II. Meşrutiyet Dönemi'nde siyasî sürgünler (1908-1918)
The political exiles during the Second Constitutionalist Period (1908-1918)
- Tez No: 522254
- Danışmanlar: DOÇ. DR. SALİH TUNÇ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Akdeniz Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 553
Özet
Osmanlı idaresi, bilhassa II. Abdülhamid devrinde bir cezalandırma yöntemi olarak sürgüne sıklıkla başvurmuştur. Tehdit telakki edilen pek çok kimse sadakatsizlik, muhaliflik, muzır [zararlı] neşriyatta bulunmak ve muzır fikirlere sahip olmak gibi gerekçelerle sürgüne gönderilmiştir. Sürgün cezasından murat, menfînin merkezden uzaklaştırılması ve menfâsında ıslah-ı nefs etmesidir. Bu beklenti çoğu zaman gerçekleşmemiş, sürgüne gönderilenlerin muhaliflikleri keskinleşmiştir. Jön Türk hareketiyle bağlantılı sürgünler muhalefeti kurumsallaştırmış, dinamik bir hüviyete kavuşmasını sağlamıştır. II. Abdülhamid döneminde sürgüne gönderilen Jön Türkler, meşrutiyetin iadesiyle birlikte İstanbul'a dönmüşler, meşrutiyetin iadesi hareketinde –fikrî bağlamda kısmî etki haricinde- dahilleri olmasa da kendilerini“kahraman-ı hürriyet”görmüşlerdir. Mağduriyetlerini öne sürerek birçok talepte bulunmuşlar, talepleri yeterince karşılanmayınca İttihâdçılara karşı muhalefete başlamışlardır. Tensikat ve Tasfiye-i Rüteb-i Askeriye gibi kanunlar, devr-i sâbık ricaline yönelik muameleler, başta Jön Türklerin İttihâd ve Terakki Cemiyeti'nden memnuniyetsizlikleri, matbuatta serbestiyet neticesinde yürütülen siyasî tartışmalar, toprak kayıpları vs. toplumun aşırı siyasileşmesiyle büyük huzursuzluklara yol açmıştır. Meşrutiyet hükûmetleri de huzursuzlukların def'i için Abdülhamid uygulamalarını andıran bir politik tavırla hükûmete, meşrutî idareye, Cemiyet'e vs. muhalif olduğu düşünülen pek çok kimseyi sürgün başta olmak üzere çeşitli cezalara çarptırmıştır. 31 Mart ve Mahmut Şevket Paşa'nın katli gibi kritik hadiselerden sonra sert tedbirler alınmıştır. İdareten ya da Divân-ı Harb-i Örfî kararıyla çok kimse toplu olarak sürgün edilmiştir. II. Abdülhamid,“sisteme dâhil etme siyaseti”[cooptation] güderek memuriyet vermek suretiyle de sürgün cezası uygulatmış, menfî şahısları memuriyetle sistemin içerisinde tutmak istemiş, bu suretle menfînin“ıslah-ı nefs”etmesini beklemişti. Meşrutiyet hükûmetleriyse bunu tercih etmemiş, genellikle tasfiye metoduna başvurmuştur. Bu çalışmada, II. Meşrutiyet dönemindeki siyasî çekişmelerin bir sonucu olan siyasî sürgünlerin; sürgün gerekçeleri, sürgün yerleri [menfâları], menfâlara sevkleri, menfîlerin hükûmetlerden talepleri, iktidarın menfîlerden beklentileri, menfîlere yönelik çıkartılan aflar, menfîlerin menfâlarındaki hayatları ve menfîlerin muhalif oluşumlar içerisindeki yerleri üzerinde durulmaktadır.
Özet (Çeviri)
Ottoman government have often applied the policy of exile as a form of punishment especially in the period of Abdulhamit II. Most of the people who were considered to be threatening were sent to exile because of the reasons such as disloyalty, opposition, obscene publication and having dissenting opinions. What is aimed with banishment is expelling the negative from the centre and correct himself in the detention colony. This anticipation had been not met many times, opposition of the exiled people had become rigid. Opposition was institutionalized by exiles associated with Young Turk movement and made it gain a dynamic identity. Young Turks who were sent to exile during Abdulhamit II period returned to Istanbul with the restitution of the constitutional monarchy. Considered themselves as“hero of liberty”though they had no interference in the movement of the restitution of the constitutional monarchy except the limited effect in terms of idea. They demanded many things asserting their victimisation, commenced opposition against Unionists when their demands had not been met. The laws such as Tensikat and Tasfiye-i Rüteb-i Askeriye, the procedures the old régime, mainly the dissatisfaction of Young Turks from Committee of Union and Progress, political discussions thanks to the freedom of printing, land losses etc. had led great uneasiness along with the politicizing of the society. The fact that the governments of constitutional monarchy has sent many people into exile who were thought to have opposing views towards the community, constitutional government, reminded of the practises of Abdulhamit in order to eliminate uneasiness. The strict measures were taken after critical events like the 31 March Incident and slaughter of Mahmut Sevket Pasha. Many people were exiled in groups with the decision of Court Martial or government. Abdulhamit II applied exile with way of commission following co-optation (incorporating into the system), want to keep opposite people within the system by civil service, waited to mend their ways. Constitutional monarchy governments did not prefer this and generally resort to the method of discharge. In this study, political exiles as a result of political tensions during the Period of Constitutional Monarchy II, the reasons of exiles, exile areas, transportation to exile areas, the demands of opponents from the government, the demands of the government from the dissidents, amnesty declared for the dissidents, the life of the dissidents in the exile places and the places of the dissidents in the opponent formations are discussed.
Benzer Tezler
- Derviş Vahdeti ve Volkan gazetesi
Derviş Vahdeti and Volkan newspaper
RÜYA BAĞIR
Doktora
Türkçe
2022
TarihAnkara ÜniversitesiAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NECDET AYSAL
- Ulema and politics: The life and political works of Ömer Zi̇yâeddi̇n Dağistânî (1849-1921)
Ulema ve siyaset: Ömer Ziyâeddin Dağıstânî'nin hayatı ve siyasi eserleri(1849-1921)
ZEYNEP ERÇETİN
Yüksek Lisans
İngilizce
2014
Tarihİstanbul Şehir ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ABDULHAMİT KIRMIZI
- 1908 Aff-ı Umumisinin İstanbul asayişine etkileri: İstanbul gazetelerine göre
The effects of General Amnesty in 1908 in Istanbul public security: According to newspapers in Istanbul
GONCA KİŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Kamu YönetimiUşak ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MEHMET SALİH ERKEK
- Hukuk-i Umûmiye Gazetesi'nin (1908- 1909) meşrutiyet ve monarşi rejimlerine bakışı
Hukuk-i Umûmiye Journal's ( 1908-1909) view on constitutional monarchy and monarchy regime
NAZİYE SARALİ