Geri Dön

Majör depresyonda ödülle ilişkili öğrenmenin değerlendirilmesi

Relation of major depression with reward related learning

PDF İndir

  1. Tez No: 524114
  2. Yazar: AHMET GÜRCAN
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. KORAY BAŞAR
  4. Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
  5. Konular: Psikiyatri, Psychiatry
  6. Anahtar Kelimeler: Majör depresyon, anhedoni, ödülle ilişkili öğrenme
  7. Yıl: 2018
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
  10. Enstitü: Tıp Fakültesi
  11. Ana Bilim Dalı: Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 128

Özet

Gürcan A., Majör Depresyonda Ödülle İlişkili Öğrenmenin Değerlendirilmesi. Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi, Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı, Uzmanlık Tezi, Ankara, 2017. Amaç: Anhedoni, depresyonun çekirdek belirtilerinden biridir. Son yıllarda ödül süreçleri bağlamında farklı boyutları araştırılan anhedoni majör depresyonun seyrinde ve tedavi yanıtında etkilidir. Bu çalışmada majör depresyonda anhedoninin farklı boyutlarının ölçekler ve ödülle ilişkili öğrenmeyi değerlendiren bir davranışsal görev ile incelenmesi, depresyonun diğer özellikleri ile ilişkisinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Yöntem: Hacettepe Üniversitesi Erişkin Hastanesi Psikiyatri Polikliniğinde majör depresyon tanısıyla izlenen, yapılandırılmış görüşmeyle (SCID-I) DSM-IV ölçütlerine göre yaşam boyu tanıları doğrulanan 78 hasta araştırmaya alınmıştır. Majör depresyon tanısını karşılamayan hastalar 'Remisyonda Majör Depresyon' (RMD, n=40), majör depresyon tanısını değerlendirme sırasında karşılayan hastalar 'Majör Depresyon' (MD, n=38) gruplarını oluşturmuştur. Halen ve yaşam boyu ruhsal bozukluk tanısı konulmayan 40 bireyle 'Kontrol' (K) grubu oluşturulmuştur. Depresyon şiddeti Beck Depresyon Envanteri'yle (BDE), süreklilik gösteren fiziksel ve sosyal anhedoni Chapman Fiziksel Anhedoni Ölçeği (FAÖ) ve Chapman Sosyal Anhedoni Ölçeği (SAÖ) ile, durumluk anhedoni Klinisyen Tarafından Uygulanan Snaith Hamilton Zevk Alma Ölçeği Türkçe Formu (SHAPS-C-TR) ile, durumluk anksiyete Durumluk-Sürekli Kaygı Envanteri Durumluk Kaygı alt ölçeği (DKE) ile, silik bipolar belirtiler Hipomani Soru Listesi-32-Yenilenmiş Sürümü (HSL) ile, dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu belirtileri Wender-Utah Derecelendirme Ölçeği (WUDÖ) ile değerlendirilmiştir. Ödülle ilişkili öğrenme Olasılıklandırılmış Ödül Görevi (OÖG) ile değerlendirilmiştir. OÖG ile ilgili değerlendirmeler yapılırken, katılımcıların ÖOG verilerinin analize uygunluğu, depresyon şiddetleri ve dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğuna dair veriler göz önünde bulundurulmuştur. İstatistiksel analizler SPSS Statistics 22.0 kullanılarak, T testi, Mann Whitney U testi, Welch ANOVA, Kruskal Wallis testi, Pearson testi, Spearman testi, ANOVA, ANCOVA ile yapılmıştır. Anlamlılık ölçütü olarak p < 0,05 kabul edilmiştir. Bulgular: Klinisyen tarafından uygulanan SHAPS-C-TR anhedoni puanları MD grubunda, remisyonda depresyon ve kontrol gruplarından yüksek bulunmuştur. Durumsal anhedoniyi değerlendiren bu ölçek puanları FAÖ, SAÖ, BDE anhedoni ve melankoli alt ölçekleri ile ilişki göstermemiştir. Ancak BDE'nin zevk almakta kaybı değerlendiren tek maddesiyle anlamlı ilişki saptanmıştır. Klinisyen tarafından uygulanan SHAPS-C-TR'nin durumsal olarak zevk alma (hedonik kapasite) ile ilişkili anhedoniyi değerlendirdiği düşünülmüştür. Anhedoninin istekle ilgili boyutunu değerlendirmek üzere uygulanan sorular geçerli bulunmamıştır. Anhedoninin ödülle ilişkili öğrenmeyle ilgili boyutunu değerlendirmek üzere uygulanan OÖG verilerinin analizi için, görevin teknik ölçütleri, BDE ve WUDÖ puanları dikkate alınarak bazı katılımcılar dışarıda bırakılmıştır. Yanıt yanlılığı ile ilgili değişkenlerin klinik ölçeklerle değerlendirilen anhedoni puanları ile orta ve üzeri düzeyde ilişkisi gösterilememiştir. Değerlendirilen örneklemin (MD n=15, RMD n=35, K n=37) tümünde ödülle ilgili yanıt yanlılığı (YY) değişiminde blok etkisi gözlenirken, gruplar arasında fark saptanmamıştır. Tüm örneklem SHAPS-C-TR'ye göre (eşik puan: 4) anhedonisi olan (n=12) ve olmayan (n=75) olarak ikiye bölündüğünde YY değişimi açısından gruplar arasında anlamlı fark saptanmamıştır; ancak anhedonisi olmayan grupta ilk blokta YY, hem ikinci, hem de üçüncü bloktakinden anlamlı olarak daha düşük bulunmuştur. Anhedonisi olan grupta ise ardışık bloklar arasında YY değişimi saptanmamıştır. Sonuç: Majör depresyonda zevk almayla ilgili anhedoninin durumsal özellik gösterdiği, ödülle ilişkili öğrenmenin sağlıklı kontrollerden farklı olmadığı gösterilmiştir. Bu bulgunun daha büyük örneklemlerde yinelenmesi gerekmektedir. Ödülle ilişkili öğrenmeyle ilgili bozulmanın depresyon tanısı veya öyküsünden çok ölçeklerle değerlendirilen anhedoninin şiddetiyle ilişkili olabileceği gösterilmiştir.

