Geri Dön

Yedinci sınıf öğrencilerinin bilimsel okuryazarlıkları ile bazı bilişsel değişkenler arasındaki ilişkinin incelenmesi

An investigation of the relationship between seventh grade students' scientific literacy and some cognitive variables

PDF İndir

  1. Tez No: 524928
  2. Yazar: FERİDE ŞAHİN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. SALİH ATEŞ
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
  6. Anahtar Kelimeler: Bilimsel Okuryazarlık, Mantıksal Düşünme Yeteneği, Alan Bağımlı/Alan Bağımsız Bilişsel Stiller, Mental Kapasite, Zihinsel Döndürme Yeteneği, Cinsiyet, Yapısal Eşitlik Modellemesi, Scientfic Literacy, Logical Thinking Skills, Field Dependent /Independent Cognitive Style, Mental Capacity, Mental Rotation Ability, Gender, Structural Equation Modelling
  7. Yıl: 2018
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Gazi Üniversitesi
  10. Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: İlköğretim Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Fen Bilgisi Öğretmenliği Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 350

Özet

Bu çalışmanın amacı, yedinci sınıf öğrencilerinin mantıksal düşünme yetenekleri, alan bağımlı/alan bağımsız bilişsel stilleri, mental kapasiteleri, zihinsel döndürme yetenekleri ve bilimsel okuryazarlık düzeyleri arasındaki olası ilişkileri incelemektir. Bu amaçla, belirtilen değişkenler arasındaki ilişkiyi açıklayan bir model önerilerek, bu model Yapısal Eşitlik Modellemesi (YEM) teknikleri kullanılarak test edilmiştir. Bununla birlikte, öngörülen modelin cinsiyet gruplarında farklılaşıp farklılaşmadığı da incelenmiştir. Araştırmada, bireysel farklılıklar ile ilgili yapılan çalışmalarda sıklıkla kullanılan nedensel- karşılaştırmalı araştırma modeli esas alınmıştır. Araştırmanın ilk bölümünde bilimsel okuryazarlık (BO-S) testinin Türkçeye adaptasyonu yapılmıştır. Adaptasyon çalışması Ankara merkez ilçelerinde öğrenim gören 500 yedinci sınıf öğrencisi ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın ikinci bölümünde, Ankara merkez ilçelerinden seçkisiz tabakalı örnekleme yöntemi ile belirlenen 1000 yedinci sınıf öğrencisine, tüm ölçme araçları uygulanmıştır. Araştırmada kullanılan ölçme araçlarının yapı geçerliği, doğrulayıcı faktör analizi tekniğiyle, güvenirlikleri ise Cronbach α iç tutarlılık katsayısı kullanılarak tespit edilmiştir. Yapılan analizler neticesinde, tüm ölçme araçlarının geçerli ve güvenilir bir yapıya sahip olduğu belirlenmiştir. Ölçme araçlarına ilişkin, geçerlik ve güvenirlik incelemelerinden sonra, SPSS-23 paket program kullanılarak ön veri analizi yapılmıştır. Analizlerden sonra toplam 823 yedinci sınıf öğrencisinden oluşan örneklemden elde edilen veriler kullanılarak, araştırmada önerilen teorik model, Mplus 7.0 programı ile YEM teknikleri kullanılarak test edilmiştir. Yapılan analizler neticesinde araştırmada önerilen model desteklenmiştir. Nihai modele göre, yedinci sınıf öğrencilerinin mantıksal düşünme yetenekleri sadece doğrudan; alan bağımlı/alan bağımsız bilişsel stilleri hem doğrudan hem diğer bilişsel değişkenler üzerinden dolaylı olarak; mental kapasiteleri hem doğrudan hem de zihinsel döndürme yeteneği ve mantıksal düşünme yeteneği üzerinden dolaylı olarak; zihinsel döndürme yetenekleri hem doğrudan hem de mantıksal düşünme yeteneği üzerinden dolaylı olarak bilimsel okuryazarlık düzeylerini etkilemektedir. Araştırmada elde edilen nihai model, kız ve erkek öğrencilerin oluşturduğu örneklemler için ayrı ayrı da test edilmiştir. Araştırma sonucunda, yedinci sınıfta okuyan kız öğrencilerin bilimsel okuryazarlık puanlarındaki varyansın %64'ü, erkek öğrencilerin bilimsel okuryazarlık puanlarındaki varyansın %48'i araştırmada yer alan mantıksal düşünme yeteneği, alan bağımlı/alan bağımsız bilişsel stiller, mental kapasite ve zihinsel döndürme yeteneği değişkenleri tarafından açıklanmıştır. Yapılan analiz sonucunda, kız öğrencilerin oluşturduğu örneklemde toplam etkiler söz konusu olduğunda nihai modelde belirtilen etkiler arasında sadece zihinsel döndürme yeteneğinin, mantıksal düşünme yeteneği üzerine olan etkisi, istatistiksel olarak anlamlı bulunmamış, diğer etkiler ise istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur. Erkek öğrencilerin oluşturduğu örneklemde toplam etkiler söz konusu olduğunda nihai modelde belirtilen tüm etkiler istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur. Erkek öğrencilerin oluşturduğu örneklemde sadece doğrudan etkiler söz konusu olduğunda alan bağımlı/alan bağımsız bilişsel stillerin bilimsel okuryazarlık üzerine olan etkisinin istatistiksel olarak anlamlı olmadığı bulunmuştur. Son olarak, bu araştırmadan elde edilen bulgular, ilgili alan yazındaki araştırmalar ile karşılaştırılarak, araştırmacılara ve fen eğitimi uygulayıcılarına öneriler sunulmuştur.

