Travma stres bozukluğu belirtilerinin üstbilişsel model ve duygu düzenleme stratejileri çerçevesinde incelenmesi
Examining posttraumatic stress disorder symptoms within the framework of metacognitive model and emotion regulation strategies
- Tez No: 518641
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ADVİYE ESİN YILMAZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: üstbiliş, duygu düzenleme stratejileri, ruminasyon, bastırma, yeniden değerlendirme, dışavurumcu baskılama, TSSB belirtileri, metacognition, emotion regulation strategies, rumination, suppression, reappraisal, expressive suppression, PTSD symptomatology
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 211
Özet
Bu çalışmanın temel amacı üstbilişsel faktörler ile travma sonrası stres bozukluğu (TSSB) belirtileri arasındaki ilişkide ruminasyon, düşünce bastırma, yeniden değerlendirme ve dışavurumcu baskılama duygu düzenleme stratejilerinin aracılık rolünü incelemektir. Bu amaç doğrultusunda genel toplum örnekleminden en az bir travmatik olay yaşantısı olan 336 kadın, 202 erkek toplam 538 katılımcıya sırasıyla Sosyodemografik Bilgi Formu, Yaşam Olayları Kontrol Listesi-5, DSM-5 için TSSB Kontrol Listesi, Ruminatif Tepkiler Ölçeği-Kısa Formu, Beyaz Ayı Bastırma Envanteri ve Duygu Düzenleme Ölçeği uygulanmıştır. Yapılan korelasyon analizi sonuçlarına göre üstbilişsel faktörler, duygu düzenleme stratejileri ve TSSB belirtileri arasında anlamlı ve pozitif yönde ilişkiler olduğu gözlenmiştir. Araştırmanın temel hipotezleri, bootsrapping yöntemi kullanılarak bir dizi paralel çoklu aracılık analizi aracılığıyla incelenmiştir. Bulgular üstbilişsel faktörlerin (olumlu inançlar, olumsuz inançlar, bilişsel güvensizlik, düşünceleri kontrol ihtiyacı, bilişsel farkındalık) her biri ile TSSB belirtileri arasındaki ilişkiye bireysel olarak ruminasyon ve düşünceleri bastırma stratejilerinin anlamlı olarak aracılık ettiğini göstermektedir. Ancak üstbilişsel faktörler ile TSSB belirtileri arasındaki ilişkilerde yeniden değerlendirme ve dışavurumcu baskılama stratejilerinin aracılık rolü bulunmamaktadır. Özetle, en az bir travmatik yaşantısı olan bireylerin sahip olduğu işlevsel olmayan üstbilişler, TSSB düzeyindeki artışı ruminasyon ve düşünce bastırma stratejileri aracılığıyla yordamaktadır. Çalışma sonucunda ulaşılan bulgular ilgili alanyazın ışığında tartışılmıştır.
Özet (Çeviri)
The main purpose of this study is to investigate the mediating roles of emotion regulation strategies, namely rumination, thought suppression, cognitive reappraisal and expressive suppression, in the relationship between metacognitive factors and PTSD symptomatology. In line with this aim, Sociodemographic Information Form, Life Events Checklist-5 (LEC-5), PTSD checklist for DSM-5 (PCL-5), the short version of Ruminative Response Scale (RRS), White Bear Suppression Inventory (WBSI), and Emotion Regulation Questionnaire (ERQ) were respectively administered to 538 community sample participants comprising 336 females and 202 males who have experienced at least one traumatic event. Correlation analyses demonstrated that there were significant and positive correlations among metacognitive factors, emotion regulation strategies, and PTSD symptomatology. A series of multiple mediation analyses with bootstrapping showed that rumination and thought suppression strategies had a significant mediator role in the relationship between each of the metacognitive factors (positive beliefs, negative beliefs, cognitive insecurity, need for control of thinking, cognitive awareness) and PTSD symptomatology. However, reappraisal and expressive suppression did not have a mediator role in the relationship between any of the metacognitive factors and PTSD symptoms. In sum, dysfunctional metacognitive factors of individuals who has at least one traumatic experience were predictive of greater levels of PTSD symptomatology through rumination and thought suppression strategies. The findings of the study were discussed in the light of relevant literature.
Benzer Tezler
- Meme kanseri tanılı hastalarda üstbilişler ile üstduyguların travma sonrası stres belirtileri ve travma sonrası büyümeyle ilişkisi
The relationship of metacognitions and metaemotions with posttraumatic stress symptoms and posttraumatic growth in patients with breast cancer
FATMA SEVİL GÖKHAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
PsikiyatriSağlık Bilimleri ÜniversitesiPsikiyatri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ESRA KABADAYI ŞAHİN
- Türkiye'deki itfaiyecilerde travma sonrası stres bozukluğu belirtilerinin incelenmesi
Investigation of post traumatic stress disorder symptoms among firefighters in Turkey
VİLDAN ZOR
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
PsikolojiÜsküdar ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MERT AKCANBAŞ
- İnme geçiren hastalarda travma sonrası stres bozukluğu belirtilerinin fiziksel bağımlılık, travma ile başa çıkabilme algısı ve algılanan sosyal destek ile ilişkisinin incelenmesi
Investigation of post traumatic stress disorder symptoms in stroke patients with physical dependency, perception of coping with trauma and perceived social support
EMİNE İREM YÜCEL TOPLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
HemşirelikHacettepe ÜniversitesiPsikiyatri Hemşireliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AZİZE ATLI ÖZBAŞ
DOÇ. DR. EMRE ADIGÜZEL
- Pandemi döneminde müzisyenlerdeki kaygı düzeyi ve travma sonrası stres bozukluğu belirtilerinin psikolojik dayanıklılık ve kişilik özellikleriyle ilişkisi
The relationship of anxiety level and post-traumatic stress disorder symptoms in musicians with psychological resilience and personality traits during the pandemic period
GÜLİSTAN ÖZ
- Suriyeli çocuk ve ergenler arasında travma sonrası stres bozukluğu belirtilerinin yaygınlığı
Prevalence of post-traumic stress disorder symptoms among Syrian children and adolescents
YEŞİM TUĞUL
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
PsikolojiHaliç ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İBRAHİM BALCIOĞLU