Muhtâr b. Ebî Ubeyd es-Sekafî'nin hayatı, siyasî ve askerî faaliyetleri (1/622-67/687)
The life, political and military activities of Mukhtar b. Abi Ubeyd al-Thaqafi (1/622-67/687)
- Tez No: 526277
- Danışmanlar: PROF. DR. İSMAİL HAKKI ATÇEKEN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Muhtâr, Hz. Hüseyin, Ehl-i Beyt, Muhammed İbnü'l-Hanefiyye, Abdullah b. Zübeyr, Kûfe, Kerbelâ, Ubeydullah b. Ziyad, Mevâlî, Mukhtar, Husain, Ahl al-Bayt, Muhammed b. al-Hanafiyah, Abdullah b. Zubair, Kufa, Karbala, Ubaidullah b. Ziyad, Mawali
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Necmettin Erbakan Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İslam Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 286
Özet
Muhtâr b. Ebî Ubeyd es-Sekafî, 1/622 yılında doğmuştur. Babası Hz. Ömer'in komutanlarından Ebû Ubeyd b. Mes'ûd'tur. Babası 13/634 yılında Köprü Savaşında şehit olmuştur. Muhtâr, bu tarihten bir süre sonra Medâin'de amcası ile birlikte yaşamaya başlamıştır. Muhtâr, Hz. Ali taraftarı olarak bilinmektedir. Bununla birlikte 40-41/661 yılında Hz. Hasan'ın yönetimi Muâviye'ye devretme kararından dolayı Hz. Hasan'a düşmanca bir tutum sergilemiştir. Bu olaydan sonra Muhtâr'ın, Hz. Hüseyin'in Kerbelâ'da şehit edildiği döneme kadar çok fazla faaliyeti yoktur. Kerbelâ olayında, Kûfe'de Hz. Hüseyin adına çalışmış olmasından dolayı vali Ubeydullah b. Ziyad tarafından şehirden sürülmüştür. Daha sonra Mekke'ye gelmiş ve Abdullâh b. Zübeyr'le birlikte hareket etmiştir. 64/683 yılında tekrar Kûfe'ye dönmüş ve başlattığı isyanla Abdullâh b. Zübeyr'e bağlı olan Kûfe yönetimini ele geçirmiştir. Muhammed İbnü'l-Hanefiyye tarafından görevlendirildiğini ve Kerbelâ'da öldürülen Hz. Hüseyin ve ailesinin intikamını almak istediğini iddia ederek taraftar toplamıştır. Hz. Hüseyin'i şehit eden Ubeydullâh b. Ziyad komutasındaki orduyu yenmeyi başarmıştır. Şehirde kendisine karşı çıkarılan isyanı bastırmayı başaran Muhtâr, Hz. Hüseyin'in intikamını almayı gerekçe göstererek kendisine muhalif olan bu kimseleri öldürmüştür. 67/687 yılında Basra valisi Mus'ab b. Zübeyr'le girdiği savaşta yenilerek öldürülmüştür. Hz. Hüseyin'i ve ailesini şehit edenleri öldürmeyi başarmasından dolayı Şiî dünyada çok sevilmektedir. Bununla birlikte Sünnî dünyada ise kendisine çok fazla eleştiri yöneltilmektedir.
Özet (Çeviri)
Mukhtar was born in 1/622. His father Abu Ubaid b. Masood was one of the commanders of the Khalife Umar. His father was martyred in 13/634 at the battle of the Bridge. After a while from the war, he moved to al-Madain tol ive together with his uncle. Mukhtar is known as a partizan of the Khalife Ali. Nevertheless, he became hostile towards his son Hasan once he turned over the ruling rights to Muawiyeh in the year 40-41/661. After this event Mukhtar does not reacted a lot until Husain was dead as a martry. He was banished by Ubaidullah b. Ziyad for he served for the name of Husain in Karbala event. Later on he came to Mecca and acted with Abdullah b. Zubair. In the year of 64/683 he turned again back to Kufa and handled the Kufa parliement related to Abdullah b. Zubair with the rebellion he started. He gained supperters claiming that he was charged by Muhammed bin al-Hanafiyah and he wanted to take revenge on Husain and his family killed in Karbala. He managed to beat the army under the control of Ubaidullah b. Ziyad the killer of Hüsain. After succeeding in suppressing the rebellion againist him in the city, Mukhtar killed his opponents showing the taking revenge for Husain as the reason to justify it. Mukhtar is defeated by Mus'ab b. al-Zubair, the mayor of Basrah and killed an the battlefield in 67/687. He is well-liked by Shias for his achievements in annihilating of the murders of Husain and his family while being criticized by the Sunni wold.
Benzer Tezler
- Dini siyasi ve sosyal etkisi açısından Muhammed B. Hanefiyye ve hayatı (16/637-81/700)
Muhammad ibn al-Hanafiya and his life in terms of its religious, political and social effects (16/637-81/700)
HÜSEYİN GÜNEŞ
Doktora
Türkçe
2009
BiyografiSelçuk Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. M. BAHAÜDDİN VAROL
- Necmüddin Muhtâr b. Mahmud ez-Zâhidî'nin Kunyetü'l münye li tetmimi'l-gunye adlı eserinin edisyon kritiği (Büyûʻ, Şüfʻa, Kısmet, İcârât, Edebüʼl-Kâdî)
Edition criticism of Najm al-dīn Mukhtār b. Mahmoud ez-Zāhidī's qunyat al-Munyah li tatmimi al-Gunyah (Buyūʻ, Shufʻa, Kismet, Ijārāt, Adab al-Qādī)
MUHAMMET FETTAH KOCABOĞA
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
HukukKocaeli ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HÜSEYİN OKUR
- Sîdî Muhtar b. Ahmed el-Küntî'nin hayatı eserleri ve tasavvufî görüşleri
The life and sufi views of Sidi Muhtar Ibn Ahmed el-Kunti
MUSTAFA POLAT
- Afrika'nın Kuzeyini Güneyinden ayıran toplum Tevârikler ve stratejik konumları: Osmanlı-Tevârik münasebetleri
The tawarek society bridging the South and North of Africa and their strategic locations: The Ottoman - Tawarek relations
MUHAMMED TANDOĞAN
Doktora
Türkçe
2015
Tarihİstanbul Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NURETTİN GEMİCİ
- Yeni Türkçe ders programına göre ilköğretim yedinci sınıf öğrencilerinin yaratıcı yazma çalışmalarının yazım noktalama ve planlama açısından değerlendirilmesi
Evaluation of seventh grade primary school students? creative writing activities in terms of writing, punctuation and planning according to the new Turkish curriculum
BEYHAN KIRBAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Eğitim ve ÖğretimAtatürk ÜniversitesiDisiplinlerarası Bölümü
YRD. DOÇ. NESRİN FEYZİOĞLU