Vazʻ ve Taʻrîb açısından Arap dilinde Humâsî ve Südâsî isimler
Khumāsī and Sudāsī nouns in Arabic language in terms of wad' and Ta'rīb
- Tez No: 525087
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MUSA ALP
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Dilbilim, Din, Linguistics, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çukurova Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 127
Özet
Ebu'l-Fazl Muhammed b. Mukerrem İbn Manzûr'un (ö. 711/1311) Arap dilinde son harf sistemine göre telif ettiği Lisânu'l-Arab adlı eserinde muʻarreb olduğuna değindiği humâsî ve südâsî isimler vazʻ ve taʻrîb açısından ele alınmıştır. Arap dilbilimciler tarafından muʻarreb veya dahîl olarak adlandırılan bu isimlerin hangi dilden geldiğine, geldiği dildeki okunuş ve anlamına, Arapçaya aktarılırken ne gibi değişikliklere maruz kaldığına değinilmiştir. Arap dilinde mu'arreb isimlerin nasıl belirlendiği, dilbilimde taʻrîb olgusunun hangi faktörlerle ortaya çıktığı ve ne tür kurallara bağlandığı belirtilmiştir. Bu çalışmamızda mu'arreb humâsî ve südâsî isimler Arap diline dâhil olduğu dillere göre tasnîf edilerek her dil ayrı bir başlık altında incelenmiştir. Kaynak dil ile Arapça arasındaki münasebete değinildikten sonra alfabetik düzene göre sıralanan muʻarreb humâsî ve südâsî isimlerin önce Arap dilindeki anlamı, çoğul kalıbı, varsa başka okunuşları ile hangi dilden geçtiği, asıl dildeki telaffuzu, anlamı ve bu isimler ile ilgili açıklamalara yer verilmiştir. Ayrıca İbn Manzûr'un muʻarreb gördüğü bu isimler, Hicrî II. asırda Kitâbu'l-Ayn, IV. asırda Tehzîbu'l-luğa ve V. asrın ortalarında telif edilen el-Muhkem adlı sözlükler de tarandıktan sonra hangi dönemde geçtiği tespit edilmeye çalışılmıştır. Elde edilen sonuçlar araştırmanın sonuna tablo halinde eklenmiştir.
Özet (Çeviri)
Abū al-Fadl Muhammad Ibn Mukarram Ibn Manzūr (d. 711/1311) mention in the his dictionary named Lisān al-'Arab which he wrote according to last letter system addressed the khumāsī and sudāsī nouns in terms of wadʻ and arabicised. It is mentioned that from which background did khumāsī and sudāsī names, termed by the Arabic linguists as mu'arreb or dahīl, come to Arabic, what are the pronunciations and the meanings of these names in their language, what kind of changes have these words been exposed to when transferred to the Arabic language. It is also mentioned how the names of mu'arreb in the Arabic language were determined, with what factors did ta'rīb emerge in linguistics, and what kind of rules are connected to ta'rīb. Arabicised khumāsī and sudāsī names are classified according to their source languages, and each language is examined under a separate title. After the relationship between the source language and the Arabic is given, it is made reference to explanations about the meaning of the mu'arreb khumāsī and sudāsī names in Arabic language ordered by alphabetical order, their plural conjugation, if any other pronunciations, from which background did these names come to Arabic, the pronunciation and the meaning in the original language. In addition these names, which Ibn Manzūr yield as arabicised, have been tried to be determined during the period after they have been scanned dictionaries as Kitāb al-ayn which written in the century of the hegira II, Tehzîbu'l-luða which written in the century of the hegira IV and al-Muhkam which written in the middle of century of the hegira V. The results obtained are tabularised at the end of the study.
Benzer Tezler
- Şemseddin el-Enbabi'nin Risale Fi İlmi'l-Vad' adlı eserinin tahkiki ve değerlendirilmesi
Risalah Fi ilmi al-Wad' of Shams al-din al-Anbabi: A critical adition and its analysing
AHMED IBRAHIM EIDIBRAHIM
Yüksek Lisans
Arapça
2019
DilbilimNecmettin Erbakan ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İBRAHİM SARMIŞ
- أخطاء أصولية لابن السُبكي في كتابه جمع الجوامع عند الزَلمي (دراسة تحليلية مقارنة)
Ez-Zelmi'ye göre Subki'nin Cemu'l-Cevâmi' kitabındaki usul hataları (karşılaştırmalı inceleme araştırma)
SHAKIR ABDULHAFIDH ZAINAL ARIZY
Yüksek Lisans
Arapça
2017
DinDicle ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ORHAN CANPOLAT
- Fıkıh usûlünde dilin vaz'ı ve ilgili tartışmaların fıkhî içtihatlara etkisi
The waḍ' al-Lughah in Islamic jurisprudence (ʾUṣūl al-fiqh) and the influence of the related debates on jurisprudential verdicts
ŞEYMA YEŞİLYAYLA
- İslam hukuk metodolojisinde âm ve mutlak kavramları
The concepts of wording with all of the lexical meanings and unused wording in Islamic law methodology
ABDULKADİR ELİGÜL
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DinMardin Artuklu ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET ATA DENİZ
- Arap dili ve belâğatı açısından Ali Kuşçu ve 'Unkûdü'z-Zevâhir fi Nazmi'l -Cevâhir adlı eseri
The place of Ali Kushdji in Arab gremmar and rhetoric and his work entitled 'Unqûd al-Zavâhir fi Nazm al-Cavâhir
MUSA ALP
Doktora
Türkçe
2006
DinDokuz Eylül ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF.DR. MUHARREM ÇELEBİ