL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2006

    Eğitim ve ÖğretimSakarya Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    Y.DOÇ.DR. AHMET ESKİCUMALI

  2. Tez No

    116892

    Burdur ili ilköğretim okullarında ilkokuma ve yazma öğretiminde karşılaşılan sorunlar

    The Problems faced in reading writing teaching at primary schools in Burdur

    PERİHAN ÜNÜVAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2002

    Eğitim ve ÖğretimSüleyman Demirel Üniversitesi

    Program Geliştirme ve Öğretim Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. BANU YANGIN

  3. Tez No

    258051

    Eğitilebilir zihinsel engelli öğrencilere okuma-yazma öğretiminde kullanılan ses temelli cümle ve cümle çözümleme yöntemlerine ilişkin öğretmen görüşleri

    The opinion of teachers about the methods of sound-based sentence analysis in primary teaching of reading and writing to the mentally-retarded students

    MÜGE ERDEM

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2010

    Eğitim ve ÖğretimGaziosmanpaşa Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Bölümü

    YRD. DOÇ. DR. GÜLAY BEDİR

  4. Tez No

    593015

    Çoklu zekâ kuramı uygulamasının öğrencilerin ilkokuma yazma öğrenimindeki başarısına ve çoklu zekâ alanlarının gelişimine etkisi

    The effect of multiple intelligence theory on students success in learning and development of multiple intelligence

    PINAR ÖZGEL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Eğitim ve ÖğretimMarmara Üniversitesi

    İlköğretim Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MİDRABİ CİHANGİR DOĞAN

  5. Tez No

    304272

    Stake'in uygunluk/olasılık modeline göre ilkokuma yazma programının değerlendirilmesi

    Evaluation of the initial reading and writing introduction according to congruence-contingency model of Stake

    SEHER BAYAT

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2012

    Eğitim ve ÖğretimAbant İzzet Baysal Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SÜLEYMAN ÇELENK

Geri Dön