Geri Dön

Hicri VII. asra kadar Arap dilbilimcilerinde mecaz ve kinaye

Metophor and allusion in the Arabic linguists up to Hijri VII. century

  1. Tez No: 525611
  2. Yazar: FETULLAH YENER
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. MUSA ALP
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Doğu Dilleri ve Edebiyatı, Eastern Linguistics and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Arap Dilbilimi, Hakikat, Mecaz, Kinaye, Belagat, Beyan, Arabic Linguistics, Truth, Metaphor, Allusion, al-Balagha, al-Bayan
  7. Yıl: 2018
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Çukurova Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 190

Özet

Birer belagat terimi olarak, mecaz;“Ortak bir iletişim dilinde hakiki anlamının anlaşılmasını engelleyecek bir karînenin varlığıyla beraber aralarındaki bir alâka'dan ötürü lafzın konulduğu anlam dışında kullanılması”, kinaye ise;“Gerçek anlamının kastedilmesi mümkün olmakla birlikte gerçek anlamı dışında kullanılan lafız”şeklinde tanımlanmıştır. Bütün dillerin ortak yönlerinden ve Arap dilinin önemli ifade üsluplarından biri olan mecaz ve kinayenin dildeki varlığı Arap dili ve edebiyatının başlangıç safhası olan Cahiliye döneminden itibaren fark edilmeye başlanmıştır. Kur'ân-ı Kerim'in nüzulüyle dini metinlerin anlaşılması çabasına matuf olarak dilsel araştırmalara yönelen Arap-İslam toplumundaki bu çabalar dilin kelime hazinesi, yapısı ve gramerine olduğu kadar dildeki ifade biçimleri üzerine de yoğunlaşmıştır. Bir mananın farklı ifade yollarıyla hangi şekillerde dile getirilebileceğini araştıran Beyan ilmi ile bu yollardan biri olan mecaz ve kinaye üslupları başlangıcından itibaren dilbilimsel araştırmaların bütününe konu olmuştur. Başlangıçta dilsel bir olgu ve edebi bir üslup olarak görülen mecaz ve kinaye farklı çevrelerce yürütülen dilbilimsel araştırmalar içerisinde uzun bir kavramlaşma süreci geçirmişlerdir. Bu süreç Müslüman toplumunun geçirdiği kültürel gelişim aşamalarından doğrudan etkilenmiştir. Dilin kelime hazinesini, yapısını ve kurallarının tespit ve tesis etmeye çalışan ilk dönem dil ve gramer faaliyetleri, Kur'an'ın kelime ve ifadelerinin dildeki doğru anlamlarına ulaşma çabasıyla yürütülen tefsir çalışmaları, zamanla ortaya çıkan inanç mezheplerinin dilbilimsel zemindeki tartışmaları, mevcut edebi birikimin toplanması ve edebi tenkit faaliyetlerinin sistematikleşmesi ile yabancı kültürlerin etkileri bu süreci oluşturan aşamalardır. Mecaz ve kinayenin kavramlaşarak ilmi birer disipline dönüşmeleriyle neticelenen bu süreç aynı zamanda Belagat biliminin gelişim sürecine de işaret etmektedir.

Özet (Çeviri)

Metaphor, a term of rhetoric, defined as:“The figure of speech in which a word or phrase is applied so that it is impossible to understand of the true meaning because of the existence of a presumption, but it is used in a way that there is a link between them”. Like so, another term of rhetoric is allusion which means:“The word which is used outside the true meaning while it is possible to use in its real meaning”. From the common aspects of all languages and the important expression of the Arabic language, the supposed existence of metaphor and allusion has begun to be noticed from the beginning of the Age of Ignorance (Jahilliyyah), which is the beginning point of Arabic language and literature. These efforts in the Arab-Islamic society, which are directed towards linguistic research in an attempt to understand the religious texts of the Qur'an, have concentrated on the forms of expression as well as the structure and structure of the language and its grammar. The discipline of recital (البيان) which studies the ways in which a narrative can be expressed in different forms and branches of these forms, metaphor and allusion, have been the topic of the whole of the linguistic research from the beginning. In the beginning, metaphor and allusion, was seen a linguistic phenomenon and literary styles but have undergone a long conceptualization in linguistic research conducted in different environments. This process was directly influenced by the cultural development stages of the Muslim community. The first language and grammar activities to detect and construct the language vocabulary, structure and rules of the language was the exegetical studies carried out in an effort to reach the correct meanings of the words and expressions of the Qur'an. Linguistic discussions of sects that emerged through time were another dimension. Collection of existing literary accumulation and the systematization of literary criticism activities and the effects of foreign cultures were also the stages that constitute this process. This process has resulted in conceptualizing of metaphor and allusion and at the same time points out to the development of the science of rhetoric (al-balagha).

Benzer Tezler

  1. İran'da Arap şiiri (Emevî ve Abbâsî Dönemleri)

    Arabic Poetry in Iran at The Umayyad and Abbasid Periods

    MOHAMMAD SHAKİB ASIM

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Doğu Dilleri ve EdebiyatıSüleyman Demirel Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NEJDET GÜRKAN

  2. Belâgat olgusunun nahiv çalışmalarına etkisi (H. VII. asra kadar)

    The effect of rhetoric phenomenon on syntax studies (Until the 7th century H.)

    ABDULLAH NEBİOĞLU

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    DilbilimSüleyman Demirel Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SEVİM ÖZDEMİR

  3. Hicri VII. asra kadar Hanefî usûlü bağlamında fıkıh usûlü kelam ilişkisi

    The relationship between legal theory and theology in the context of Hanafi legal theory until the seventh century of the Hijra

    MEHMET SAİT ARVAS

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    DinRecep Tayyip Erdoğan Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ŞEVKET TOPAL

  4. İslam mezhepler tarihçilerinin mezheplerle ilgili hadisleri değerlendirmeleri

    Interpretation of historian at the islamic sects about hadith narratives related to secterian

    MÜMİNE KÜBRA ÇİFTASLAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    DinKahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. AHMET AK

  5. İslam'ın Nijerya bölgesi'nde yayılışı

    The spread of İslam in Nigerian region

    MUSA UMAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2013

    Sanat Tarihiİstanbul Üniversitesi

    İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MAHFUZ SÖYLEMEZ