Türkiye'de biyoklimatik bölgelerin mekansal analiz yöntemleriyle sınıflandırılması
Classification of bioclimatic regions in Turkey by spatial analysis methods
- Tez No: 523642
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ FAİZE SARIŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Coğrafya, Geography
- Anahtar Kelimeler: İklim, Biyoiklim, Asal Bileşen Analizi, Kümeleme Analizi, Climate, Bioclimate, Principal Component Analysis, Clustering Analysis
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Coğrafya Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 124
Özet
Bu çalışmada, Türkiye genelinde 169 meteoroloji istasyonun 1960-2016 yılları arasındaki rasat verileri kullanılarak biyoklimatik özellikleri belirlendi. Öncelikle sıcaklık ve yağış verileri kullanılarak US Geological Survey (USGS)'in geliştirdiği biyoklimatik değişkenler hesaplandı, daha sonra bu değişkenler üzerine Asal Bileşen Analizi (ABA) ve Kümeleme Analizi (KA) uygulandı. Çalışmanın amacı Türkiye için kapsamlı bir biyoiklim sınıflandırması yaparak biyoiklim zonlarını belirlemek ve biyoiklimdeki bölgesel farklılaşmayı iklim-ekosistem ilişkisi/çeşitliliği bağlamında yorumlamaktır. Asal Bileşen Analizi sonucunda varyasyon yüzdeleri en yüksek olan ilk iki özdeğer (PC1 ve PC2) alındı ve iklim etmenlerine bağlı olarak bitki dağılışı yorumlandı. Aynı şekilde KA sonuçlarındaki katsayılara göre sıcaklık için 4 küme, yağış için 5 küme ve tüm biyoiklim parametreleri için 6 küme belirlendi. Sıcaklık için gerçekleştirilen ABA'nde PC1 örüntüsünde en yüksek ilişki katsayısı kıyı bölgelerinde, PC2 örüntüsünde ise Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde yüksek çıkarken, yağış verilerinde Doğu Karadeniz kıyıları ve Akdeniz'de belli başlı kıyı bölgelerinde ve tüm biyoiklim parametreleri için ise kıyı bölgelerinde ilişki katsayısı yüksek çıktı. Bu dağılışlarda topografyanın etkisi açık bir şekilde ortaya çıkar. Kümeleme analizi sonucunda oluşan kümelerde de kısa mesafede hem yatayda hem de dikeyde değişim gösteren topografik yapının etkisiyle farklı gruplar oluşmuştur. Toplu kümeleme analizi sonucunda altı farklı biyoiklim bölgesi belirlendi.Kümelerin alansal dağılışlarına bakıldığında sırasıyla belirtilen coğrafi bölgeler karşılık geldikleri belrlendi: birinci küme; Ege ve Akdeniz kıyılarını, ikinci küme; Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nin ova ve düz sahalarını, üçüncü küme; Doğu Anadolu Bölgesi'nin yüksek platolarını, dördüncü küme; İç Anadolu ve Doğu Anadolu'nun alçak sahalarını, beşinci küme; Marmara Bölgesi ve Ege Ardı Bölge ve altıncı küme Karadeniz kıyı bölgesi. Bu bölgesel dağılışı detaylandırmak için yapılan birleşik küme analizinde çok sayıda alt biyoiklim bölgesi belirlendi.
Özet (Çeviri)
In this study, bioclimatic characteristics of Turkey were determined by using observational data of 169 meteorologigal stations for theperiod 1960-2016.. Prior to spatial analyses, bioclimatic variables which developed by US Geological Survey (USGS) were calculated by using temperature and precipitation. Then, Principal Component Analysis (PCA) and Clustering Analysis (CA) were applied to these variables. This study aims to determine bioclimatic zones of Turkey bu performing a comprehensive bioclimatic classification for Turkey and to interpret the regional discrepancy in the context of climate-ecosystem relation/diversity . According to results of the Principal Component Analysis, the first two eigenvalues (PC1 and PC2) with the highest percentages of variation were taken and the plant distribution was interpreted depending on the climate factors. In the same way, according to the coefficients in the Clustering Analysis results, 4 clusters for temperature, 5 clusters for precipitation and 6 clusters for all bioclimatic parameters were determined. For temperature, in the PC1 pattern the highest correlation coefficient were detected along the coastal regions while in PC highest correlation coefficient were dominated in Southeastern Anatolia. For preciptation, high correlation coefficient values were observed in the Eastern Black Sea coast and Mediterranean coastal regions for (PC1). In the PC1 for the all bioclimatic parameters highest correlation coefficient values were detected in the coastal regions. Acording to the analysis results topographical barriers significantly affect distribution. According to the results of the aggregate clustering analysis six different bioclimatic regions were identified. When the regional distributions of the clusters are examined, it is observed that they correspond to the geographical regions stated respectively: first cluster, Aegean and Mediterranean coasts, second cluster; The plains and flat plains of the Southeastern Anatolia Region, the third cluster; The high platitudes of the Eastern Anatolia Region, the fourth set; The low lands of Central Anatolia and Eastern Anatolia, the fifth cluster; The Marmara Region and the Aegean Region and the sixth group is the Black Sea coastal region. A number of sub-bioclimatic regions have been identified in the composite cluster analysis to detail this regional distribution.
Benzer Tezler
- Ecological niche modeling and genetic structure of brown bear (Ursus arctos) in Türkiye
Türkiye'deki bozayıların (Ursus arctos) ekolojik niş modellemesi ve genetik yapısı
ERCAN SIKDOKUR
Doktora
İngilizce
2024
BiyolojiKoç ÜniversitesiMoleküler Biyoloji ve Genetik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÇAĞAN HAKKI ŞEKERCİOĞLU
- Effects of climate change on potential range shifts and composition of Türkiye's terrestrial ecosystems
İklim değişikliğinin Türkiye'nin karasal ekosistemlerindeki potansiyel dağılım ve kompozisyon değişikliklerine olan etkileri
BİKEM EKBERZADE
Doktora
İngilizce
2024
Botanikİstanbul Teknik Üniversitesiİklim ve Deniz Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖMER LÜTFİ ŞEN
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖMER YETEMEN
- Anadolu kestanesinin (Castanea sativa mill.) güncel ve gelecekteki yayılışının modellenmesi
Modeling the current and the future distribution of Anatolian chestnut (Castanea sativa mill.)
HÜSEYİN DOĞAN
Doktora
Türkçe
2024
Jeodezi ve Fotogrametriİstanbul Üniversitesi-CerrahpaşaOrman Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OSMAN YALÇIN YILMAZ
- Walter iklim diyagramına göre Türkiye'nin biyoklimatik vejetasyon bölgelerinin belirlenmesi
Determination of bioclimatic vegetation region of Turkey according to Walter's climate diagram
CANSU GÜNDOĞDU
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Peyzaj Mimarlığıİstanbul ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KAMİL ŞENGÖNÜL
- Türkiye'de Aedes (Stegomyia) albopictus (Scuse, 1894)'un populasyon genetiği ve ekolojik niş modellemesi
Population genetics and niche modelling of Aedes (Stegomyia) albopictus (Scuse, 1894) in Turkey
SERPİL TUNA TÜRKOZAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
BiyolojiAydın Adnan Menderes ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATİH MEHMET ŞİMŞEK