Türkiye ve İran Hukuklarında anonim ortaklık yönetim kurulu üyelerinin kişisel sorumluluğu
Başlık çevirisi mevcut değil.
- Tez No: 51621
- Danışmanlar: PROF. DR. ZÜHTÜ AYTAÇ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Hukuk, Law
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1996
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Özel Hukuk Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 177
Özet
tezin özeti Yönetim Kurulu, ortaklığın idare ve temsilim yürütmekle yükümlü kılınan bir kuruldur. Bu kurul, ortaklığın zaruri bir organıdır. Yönetim kurulun kuruluş ve niteliği, belli bir özelliğe sahiptir. Yönetim kurulun görev ve yetkileri kanun ve esas mukaveleden kaynaklanır. Yönetim kurulu üyelerinin hukuki sorumluluğu genel biçimde kusura dayanan bir sorumluluktur. Bu sorumluluk, kişisel ve müteselsil sorumluluk olarak ortaya çıkar. Yönetim kurulu üyelerinin sorumluluğu genel olarak iki tür sorumluluk içinde yer almaktadır. Bunlar hukuki sorumluluk ve cezai sorumluluktur. Ancak sözkonusu üyelerinin sorumluluğu kural olarak hukuki sorumluluk içinde incelenmiştir. Hukuki sorumlulukta, sorumluluğun karşılığı tazminattır. Yönetim kurulu üyelerinin kişisel sorumluluk halleririni, üç grupta toplamak mümkündür. Bunlar, ortaklığın idare ve temsil işlemlerinin bir bölümünün veya tamanmın üyelerden birine bırakılması durumunda, ikincisi, kanunun öngördüğü yasaklara uymamalarından dolayı ve üçüncüsü, ortaklık işlemlerinde, kanunun belirttiği belli davranışlardan dolayı yönetim kurulu üyelerinin kişisel sorumlulukları sözkonusu olacaktır. Yönetim kurulu üyelerini sorumlu tutmak için ona bir kusurlu hareketin isnat edilmesi gerekir. Bu durumda, yönetim kurulu, verdiği zarar nedeniyle tazminat ödemekle sorumludur. Ancak bu sorumluluk, sınırsız bir biçimde, ilgili sorumlu üyenin bütün malvarlığını ilgilendirir.Türk-İran hukuk doktirininde, yönetim kurulu üyeleriyle anonim ortaklık arasındaki ilişkinin hukuki niteliği, vekalettir. Ancak Türk doktrini esnek biçimde, bu ilişkinin hukuki niteliğini, başka bir akit türü gibi de, örneğin hizmet akti gibi kararlaştınlabileceğini kabul etmiştir, bu ilişkiye istinaden, Türk-İran hukukunda yönetim kurulu üyelerinin ortaklığa karşı sorumluluğun niteliği, kural olarak akdi bir sorumluluk olduğu yönündedir. Bunun yanında, akdi bir ilişkiye dayanmayan bir sorumluluk sözkonusu ise, o zaman haksız fiile dayanması doğaldır. Öte yandan, genel kurallara göre yönetim kurulu üyelerinin sorumluluk koşulları, hukuka aykırılık, kusur, zarar, nedensellik bağından ibaterttir. Yönetim kurulu üyelerinin sorumluluk davalarında, üç tarafı davacı olarak görmek mümkündür. Bunlar, ortaklığın tüzel kişiliği, münferit ortaklar ve ortaklığın alacaklılarıdır. Ortaklık adına açılacak davalarda, ortaklığı deneticiler veya davalı olmayan yönetim kurulu üyesi, temsil eder. Ortaklığın davasında, genel kurulun izini şarttır. Ancak her iki hukukta* belli bir oranda pay senetlere sahip olan azınlığa. genel kuruluş izinini aramadan, üyelere karşı dava açma hakkı verilmiştir. Ortaklığın, TK'nun belirttiği çeşitli durumlara göre, yönetim kurulu üyesine dava açma hakkı vardır. Bunun yanında, ortaklığın ortakları ile alacaklılarına da dava açma hakkı vardır. Türk-İran hukukunda, ortaklar ve alacaklılara, doğrudan doğruya uğradıkları zarar nedeniyle dava açma hakları tanınmıştır. Aynı şekilde, her iki hukukta, ortakların, dolaylı olarak gördükleri zarar nedeniyle de, dava açma hakkını tanırken, İran hukuku alacaklılara böyle bir hak tanımamıştır. Bütün bu durumlarda, yetkili mahkeme,ortaklığın bulunduğu yer mahkemesi veya davalının ikametgahı yer mahkemesidir. Görevli mahkeme, tarafların