Trabzon mezarlıkları ve mezar anıtları (1926-2018)
Trabzon cemeteries and grave monuments (1926-2018)
- Tez No: 521646
- Danışmanlar: PROF. DR. ÖMER İSKENDER TULUK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Trabzon, Trabzon Mezarlıkları, Trabzon Mezar Anıtları, Yok olmuş Mezarlık, Trabzon, Trabzon Cemeteries, Trabzon Grave Monuments, Destroyed Cemetery
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Karadeniz Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Mimarlık Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 313
Özet
Mezarlıklar, şehirlerin tarihi topografyalarının oluşumlarında diğer tüm mimari unsurlar kadar önemli yer tutmaktadır. Osmanlı kentlerinde mezarlıklar, kent içinde küçük hazireler olarak, kentin dışında ise verimsiz arazilerde, tepelerde ve yamaçlarda büyük mezarlıklar olarak karşımıza çıkmaktadır. Servi kümeleri, boyutları ve nitelikleri farklı da olsa tüm mezarlıkların, ayrılmaz bir unsuru olarak var olmaktadır. Bunun yanında mezar taşları malzemesi ve üslubuyla döneminin sanat anlayışını yansıtmaktadır. Bünyesinde barındırdığı mezar taşları, servi ağaçları ve bazen türbeleri ile mezarlıklar döneminin kültür izlerini taşımaktadır. Farklı idari dönemlere ev sahipliği yapmış Trabzon'un bu anlamda zengin bir mezarlık hazinesine sahip olması düşünülmektedir. Nitekim eski fotoğraflar ve gravürler Trabzon'un mezarlık mirasının oldukça fazla olduğunu göstermektedir. Ancak bugün görsellere yansıyan mezarlıkların birçoğu bugün yoktur. Bu bağlamda bu çalışma, Trabzon'un sahip olduğu, mevcut ya da yok olmuş tarihi mezarlıklarını ve mezar anıtlarını belirlemeyi amaçlamaktadır. Bu amaçla bu çalışma, Genel Bilgiler, Yapılan Çalışmalar ve Bulgular, Değerlendirmeler ile Sonuç ve Öneriler olmak üzere 4 bölümden oluşmaktadır. Genel Bilgiler bölümünde, şehir tarihi için mezarlıkların önemi, mezarlık kavramları ve defin gelenekleri üzerinde durulmuştur. Çalışmaya kaynak oluşturan haritalar ve görsellerin nasıl bir yöntemle kullanıldığı anlatılmıştır. Yapılan Çalışmalar ve Bulgular bölümünde haritalarda saptanan mezarlık alanları sınıflandırılmıştır. Mevcut ve yok olan Mezarlık alanları ve Mezar anıtları farklı başlıklarda ayrı ayrı incelenmiştir. Değerlendirmeler bölümünde incelenen mezarlık alanları ile ilgili genel tespitler yer almıştır. Bunun yanında mezarlıkların ortadan kalkma nedenleri ve bugünkü durumları üzerinde durulmuştur. Sonuç ve Öneriler bölümünde ise çalışmanın amacı ve kapsamı doğrultusunda elde edilen sonuçlara yer verilmiş, kadim mezarlıkların geleceğine ilişkin öneriler sunulmuştur.
Özet (Çeviri)
Cemeteries are as important as all other architectural elements in the formation of historical topography of cities. Cemeteries in the city of Ottoman cities were located in forbidden areas surrounded with fences in the city or they were located as big cemeteries in inefficient land, on the hills and slopes in the country. Cypress trees were inseparable parts of cemeteries although their size and qualities were different. In addition, the gravestones with their materials and style reflect the sense of art of their period. Cemeteries carry cultural traces of the era because of the fact that they include gravestones, cypress trees, and sometimes tombs. In this sence, it is thought that Trabzon, which has hosted different administrative periods have a wealth of cemeteries. Indeed, old photographs and engravings show that the cemetery heritage of Trabzon is quite a lot. However, many of the cemeteries reflected in the old photographs and engravings are missing today. In this context, this study aims to determine the cemeteries and grave monuments of Trabzon which are existing and missing. For this purpose, this study consists of four chapters as General Description, Carried out Studies and Findings, Evaluations, Conclusions and Suggestions. In the chapter of General Description, the importance of cemeteries for city history, concepts of cemetery and traditions of burial are emphasized. It explanains which method is used in conjunction with the maps and images that are the source of the study. In the chapter of Carried out Studies and Findings, the cemetery areas identified in the maps are classified. Existing and missing cemetery areas and grave monuments are examined separately in different titles. In the chaper of Evaluations includes general determination related to the examined cemetery areas. Besides, the reasons why the cemeteries have been disappeared and the current situation of the cemeteries are emphasized. In the chapter Conclusions and Suggestion, the results obtained in the direction of the purpose and scope of the study are given place. In this section, proposals on the future of historical cemeteries are also presented.
Benzer Tezler
- Trabzon Ayasofya Müzesi ile Boztepe mezarlığındaki Osmanlı mezar taşları
Ottoman tomb stones in Trabzon Hagosophia Museum and Boztepe cemetery
DAVUT KAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Sanat TarihiOndokuz Mayıs Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EYÜP NEFES
- Tabzon ili Gülbahar Hatun ve Tavanlı Camii hazireleri ile Küçük İmaret Mezarlığı'ndaki mezar taşları
The Tombstones of Gulbahar Hatun Mosque and the graveyards of Tavanli Mosque, the Graveyards of Küçük İmaret in the city of Trabzon
SEVİNÇ EREN
- Trabzon ili kullanımı, imar planı-mülkiyet kıyı kenar çizgisi-mülkiyet ilişkileri
Land usa of coastal regions, relations between coast line, zonning plan and land ownership in the city of Trabzon
FAİK AHMET SESLİ
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
Jeodezi ve FotogrametriKaradeniz Teknik ÜniversitesiJeodezi ve Fotogrametri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NİHAT AKYOL
- Trabzon'daki bazı hastanelerde hamam böceği türlerinin ve dağılımlarının araştırılması
The Investigation of cockroaches species and distributions some hospital in Trabzon
ZEKİYE TOPALOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
BiyolojiKaradeniz Teknik ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. BİLAL KUTRUP