Deep sea benthic foraminiferal diversity and abundance changes across cretaceous-paleogene boundary beds in the Haymana basin (Ankara, Turkey): Paleoenvironmental implications
Haymana havzasında (Ankara, Türkiye) kretase-paleojen sınır tabakalarındaki derin deniz bentik foraminiferlerinin çeşitlilik ve bolluklarındaki değişimler: Paleortamsal göstergeleri
- Tez No: 517919
- Danışmanlar: PROF. DR. SEVİNÇ ALTINER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Jeoloji Mühendisliği, Geological Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2018
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Orta Doğu Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 285
Özet
Derin deniz bentik foraminiferlerin taksonomilerini ortaya koymak, bolluk ve çeşitlilikleri dikkate alarak paleoortam ve paleoekolojilerini değerlendirmek amacıyla, Haymana Baseni'nin kuzey kesimindeki lokasyondan, K-Pg sınır tabakalarının bulunduğu Haymana Formasyonu ve Yeşilyurt Formasyonu'ndan 14.53 metre kalınlığında bir kesit ölçülmüştür. Kesitin Üst Maastrihtiyen kısmının 3.15 metrelik bir uzunluğuna denk gelen 17 adet çamurtaşı örneği ve Alt Danian kısmının 1.21 metrelik kısmına denk gelen 8 adet çamurtaşı-marn örneği detaylı olarak çalışılmış, her örnek için 125 μm'lik elek üzerinde kalan fraksiyondan yaklaşık 300 bentik foraminifer bireyi toplanmıştır. 3 adet biyozon Türkiye'den ilk kez belirlenmiş olup, bunlar; Maastrihtiyen için Bolivinoides draco Zonu ve Eouvigerina subsculptura Acme Zonu (yeni önerilen) ve Daniyen için BB1 Zonu'dur. Infaunal - epifaunal bentik foraminifer oranının ortaya konulması amacıyla, numerik analizlerin bir kısmı olan morfogrup analizi yapılmıştır. Kalkerli ve aglutine taxa toplamda 15 morfogruba ayrılmıştır. Kalker kavkılılar infaunal gruplar için; CI1 (silindirik incelen), CI2 (basık incelen), CI3 (yuvarlak planispiral), CI4 (küresel); epifaunal gruplar için CE1 (planokonveks trokospiral), CE2 (bikonveks trokospiral), CE3 (yuvarlak trokospiral), CE4 (palmiye şekilli), CE5 (kollara ayrılan) olarak belirlenmiştir. Aglutine kavkılılar infaunal gruplar için; AI1 (uzun çok localı), AI2 (basık trokospiral), AI3 (uzun incelen) ve epifaunal gruplar için AE1 (basık sarınımlı & streptospiral), AE2 (uzun karinalı), AE3 (boru şekilli-dallanan) şeklinde kategorize edilmiştir. Morfogrup analizi ile Maastrihtiyen'de infaunal formların bolluk açısından bütün topluluğun ortalama 75%'ini oluşturduğu belirlenmiştir. Bu göreceli yüksek infaunal topluluk, yüksek besin seviyelerinde yaşamayı tercih eden türlerin de varlığı ile birlikte meso- ötrofik ortamı işaret etmektedir. Numerik analiz aynı zamanda kalkerli kavkıların Maastrihtiyen'de ortalama 73.9%, Daniyen'de ortalama 89.0% oranla ile, aglutine kavkılara oranla daha bol bulunduğunu göstermiştir. Bu sonuç, Kalsiyum Karbonat Kompanzasyon Derinliği (CCD)'nin üzerinde bir depolanma ortamını göstermektedir. Ayrıca, foraminifer topluluğu ve çeşitliliği baz alınarak, açık deniz ve üst batiyal (~200-600 m) ortamı önerilmiştir. Haymana Formasyonu-Yeşilyurt Formasyonu geçişinde çok çeşitli Maastrihtiyen bentik foraminifer topluluğundan, az-ortalama çeşitli Daniyen topluluğuna önemli bir değişim gözlenmiştir. Bu geçiş, Türkiye'den ilk kez belirtilmiş olup, Maastrihtiyen formlarının 53% oranında fosil kaydından kaybolması ve epifaunal formların ortalama 75.8% bolluğunda toplulukta bulunmasıyla birlikte belirlenmiştir. Sınırdan sonra epifaunal formların bol miktarda bulunması yüksek ihtimalle K-Pg sınırındaki birincil verimlilikteki düşüş sonucunda gelişmiştir.
