AVM'lerdeki satış görevlilerinin çalışma koşulları ve deneyimleri: İzmir'de sosyolojik bir saha araştırması
Workplace conditions for shopping mall sales employees and their work experience: A sociological research study in Izmir
- Tez No: 524419
- Danışmanlar: DOÇ. DR. FUAT GÜLLÜPINAR
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Sosyoloji, Sociology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Anadolu Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sosyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 244
Özet
Bu çalışmada; İzmir'de farklı semtlerde konumlanmış alışveriş merkezlerinde (AVM'lerde) çalışan satış görevlilerinin çalışma koşulları ve bu bireylerin çalışma deneyimleri mercek altına alınmaktadır. 'AVM çalışanlarının çalışma koşulları nasıl bir görünüm arz etmektedir?' ve 'Çalışanlar bu çalışma koşullarını nasıl algılamakta ve deneyimlemektedirler?' soruları araştırmanın ana problemlerini oluşturmaktadır. Bu problemlerin cevap bulması, son on senede oldukça popüler yaşam alanları hâline gelen—alışveriş, yemek, eğlence, spor, eğitim, hobi ve iş olanakları sunan—alışveriş merkezlerinin çalışanlar üzerindeki etkilerini ortaya koymak açısından önemlidir. Bu çalışmada, karma araştırma metodolojisinden yararlanılmıştır. Nicel teknik olarak ölçek içeren anket, nitel araştırma tekniği olarak yüz yüze derinlemesine görüşmeler uygulanmıştır. Örnekleme yöntemleri ise küme örnekleme ve kartopu örneklemedir. Saha araştırması sekiz AVM'de gerçekleştirilmiş, nihai anket yedi AVM'de 389 satış görevlisi tarafından doldurulmuştur. Derinlemesine görüşmeler ise 35 satış görevlisi ile gerçekleştirilmiştir. Neoliberal ekonomik politikaların sistematik hale getirdiği örgütsüzlük, esnekleşme, güvencesizlik ve kuralsızlık gibi çalışma koşullarının ücret, çalışma saatleri, sosyal güvence ve diğer haklar açısından çalışanların aleyhine işlediği, bu çalışmadaki bulgular ile desteklenmektedir. Araştırma bulgularına göre, AVM satış görevlileri açısından çalışma hayatlarına ilişkin en önemli olumsuzluğun esnek çalışma saatleri olduğu ortaya çıkmıştır. Bunun yanında fiziksel/ergonomik zorluklar, ücret yetersizliği ve duygusal emek çalışanlar için önemli görülen diğer olumsuzluklardır. Özellikle duygusal emek olgusunun çalışanların iş tatminine ve satış görevliliği mesleğine ilişkin hissedilen sosyal statüye olumsuz şekilde etki ettiği anlaşılmaktadır. Estetik emek olgusu beklentilerin tersine çalışanların büyük bir çoğunluğu tarafından olumsuz olarak değerlendirilmemektedir. Çalışanın işindeki memnuniyeti ise yaş, çalışılan sektör ve gelir değişkenleri tarafından farklı oranlarda etkileniyor görünmektedir. Ayrıca, kadın ve erkek çalışanlar arasında gelir seviyesi ve yöneticilik pozisyonlarına yükselme fırsatları açısından belirgin bir fark bulgulanmış, AVM'lerde cinsiyetçi çalışma ilişkilerinin güçlü olduğu tespit edilmiştir. Genel olarak satış görevlilerinin tüketim toplumunun tüketim dinamiklerine ayak uydurdukları anlaşılmaktadır.
Özet (Çeviri)
In this study, workplace conditions of sales employees who work at different shopping malls across the city Izmir and these employees' work experience are put under the lens. The main research questions here are 'How do the workplace conditions in shopping malls look?' and 'How do shopping mall employees perceive and experience workplace conditions?'. Finding answers to these questions is meaningful as it would let researchers understand the consequences of working at shopping malls in Turkey that provide many recreational and professional opportunities to their visitors and employees. In the research stage of the study, the researcher utilized mixed methodology. Questionnaires including a scale as a quantitative instrument and semi-structured in-depth interviews as a qualitative instrument have been used. The sampling techniques have been cluster and snowball sampling. The field research has been conducted in 8 shopping malls, and the final questionnaire has been filled out with 389 sales employees at 7 shopping malls. Face-to-face interviews have been conducted with 35 sales employees. The fact that neoliberal economic policies are systematically exploiting employees by means of deunionization, flexibilization, precarity and lawlessness has been supported by the findings of this work in terms of wage, working hours, social security and other employment rights. The research findings show that the most important disadvantage that sales employees experience seems to be flexible work. Physical/ergonomic difficulties, low salary levels and emotional labor are perceived as other critical disadvantages related to work. Especially, emotional labor has been found to be a critical factor that degrades job satisfaction and perception of social status related to occupation. Aesthetic labor—defying expectations—is not perceived by a majority of employees as a negative phenomenon. The satisfaction of the employee appears to be affected by age, sector and income. It has also been found that there is a meaningful difference between female and male employees in terms of income and of opportunities to reach managerial positions, showing strong sexist work practices in shopping malls. Sales employees, in general, seem to be in sync with the consumptional dynamics required by the consumer society.
Benzer Tezler
- Ortaokul öğrencilerinin AVM'leri tercih etme nedenleri ve satın alma davranışları üzerine etkileri
Reasons of secondary school students to choose shopping malls and their effects on purchasing behaviors
İSMAİL KARATAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Ev EkonomisiGazi ÜniversitesiAile ve Tüketici Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HACER TOR
- Eğretileşme ve duygusal emek süreçleri: Alışveriş merkezlerinde çalışan kadınlar örneği
Process of precarization and emotional labor:The case of women working in shopping malls
ZUHAL ESRA BİLİR KAT
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
SosyolojiAnkara ÜniversitesiKadın Çalışmaları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. A. GÜLAY TOKSÖZ
- Gönüllü satış: Alışveriş merkezlerindeki yansımaları - Kayseri örneği
Voluntary sale: It's reflections at the shopping centers - An example of Kayseri
BÜLENT ÇİZMECİ
Doktora
Türkçe
2018
İşletmeNevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NEŞE ACAR
- Tüketicilerin Alışveriş Merkezi (AVM) tercihlerinde AVM yönetiminin önemi
The importance of the shopping center management for the preferences of the shopping center by the consumers
SELEN KONYALIOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
İşletmeİstanbul Ticaret Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ASIM SALDAMLI
- The effects of utopic transformation of the shopping centers on fundamental components of architectural programs
AVMlerin ütopik dönüşümünün mimarlığın asal bileşenlerine etkisi
MEHMET YILDIRIM
Yüksek Lisans
İngilizce
2020
MimarlıkTOBB Ekonomi ve Teknoloji ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MURAT SÖNMEZ