Meme kanseri tanılı hastalarda üstbilişler ile üstduyguların travma sonrası stres belirtileri ve travma sonrası büyümeyle ilişkisi
The relationship of metacognitions and metaemotions with posttraumatic stress symptoms and posttraumatic growth in patients with breast cancer
- Tez No: 861420
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ESRA KABADAYI ŞAHİN
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Psikiyatri, Psychiatry
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sağlık Bilimleri Üniversitesi
- Enstitü: Ankara Bilkent Şehir Hastanesi
- Ana Bilim Dalı: Psikiyatri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 140
Özet
Amaç: Meme kanseri kadının yaşamı yanında, cinsellik ve kadınlık ile ilişkili organını da tehdit eden bir hastalık olmasından dolayı tek bir travma değil, pek çok travmayı da içeren zorlu bir hastalık sürecidir. Travmatik süreçler pek çok ruhsal bozukluklara sebep olmakla birlikte her zaman olumsuz sonuçlara sebep olmamaktadır. Travma sonrası büyüme olarak adlandırılan süreç son derece zorlayıcı yaşam krizleriyle mücadele sonucunda ortaya çıkan olumlu değişimlerdir. Üstbiliş ve üstduygular travma sürecini etkileyen faktörlerdir. Meme kanseri tanılı hastalarda travma sonrası büyümeyi etkileyen faktörlerin anlaşılması tedavi hedeflerinin belirlenebilmesi açısından önemlidir. Çalışmamızda meme kanseri tanılı hastalarda üstbilişler ile üstduyguların travma sonrası stres belirtileri ve travma sonrası büyüme ile ilişkinin incelenmesi hedeflenmiştir. Gereç-Yöntem: Çalışmaya 18-65 yaş arası Ankara Bilkent Şehir Hastanesi Tıbbi Onkoloji Polikliniği'ne başvurmuş, en az bir yıl önce meme kanseri tanısı alan, cerrahi ve medikal tedavileri tamamlanmış, kontrole gelen 100 meme kanseri tanılı kadın ve 74 sağlıklı gönüllü kadın dahil edilmiştir. Katılımcıların sosyodemografik ve klinik özellikleri kaydedilmiştir. Üstbilişi değerlendirmek için yarı yapılandırılmış bir görüşmeyle görüşmeci tarafından değerlendirilen Kısaltılmış Üstbilişsel Değerlendirme Ölçeği (KÜDÖ) ve özbildirim ölçekleri olan Üstduygu Ölçeği (ÜDÖ) ve Hastane Anksiyete Depresyon Ölçeği (HAD) uygulanmıştır. Hasta gurubuna ayrıca Olayların Etkisi Ölçeği-Gözden Geçirilmiş Formu (OEÖ-G), Travma Sonrası Büyüme Envanteri (TSBE) ve Toronto Aleksitimi Ölçeği uygulanmıştır. Bulgular: Meme kanseri tanısı almış bireylerde üstbiliş alt boyutları ve olumlu üstduygu puanlarının sağlıklı kontrol grubuna göre istatistiksel anlamlı olarak yüksek olduğu saptandı. OEÖ-G puanları ile KÜDÖ-Kendi üzerine düşünme ve ÜDÖ-Olumlu duygular arasında negatif korelasyon (r= -0,203 p= 0,043 ve r= -0,293 p= 0,003), ÜDÖ-Olumsuz duygular arasında ise pozitif korelasyon (r= 0,478 p= 0,00) görüldü. TSBE toplam puanı ile ÜDÖ-Olumlu duygular arasında arasında pozitif korelasyon (r= 0,345 p= 0,000) izlendi. Regresyon analizlerinde, OEÖ-G toplam puanları üzerinde yaşın negatif bir etkisi olduğu (p=0,041), HAD-Anksiyete ve ÜDÖ-Utanç alt boyutunun ise pozitif etki gösterdiği saptandı (p = 0,002, p = 0,003). TSBE toplam puanına etki eden faktörlerin regresyon analizlerine göre HAD-Depresyon puanlarının, TSBE toplam puanları üzerinde negatif etkisi olduğu (p = 0,017), ÜDÖ-İlgi boyutu puanlarının ise pozitif anlamlı bir etki gösterdiği saptandı (p = 0,000). Sonuç: Meme kanseri hastalarında üstbiliş ve üstduyguların doğrudan veya anksiyete belirtilerini azaltarak dolaylı posttravmatik stres belirtilerini azalttığı, doğrudan veya depresyon belirtilerini azaltarak da travma sonrası büyümeye katkı sağladığı görülmüştür. Meme kanseri tanılı hastalarda üstduygu ve üstbilişsel yetilerin geliştirilmesine yönelik müdahalelerin posttravmatik stres bozukluğu gelişiminin engellenmesinde ve tedavisinde katkı sağlayacağı düşünülmektedir.