Özet (Çeviri)

Gürcan A., Relation of Major Depression with Reward Related Learning. Hacettepe University, Faculty of Medicine, Department of Psychiatry, Dissertation Thesis, Ankara, 2017. Objectives: Anhedonia is the one of the core symptoms of depression. The anhedonia has influences in the progress and response to treatment of major depression and it's investigated in different dimensions in the context of reward processes in recent years. In this study it was aimed to investigate different dimensions of anhedonia by using scales and a behavioral task with assess reward related learning and relation of these dimensions and other features of depression. Method: Seventy eight outpatients diagnosed with major depression and whose lifelong diagnosis was confirmed by Structured Clinical Interview for DSM-IV (SCID-I) and followed by Hacettepe University Hospital Psychiatry Polyclinic were recruited. Patients who didn't have symptoms which fulfill the criteria of major depression constituted 'Remitted Major Depression' group (RMD, n=40), and patients who had still symptoms which fulfill the criteria of major depression constituted the 'Major Depression' group (MD, n=38). Control Group (C) consisted of healthy individuals who were never diagnosed with any psychiatric disorder. Thirty eight patients who had still symptoms which fulfill the criteria of major depression constituted the Major Depression (MD) group and other forty patients constituted the Remitted Major Depression (RMD) group. Comorbid Axis I mental diagnosis other than remitted anxiety disorders were excluded. Depression severity was evaluated with Beck Depression Inventory (BDI), trait like physical anhedonia was evaluated with Chapman Physical Anhedonia Scale (PAS), trait like social anhedonia was evaluated with Chapman Social Anhedonia Scale (SAS), state like anhedonia was evaluated with Clinician Administrated Snaith Hamilton Pleasure Scale Turkish Version (SHAPS-C-TR), state anxiety was evaluated with State-Trait Anxiety Inventory (STAI) state anxiety subscale, subthreshold bipolarity was evaluated with Hypomania Checklist-32-Revised Version (HCL-32-R) and symptoms of attention deficit hyperactivity disorder were evaluated with Wender Utah Rating Scale(WURS). Reward related learning was evaluated with Probabilistic Reward Task (PRT) which is a behavioral task. While analyzing the data of PRT, quality of the data, depression severity and evaluations about attentions deficit hyperactivity disorder were considered. Data were analyzed with T test, Mann-Whitney U test, Welch ANOVA, Kruskal Wallis test, Pearson test, Spearman test, ANOVA and ANCOVA by using SPSS Statistics 22.0. Significance level was set as p

Benzer Tezler

  1. Tez No

    417256

    Majör depresif bozukluğu olan hastalarda ve sağlıklı bireylerde zaman algısının beyindeki ödül sistemi ile olan ilişkisinin işlevsel manyetik rezonans görüntüleme ile incelenmesi

    Evaluation of relation between time perception and reward processing in the brain with functional magnetic resonance imaging in healthy subjects and patients with major depressive disorder

    NİHAL APAYDIN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    PsikiyatriAnkara Üniversitesi

    Disiplinlerarası Sinir Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. METEHAN ÇİÇEK

  2. Tez No

    248626

    Majör depresyonda uyku ataletinin değerlendirilmesi

    Evelation of sleep inertia in major depression

    AHMET ALPER AYDUMAN

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2009

    PsikiyatriTrakya Üniversitesi

    Psikiyatri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. OKAN ÇALIYURT

  3. Tez No

    536575

    Majör depresyonda ilk ve rekürren ataklarda beyin perfüzyonu ve kortikal kalınlığın MRG ile değerlendirilmesi

    MR study of perfusion and cortical thickness in major depression with first and recurrent episodes

    ÖZKAN KILINÇ

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Radyoloji ve Nükleer TıpBolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi

    Radyoloji Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ MUSTAFA HIZAL

  4. Tez No

    509190

    Major depresyonda d vitamini düzeyleri ve d vitamini reseptör gen polimorfizmi

    Vitamin d levels and vitamin d receptor gene polymorphism in major depression

    MERVE ŞAHİN CAN

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    PsikiyatriBalıkesir Üniversitesi

    Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. HAYRİYE BAYKAN

  5. Tez No

    340086

    Majör depresyonda antidepresanların mizaç, karakter ve savunma mekanizmaları üzerine etkileri

    Effects of antidepressants on temperament, character and defense mechanisms in major depression

    ABDÜLKADİR SENCER TABAKCI

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    PsikiyatriSağlık Bakanlığı

    Psikiyatri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. UMUT MERT AKSOY

    DOÇ. DR. MURAT ERKIRAN

Geri Dön