Geri Dön

Travma stres bozukluğu belirtilerinin üstbilişsel model ve duygu düzenleme stratejileri çerçevesinde incelenmesi

Examining posttraumatic stress disorder symptoms within the framework of metacognitive model and emotion regulation strategies

  1. Tez No: 518641
  2. Yazar: HASAN ARSLAN
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. ADVİYE ESİN YILMAZ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Psikoloji, Psychology
  6. Anahtar Kelimeler: üstbiliş, duygu düzenleme stratejileri, ruminasyon, bastırma, yeniden değerlendirme, dışavurumcu baskılama, TSSB belirtileri, metacognition, emotion regulation strategies, rumination, suppression, reappraisal, expressive suppression, PTSD symptomatology
  7. Yıl: 2018
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Psikoloji Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 211

Özet

Bu çalışmanın temel amacı üstbilişsel faktörler ile travma sonrası stres bozukluğu (TSSB) belirtileri arasındaki ilişkide ruminasyon, düşünce bastırma, yeniden değerlendirme ve dışavurumcu baskılama duygu düzenleme stratejilerinin aracılık rolünü incelemektir. Bu amaç doğrultusunda genel toplum örnekleminden en az bir travmatik olay yaşantısı olan 336 kadın, 202 erkek toplam 538 katılımcıya sırasıyla Sosyodemografik Bilgi Formu, Yaşam Olayları Kontrol Listesi-5, DSM-5 için TSSB Kontrol Listesi, Ruminatif Tepkiler Ölçeği-Kısa Formu, Beyaz Ayı Bastırma Envanteri ve Duygu Düzenleme Ölçeği uygulanmıştır. Yapılan korelasyon analizi sonuçlarına göre üstbilişsel faktörler, duygu düzenleme stratejileri ve TSSB belirtileri arasında anlamlı ve pozitif yönde ilişkiler olduğu gözlenmiştir. Araştırmanın temel hipotezleri, bootsrapping yöntemi kullanılarak bir dizi paralel çoklu aracılık analizi aracılığıyla incelenmiştir. Bulgular üstbilişsel faktörlerin (olumlu inançlar, olumsuz inançlar, bilişsel güvensizlik, düşünceleri kontrol ihtiyacı, bilişsel farkındalık) her biri ile TSSB belirtileri arasındaki ilişkiye bireysel olarak ruminasyon ve düşünceleri bastırma stratejilerinin anlamlı olarak aracılık ettiğini göstermektedir. Ancak üstbilişsel faktörler ile TSSB belirtileri arasındaki ilişkilerde yeniden değerlendirme ve dışavurumcu baskılama stratejilerinin aracılık rolü bulunmamaktadır. Özetle, en az bir travmatik yaşantısı olan bireylerin sahip olduğu işlevsel olmayan üstbilişler, TSSB düzeyindeki artışı ruminasyon ve düşünce bastırma stratejileri aracılığıyla yordamaktadır. Çalışma sonucunda ulaşılan bulgular ilgili alanyazın ışığında tartışılmıştır.

Özet (Çeviri)

The main purpose of this study is to investigate the mediating roles of emotion regulation strategies, namely rumination, thought suppression, cognitive reappraisal and expressive suppression, in the relationship between metacognitive factors and PTSD symptomatology. In line with this aim, Sociodemographic Information Form, Life Events Checklist-5 (LEC-5), PTSD checklist for DSM-5 (PCL-5), the short version of Ruminative Response Scale (RRS), White Bear Suppression Inventory (WBSI), and Emotion Regulation Questionnaire (ERQ) were respectively administered to 538 community sample participants comprising 336 females and 202 males who have experienced at least one traumatic event. Correlation analyses demonstrated that there were significant and positive correlations among metacognitive factors, emotion regulation strategies, and PTSD symptomatology. A series of multiple mediation analyses with bootstrapping showed that rumination and thought suppression strategies had a significant mediator role in the relationship between each of the metacognitive factors (positive beliefs, negative beliefs, cognitive insecurity, need for control of thinking, cognitive awareness) and PTSD symptomatology. However, reappraisal and expressive suppression did not have a mediator role in the relationship between any of the metacognitive factors and PTSD symptoms. In sum, dysfunctional metacognitive factors of individuals who has at least one traumatic experience were predictive of greater levels of PTSD symptomatology through rumination and thought suppression strategies. The findings of the study were discussed in the light of relevant literature.

Benzer Tezler

  1. Meme kanseri tanılı hastalarda üstbilişler ile üstduyguların travma sonrası stres belirtileri ve travma sonrası büyümeyle ilişkisi

    The relationship of metacognitions and metaemotions with posttraumatic stress symptoms and posttraumatic growth in patients with breast cancer

    FATMA SEVİL GÖKHAN

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    PsikiyatriSağlık Bilimleri Üniversitesi

    Psikiyatri Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ESRA KABADAYI ŞAHİN

  2. Türkiye'deki itfaiyecilerde travma sonrası stres bozukluğu belirtilerinin incelenmesi

    Investigation of post traumatic stress disorder symptoms among firefighters in Turkey

    VİLDAN ZOR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    PsikolojiÜsküdar Üniversitesi

    Klinik Psikoloji Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ MERT AKCANBAŞ

  3. İnme geçiren hastalarda travma sonrası stres bozukluğu belirtilerinin fiziksel bağımlılık, travma ile başa çıkabilme algısı ve algılanan sosyal destek ile ilişkisinin incelenmesi

    Investigation of post traumatic stress disorder symptoms in stroke patients with physical dependency, perception of coping with trauma and perceived social support

    EMİNE İREM YÜCEL TOPLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    HemşirelikHacettepe Üniversitesi

    Psikiyatri Hemşireliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. AZİZE ATLI ÖZBAŞ

    DOÇ. DR. EMRE ADIGÜZEL

  4. Pandemi döneminde müzisyenlerdeki kaygı düzeyi ve travma sonrası stres bozukluğu belirtilerinin psikolojik dayanıklılık ve kişilik özellikleriyle ilişkisi

    The relationship of anxiety level and post-traumatic stress disorder symptoms in musicians with psychological resilience and personality traits during the pandemic period

    GÜLİSTAN ÖZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    PsikolojiNişantaşı Üniversitesi

    Psikoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. DEVRAN TAN

  5. Suriyeli çocuk ve ergenler arasında travma sonrası stres bozukluğu belirtilerinin yaygınlığı

    Prevalence of post-traumic stress disorder symptoms among Syrian children and adolescents

    YEŞİM TUĞUL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    PsikolojiHaliç Üniversitesi

    Klinik Psikoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. İBRAHİM BALCIOĞLU