Özet (Çeviri)
Aim: Breast cancer is a disease that threatens a woman's life as well as her organs related to sexuality and femininity, so it is not a single trauma, but a difficult disease process that includes many traumas. Although traumatic processes cause many mental disorders, they do not always cause negative consequences. The process called post-traumatic growth is the positive changes that occur as a result of struggling with extremely challenging life crises. Metacognition and metaemotions are factors that affect the trauma process. Understanding the factors affecting post-traumatic growth in patients diagnosed with breast cancer is important in determining treatment targets. Our study aimed to examine the relationship between metacognitions and metaemotions with post-traumatic stress symptoms and posttraumatic growth in patients diagnosed with breast cancer. Material and Methods: The study included 100 women aged between 18 and 65, diagnosed with breast cancer, who had applied to Ankara Bilkent City Hospital Medical Oncology Clinic, got diagnosis at least one year ago, completed surgical and medical treatments, and came for a check-up. Additionally, 74 healthy volunteer women aged between 18 and 65, were also included in the study. Sociodemographic and clinical characteristics of the participants were recorded. To evaluate metacognition, Metacognitive Assessment Scale-Abbreviated (MAS-A), which was evaluated by the interviewer in a semi-structured interview and the self-report scales Metaemotion Scale (MES) and Hospital Anxiety Depression Scale (HAD) were administered. The Impact of Event Scale-Revised Form (IES-R), Posttraumatic Growth Inventory (PTGI) and Toronto Alexithymia Scale were also administered to the patient group. Results: It was found that metacognition subdimensions and positive metaemotion scores were statistically significantly higher in individuals diagnosed with breast cancer than in the healthy control group. There were a negative correlation between IES-R scores and MAS-A-Understandings one's own mind and MES-Positive emotions (r= -0.203 p= 0.043 and r= -0.293 p= 0.003), and a positive correlation between MES-Negative emotions (r= 0.478 p= 0.00) was seen. A positive correlation (r= 0.345 p= 0.000) was observed between the PTGI total score and the MES-Positive emotions. In regression analyses, it was determined that age had a negative effect on the IES-R total scores (p = 0.041), while the HADS-Anxiety and MES-Shame subscales had a positive effect (p = 0.002, p = 0.003). According to the regression analysis of the factors affecting the PTGI total score, it was determined that the HADS-Depression scores had a negative effect on the PTGI total scores (p = 0.017), while the MES-Interest dimension scores had a positive significant effect (p = 0.000). Conclusion: In breast cancer patients, it has been observed that metacognition and metaemotions directly or indirectly by reducing anxiety symptoms reduce posttraumatic stress symptoms, and contribute to posttraumatic growth directly or by reducing depression symptoms. It is thought that interventions aimed at improving metaemotion and metacognitive abilities in patients diagnosed with breast cancer will contribute to the prevention and treatment of posttraumatic stress disorder.
Benzer Tezler
- Meme kanseri tanılı hastalarda travma sonrası büyüme ile serotonin transporter promotor bölge gen polimorfizmi ve psikososyal faktörler arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi: Bir yıllık izlem çalışması
Evaluation of the relationship between posttraumatic growth development and serotonin transporter gene promotor region polimorphism and psychosocial factors in patients with breast cancer: A one-year follow up study
MEHMET YORULMAZ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
PsikiyatriEge ÜniversitesiPsikiyatri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖZEN ÖNEN SERTÖZ
- Meme kanseri tanılı hastalarda, dindarlık düzeyi ile psikolojik dayanıklılık ve travma sonrası büyüme arasındaki ilişkinin araştırılması
Investigation of relationship between resilience and posttraumatic growth with religiosity level in patients with breast cancer
MAHMUT AKYÜZ
- Meme kanseri tanılı hastalarda adjuvan hormonal tedavinin yaşam kalitesine etkisinin değerlendirilmesi
The evaluation of the effect of adjuvant hormonal therapy on quality of life in patients with breast cancer
FATMA SERT
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2011
OnkolojiEge ÜniversitesiRadyasyon Onkolojisi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ZEYNEP ÖZSARAN
- Meme kanseri tanılı hastalarda pre operatif ve post operatif dönemdeki serum galektin-3 düzeylerinin karşılaştırılması
Comparison of serum galectin-3 in preoperatif and postoperatif period in patients with new diagnosis of non-metastatic breast cancer
DAMLA ERNUR
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2019
Onkolojiİzmir Katip Çelebi Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET ALACACIOĞLU
- Meme kanseri tanılı hastalarda hastalık algısı, anksiyete, depresyon ve eş uyumu ilişkisi: Kontrollü bir çalışma
The relationship between illness perception,anxiety,depression and marital adjustment in patients with breast cancer: A controlled study
BUSE ALAMIŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
PsikolojiIşık ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FERYAL ÇELİKEL