Özet (Çeviri)
In order to establish the taxonomy of deep-sea (small) benthic foraminifera and to evaluate their paleoenvironment and paleoecology in terms of relative abundances and diversity, a 14.53 meters-thick section was measured from the Haymana Formation and the Yeşilyurt Formation containing Cretaceous-Paleogene boundary beds in the northern part of the Haymana Basin, Central Turkey. 17 mudstone samples corresponding to 3.15 meters of the upper Maastrichtian and 8 mudstone-marl samples representing 1.21 meters of the lower Danian were studied in detail, around 300 benthic foraminifera individuals were picked from >125 μm fraction for each sample. Three biozone were established for the first time from Turkey; which are Bolivinoides draco Zone and Eouvigerina subsculptura Acme Zone (newly proposed) for the Maastrichtian and BB1 Zone for the Danian. As a part of the quantitative assessment, morphogroup analysis were performed with intent to infer infauna-epifauna ratio. Calcareous and agglutinated taxa were categorized into 15 morphogroups overall. Calcareous taxa are assigned as CI1 (cylindrical tapered), CI2 (flattened tapered), CI3 (rounded planispiral), CI4 (spherical) for infaunal group and CE1 (planoconvex trochospiral), CE 2 (biconvex trochospiral), CE3 (rounded trochospiral), CE4 (palmate), CE5 (branching) for epifaunal groups. Agglutinated taxa were sorted by AI1 (elongate multilocular), AI2 (flattened trochospiral), AI3 (elongate tapered) for infaunal groups and AE1 (coiled flattened & streptospiral), AE2 (elongate keeled), AE3 (tubular-branching) for epifaunal groups. Morphogroup analysis shows that the relative abundance of infaunal groups make up average 75% of the total Maastrichtian assemblage. This relatively high infaunal abundance suggests meso- to eutrophic conditions accordingly with the presence of common species preferring high nutrient levels. Quantitative analysis also showed that calcareous taxa is more abundant with respect to agglutinated taxa, with relative abundance of average 73.9% in Maastrichtian and average 89.0% in Danian, offering a depositional setting well above the Calcium Carbonate Compensation Depth (CCD). Moreover, open marine conditions and upper bathyal environment (~200-600m) are suggested for the whole studied section based on the benthic foraminiferal diversity and associations. A remarkable change from highly diverse Maastrichtian benthic foraminifera assemblage to poor-moderately diverse Danian benthic foraminifera assemblage is assessed at the transition from the Haymana Formation to the Yeşilyurt Formation. This change is revealed for the first time in Turkey and associated with disappearance of 53% of Maastrichtian taxa as well as the high abundance of epifaunal taxa (average 75.8%) after the boundary which possibly resulted from decline of primary productivity at the K-Pg boundary.
Benzer Tezler
- Marmara denizi geç kuvaterner foraminifer topluluğu ve paleoşinografik değerlendirmesi
Late quaternary foraminiferal assemblage of the Marmara sea and implications for paleoceanography
ELMAS KIRCI ELMAS
Doktora
Türkçe
2006
Deniz Bilimleriİstanbul ÜniversitesiDeniz Jeolojisi ve Jeofiziği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. OYA ALGAN
PROF. DR. İZVER ÖZKAR ÖNGEN
- Marmara Denizi doğusunda çökel jeokimyası ve sedimentolojisi yöntemleri ile fay etkinliğinin araştırılması
Investigation of fault activity in the eastern part of the Marmara Sea, using sedimentological and geohemical methods
EROL SARI
Doktora
Türkçe
2004
Jeoloji Mühendisliğiİstanbul ÜniversitesiDeniz Jeolojisi ve Jeofiziği Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. OYA ALGAN
- Karadeniz ve Marmara Denizi'nde son 20000 yıl'da meydana gelen paleoşinografik ve paleoiklimsel değişimler
Paleoceanographic and paleoclimatic changes in Black Sea and Marmara Sea in last 20.0000 years
ÜMMÜHAN SANCAR
Doktora
Türkçe
2010
Jeoloji Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesiİklim ve Deniz Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. M. NAMIK ÇAĞATAY
- Doğu Marmara (İzmit Körfezi) holosen bentik foraminiferleri, ortamsal koşulları ve sapropeller ile ilişkisi
Başlık çevirisi yok
NUR TOPKAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
Jeoloji Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET SAKINÇ
