İkinci Meşrutiyet ve Millî Mücadele yıllarında Kürt-Ermeni ilişkileri
Kurdish-Armenian relations during to Second Constitutional and National Struggle Period
- Tez No: 525237
- Danışmanlar: PROF. DR. AHMET EYİCİL
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Türk, Kürt, Ermeni, Osmanlı Devleti, Cemiyet, İsyan, Bağımsızlık, Turkish, Kurdish, Armenian, Ottoman State, Society, Rebellion, Independence
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Tarih Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 233
Özet
Ermeniler ve Kürtler, Osmanlı Devleti hâkimiyetinde yüzyıllarca barış içinde yaşadı. 19. yüzyıl başlarından itibaren başta Amerika, İngiltere, Fransız misyonerler ve Rus ajanların bozgunculuk faaliyetleri ile ülkenin iç barışı bozulmaya başladı. Misyonerler tarafından açılan okullar, hastaneler ve yardım cemiyetleri vasıtasıyla Osmanlı Devleti'ni oluşturan unsurlar arasında millî duygular harekete geçirilmeye başlandı. Söz konusu sömürgeci devletler, çıkarlarını elde etmek için Kürtleri ve Ermenileri kullanma yoluna gitti. Bu amaçla çok sayıda dernek ve cemiyetler kuruldu. Kendilerine vaat edilen bağımsızlık hayaline kapılarak, misyonerlerle her türlü iş birliğini yaptılar. Ermeniler kurdukları cemiyetler ve derneklerle başta Doğu Anadolu olmak üzere ülkenin dört bir yanında terör faaliyetlerinde bulundu. 1878 yılında imzalanan Berlin Anlaşması ile Ermeni sorunu uluslararası bir boyut kazandı. Anlaşmanın 61. maddesiyle Osmanlı Devleti Ermenilerin yaşadığı bölgelerde ıslahat yapmayı ve Ermenileri, Kürtlere karşı korumayı kabul etmişti. Bu anlaşma Kürt- Ermeni ilişkilerindeki bozulmaların temelini teşkil etmektedir. 1894-1895 Ermeni isyanları sırasında başta Rusya olmak üzere diğer Avrupa ülkelerine firar eden Ermeniler, 1908 yılında ilan edilen İkinci Meşrutiyet ile çıkarılan genel af ile geri döndüler. Dönen Ermeniler firar etmeden Kürtlere sattıkları arazileri haksız yere el konulduğunu bahane ederek tekrar talep ettiler. Kürt-Ermeni ilişkilerindeki sorunların başında arazi meselesi gelmekteydi. Bunun yanısıra asayiş olayları, hırsızlık, eşkıyalık faaliyetleri, kız kaçırma olayları vardı. I. Dünya Savaşı yıllarında, Ermeni- Kürt ilişkileri daha da bozuldu. Ermeniler başta Ruslar olmak üzere tüm işgalci devletlerle işbirliği yaptılar. Ermeniler Rus ordusuna katılarak birlikte yaşadıkları Kürtleri katletmeye başladılar. Kürt aşiretlerinin bir kısmı Rus ajanlarının tesiriyle ya tarafsız kaldılar ya da bağımsız Kürt devleti kurma hayaline kapılarak Ruslarla işbirliği yaptılar. Fakat Kürt aşiretlerinin büyük çoğunluğu Osmanlı Devleti'nin yanında yer aldı. I. Dünya Savaşı Kürtler ve Ermenileri arasındaki ilişkileri tamamen bozulmasına neden oldu. Paris Barış Konferansı'nda başta Fransa, İngiltere, Amerika ve Rusya'nın bütün çabalarına rağmen Doğu Anadolu'da bir Kürt-Ermeni devleti kurulamadı. Ermenilerle aynı coğrafyada yaşayan ve nüfus olarak daha fazla olan Kürtler, Ermenilerin hâkimiyetine girerek kurulmaya çalışılan Kürt- Ermeni devleti fikrine destek vermediler. Birinci Dünya Savaşı ve Millî Mücadele'de düşmana karşı, Türk kardeşleriyle birlikte mücadele eden Kürtler, sömürgecilerin planlarının amacına ulaşamamasında önemli rol oynadı.