tacir olmamasına rağmen yapılan muameleye nazaran ticaret mahkemesidir. Ancak, ortakların, yönetim kurulu üyelerine karşı dava açabilmeleri için kanunda belirtilen oranda, pay senetlerini teminat olarak bankaya yatırmaları gerekir. Yönetim kurulu üyelerinin sorumluluktan kurtulmaları konusuna gelince, yönetim kurulu üyeleri ibra, sulh veya davanın zamanaşımı yollan ile hukuki sorumluluktan kurutulabilirler. Türk hukukunda, iki türlü ibra öngörülmüştür. Bunlar, açık ibra ve zımni ibradır. Ancak îran hukuku, sadece zımni ibra yolunu izlemiştir. Yani, belli döneme, bilanço ve başarı hesaplarının onaylanması ile ilgili üyelerin ibra oldukları varsayılır. Her hukukta da, yönetim kurulu üyeleri ile ortaklık arasındaki uyuşmazlık veya sorumluluk davası, sulh yoluyla ortaklığın davadan feragat etmesi mümkün görülmüştür. Aynı biçimde, yönetim kurulu üyelerine karşı açılacak davaların, zamanaşıma uğraması, davalı üye tarafından bir defi olarak kullanılır. TTK, ilgili üyelere karşı açılacak davanın zamanaşımı için kısa ve uzun süreleri öngörürken, İran hukuku ise TK'nunda bu konuda özel bir zamanaşımı düzenlememiştir. Sonuçta, şunu belirtmek gerekirki, bu konuyu incelerken, konunun derinine inmeden veya uzun ve teorik tartışmalara girmeden kanunun bu konu ile ilgili maddelerine, sistematik izlemine ve doktrinin izlidiği net yorum ve görüşlere dayanılmıştır.
Özet (Çeviri)
SUMMARY The success of the joint-stock companies in economy and trade is closely related to how well the members of the board of directors fulfill their responsibilities. In this respect legal procedures, especially the laws which clarify the members' responsibilities have a great importance. In my thesis“The personal responsibilities of the members of the board of directors in joint-stoke companies in Turkish and Iranian law”. I have tried to present the personal responsibilities of the members comparing both countries. The subtitles of the thesis could be listed as follows : Part One : The types of personal responsibilities of the member's of the board. Pat Two : The quality and conditions of the responsibilities. Part Three : Cases concerning the responsibilities of the member's of board. Part Four : How the members of board can get a way from their responsibilities. At the end of the thesis the significant differences, and important similarities, between the Turkish and Iranian law is briefly dealt with giving a general evaluation of the issue. 1 m°H ftfljwjM
Benzer Tezler
- Türk ve iran hukuklarında evlenme ve boşanma hükümleri
Marriage and divorce provisions in turkish and iran laws
SHABNAM GANJINEH
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
HukukOndokuz Mayıs ÜniversitesiÖzel Hukuk Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA TİFTİK
- Türk ve İran hukuklarında evlenme
Marriage in Turkish and Iranian law
NAZ İNCİRCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Hukukİstanbul ÜniversitesiKamu Hukuku Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ABDULLAH İSLAMOĞLU
- İran İslam Cumhuriyeti idari teşkilatında kamu hizmeti müesseselerinin yönetim sistemleri
Başlık çevirisi yok
MOHAMMAD ZAHEDİ ASL
Doktora
Türkçe
1988
Kamu Yönetimiİstanbul ÜniversitesiKamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. VAKUR VERSAN
- Körfez savaşlarının ekonomik etkileri
Başlık çevirisi yok
YAWOOZ HAMEED MAHMOOD
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
EkonomiGazi Üniversitesiİktisat Teorisi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ÖMER TANJU DURUSOY
- Sultan I. Alâeddin Keykubad'ın komşu devletlerle ilişkileri
Sultan I. Alâeddin Keykubad's relationships with neighboring states
HASAN ÇOPUR