Özet (Çeviri)

The aim of this study is to examine the possible relationships among logical thinking skills, field dependent/field independent cognitive styles, mental capacities, mental rotation abilities and scientific literacy levels of 7th grade students. For this purpose, a model describing the relationship among the variables is proposed, and this model is tested using Structural Equation Modeling (SEM) techniques. However, it is also examined whether the predicted model is differentiated based on gender or not. The research model of this study was the causal-comparative model which is frequently used on the studies related to individual differences. In the first part of the research, the Demostrated Scientific Literacy (SL-D) test was adapted to Turkish language. The adaptation work was carried out with 500 of 7th grade students studying in the central districts of Ankara. In the second part of the study, all instruments were applied to 1,000 of 7th grade students determined by Random Stratified Sampling method of Ankara central districts. Reliability and construct validity of the instruments used in the research was verified by confirmatory factor analysis and Cronbach α internal consistency coefficient. As a result of the analyses made, it has been determined that the instruments have a valid and reliable structure. After analyzing the validity and reliability of the instruments, preliminary data analysis was performed using the SPSS-23 package program. After the analyzes, the theoretical model suggested in the study was tested using the SEM techniques by using data collected from a sample of 823 of 7th grade students. As a result of the analyses made, the model proposed in the research is supported. According to the final model, the seventh-grade students' logical thinking ability directly predict their scientific literacy levels. The seventh-grade students' field-dependent / field-independent cognitive styles predict their scientific literacy levels both directly and indirectly through other cognitive variables of this study. Mental capasities predict scientific literacy levels both directly and indirectly through logical thinking ability. Mental rotation ability predicts scientific literacy levels both directly and indirectly through logical thinking ability. The final model obtained in the study was also tested on samples of female and male students. As a result of the research, 64% of the variance in the scientific literacy scores of female students and 48% of the variance in scientific literacy scores of male students were explained by the variables of logical thinking ability, mental capacity, field dependent/field independent cognitive styles and mental rotation ability. As a result of the analysis, when the cumulative effect of the sample formed by the girls was concerned, the effects stated in the final model were not statistically significant. As a result of the analysis, when the cumulative effect of the sample formed by the girls was concerned, showed that the effect of mental rotation ability on the logical thinking ability was not statistically significant and other effects were statistically significant in the effects stated in the final model. In the sample formed by males, when the cumulative effect was concerned, all the predictive effects mentioned in the final model were found to be statistically significant. In the sample formed by males, it was found that the effect of field dependent/field independent cognitive styles on scientific literacy was not statistically significant when only direct predictive effects were concerned. Finally, findings obtained from this research were compared with researches in the field and suggestions were given to researchers and science education practitioners.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    676610

    Proje tabanlı STEM eğitiminin 7. sınıf öğrencilerinin bilimsel okuryazarlıklarına ve üretici düşünme becerilerine etkisi

    The effect of project-based STEM education on scientific literacy and productive thinking skills of 7th grade students

    YASEMİN ADANIR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Eğitim ve ÖğretimGiresun Üniversitesi

    Fen Bilgisi Eğitimi Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ YASEMİN HACIOĞLU

  2. Tez No

    512505

    An investigation of 7th grade students' statistical literacy about the concepts of average and variation on bar and line graphs

    Yedinci sınıf öğrencilerinin ortalama ve değişim kavramları ile ilgili istatistiksel okuryazarlıklarının sütun ve çizgi grafiğinde incelenmesi

    EMİNE ÇATMAN AKSOY

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2018

    Eğitim ve ÖğretimOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Fen ve Matematik Alanlar Eğitimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MİNE IŞIKSAL BOSTAN

  3. Tez No

    726334

    Bağlam temelli STEM etkinliklerinin öğrencilerin bilimsel okuryazarlıkları ve STEM'e yönelik güdülenmeleri ile fene ilişkin tutum ve kaygıları üzerine etkisi

    The effect of context based learning STEM activities on students' scientific literacy and motivation for STEM, as well as their attitudes and concerns about science

    FARUK ŞİMŞEK

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Eğitim ve ÖğretimGazi Üniversitesi

    Matematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ERGİN HAMZAOĞLU

  4. Tez No

    763513

    Farklı sınıf seviyelerindeki öğrencilerin fen bilimleri dersi müfredatı kapsamında enerji okuryazarlıkları

    To investigation energy literacy of different grade levels' students in the context of science curriculum

    MEHMET YILDIZ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Eğitim ve ÖğretimTrabzon Üniversitesi

    İlköğretim Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MUSTAFA ÜREY

  5. Tez No

    587216

    Developing seventh grade students' scientific epistemological beliefs, science process skills and lake ecosystem understandings through Lake Eymir Education Program

    Yedinci sınıf öğrencilerinin bilimsel epistemolojik inançlarının, bilimsel süreç becerilerinin ve göl ekosistemi anlama düzeylerinin Eymir Gölü Eğitim Programı aracılığıyla geliştirilmesi

    MÜŞERREF BÜŞRA YAĞLI

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2019

    Eğitim ve ÖğretimOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    İlköğretim Fen ve Matematik Alanları Eğitimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. JALE ÇAKIROĞLU

Geri Dön