Özet (Çeviri)
Armenians and Kurdish were alive in peace peace for centuries in teh domination of Ottoman State. From the beginning of the 19th century, the internal peace of the country began to deteriorate with the mischief activities of America, England, French missionaries and Russian agents. Through the schools, hospitals and charities opened by the missionaries, the national emotions began to be actuated among the elements constituting the Ottoman State. In other words, these colonial states went to the use of Kurds and Armenians to gain their aims. For this purpose, a large number of associations and societies were established. The independence promised to them has been fascinated and they have made every kind of business association with the missionaries. Armenians were involved in terrorist activities all over the country, mainly especially Eastern Anatolia, with the societies and associations they founded. With the Berlin Treaty signed in 1878, the Armenian problem issue won an international dimension. With the 61st article of the agreement the Ottoman State accepted to protect reform the the Armenians against the Kurts and and the to reform the teritorries where the Armenians lived.This agreement forms the basis of the deterioration of Kurdish-Armenian relations. The Armenians who escaped to other European countries, especially Russia during the 1894-1895 Armenian outbreaks, returned to the general with the second of who had, mainly, with the general with the Second Constitution which was declared in 1908. The returning Armenians were demanded again that they sold the Kurds with deserting the charges that they were unjustly confiscated. At the beginning of the problems of the Kurdish-Armenian issue is the problem of land. In addition there were public order incidents, theft, bandit activities, kidnapping. During the First World War,Armenian-Kurdish relations deteriorated further.Armenians cooperated with all invading states,especially the Russians.Armenians joined the Russians Army and began to kill Kurds they lived with.Some of the Kurdish tribes influenced by Russian agents either remained neutral or cooperated with the Russians in the dream of establishing an independent Kurdish state.However the big majority of the Kurdish tribes prefered the Ottoman State.The First World War caused the relations between the Kurds and Armenians to be completely destroyed. At the Paris Peace Conferance,a Kurdish-Armenians State was not established in Eastern Anatolia,all efforts of Britain,America,Russia and mainly France.The Kurds who live in the same geographical region as the Armenians and have more population,did not support the idea of the Kurdish-Armenian State trying to establish by domination of the Armenians.Kurds struggling with their Turkish brothers against the enemies in the First World War and National Struggle, played a major role in failure of reaching the aim of the plans of colonist.
Benzer Tezler
- Diyarbekirli kimlikler bağlamında Ziya Gökalp
Ziya Gökalp in the context of Diyarbekir identities
AHMET DENİZ
- Urban transformation as political and ideological intervention in space: A case study in Diyarbakır
Mekana politik ve ideolojik bir müdahale olarak kentsel dönüşüm: Diyarbakır örneği
DİREN TAŞ
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
SosyolojiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. BARIŞ MÜCEN
- Yakup Kadri Karaosmanoğlu ve hikayeciliği
Yakup Kadri Karaosmanoğlu and his storytelling
ÜMMÜ BURÇİN ÖZKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Türk Dili ve EdebiyatıTOBB Ekonomi ve Teknoloji ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NECMETTİN TURİNAY
- Atatürk Dönemi kadın eğitimi
Başlık çevirisi yok
SUNA ÖZTOPRAK
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
Eğitim ve ÖğretimYıldız Teknik ÜniversitesiAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HÜLYA BAYKAL
- Dinî dergilerdeki manzumelerin muhteva incelemesi (1908-1928)
Content analysis of verses in religious journals (1908-1928)
TUĞBA ÖZEN
Doktora
Türkçe
2019
DinAnkara Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET AKKUŞ