Hastane ahlakı üzerine nitel bir araştırma
A qualitative research on the hospital morality
- Tez No: 528507
- Danışmanlar: PROF. DR. RAMAZAN ERDEM
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Hastaneler, Sağlık Kurumları Yönetimi, İşletme, Hospitals, Health Care Management, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Ahlâk, hastane ahlâkı, kurumsal ahlâk, hasta, hekim, nitel araştırma, fenomenoloji, sağlık çalışanı, Ethics, hospital ethics, institutional ethics, patient, physician, qualitative research, phenomenology, health personel
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Süleyman Demirel Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sağlık Yönetimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 209
Özet
Ahlâk insanın yaratılıştan gelen özellikleri ile sonradan benimsediği huy, alışkanlık ve davranışların bütününü ifade etmektedir. Tek başına kullanıldığında güzel huy ve niteliklere işaret etmektedir. Ahlâkın eylemlerin ve söylemlerin manevi boyutunu teşkil ettiği söylenebilir. Davranışların ve davranışların sonuçlarının her halükârda bir anlamı vardır ve gerektiğinde bu anlam da ahlâka uygunluk ile değerlendirilmektedir. Ahlâk bireysel, kurumsal ve toplumsal temelde ele alınabilmektedir. Ahlâk ile ilişkili bir diğer kavram da etiktir. Etik genel olarak ahlâkbilim ya da ahlâk felsefesi olarak tanımlanmaktadır. İki kavramın farklı olduğunu savunanlar olduğu gibi, birbirini tamamlayıcı ya da aynı olduğunu düşünenler de bulunmaktadır. Fakat iki kavram arasında netleşmiş kesin bir ayrımın bulunduğunu söylemek güç gibi gözükmektedir. Bu nedenle bu çalışmada toplumsal kültüre uygun olması ve kavram kargaşası yaşanmaması için ahlâk terimi tercih edilmiştir. Kurumsal bazda ahlâka dair incelenmesi gereken kurumların birinin de hastane olduğu söylenebilir. Hastaneler doğrudan insan sağlığına yönelik hizmet veren kurumlardır. Hem sağlık hizmeti veren personel ile hizmet alan hastalar arasındaki etkileşim, hem de hastane personelinin kendi içinde ve kendileri dışında paydaşlarla olan etkileşimi ahlâk dışı bir takım sonuçlar doğurmaktadır. Günümüzde özel hastaneler ile birlikte kamu hastanelerinin de sağlık hizmeti sunumunda ticari mantığı benimsemeye başlaması, hastanelerde iş kollarının farklılığının yanında bu birimlerdeki personelin birbirleri ile ilişkileri ve gelişen tıp endüstrisinin sağlık sektörü üzerinde hâkimiyet kurma çabası hastaneleri ahlâkî anlamda incelemeye tabi tutmayı gerektirmektedir. Bu çalışmada amaç hastane ahlâkı kavramının içeriğini keşfetmek ve hastanelerle ilgili ahlâkî ve ahlâkî olmayan durum ve eylemleri tespit etmektir. Hastanelerde mevcut ahlâkî sorunlara çözüm getirilmesi çalışmanın diğer bir amacıdır. Hastane ahlâkının mahiyetinin derinlemesine incelendiği bu çalışma nitel araştırma yöntemlerinden olgubilim deseni ile dizayn edilmiştir. Olgubilim deseni insanların çevrelerinde olup biten olayları nasıl değerlendirdiklerini anlamaya çalışan bir yöntemdir. Bu araştırmadaki olgu ise hastane ahlâkı olgusudur. Hastane ahlâkı kısaca; hastane personeli, hastalar ve tedarikçilerin kurum olarak hastaneyi ilgilendiren davranış, tutum, inanç ve algılarının ahlâka bakan yönlerinin toplamıdır. Araştırmanın katılımcılarının belirlenmesinde amaçlı örnekleme yöntemlerinden ölçüt örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın katılımcılarını hastane iş deneyimi olan 22 ve hastalık tecrübesi olan 2 kişiden müteşekkil toplamda 24 görüşmeci oluşturmaktadır. Veri toplama aracı olarak yarı yapılandırılmış mülâkat formu kullanılmıştır. Görüşmeler neticesinde elde edilen veriler tematik kodlama yoluyla çözümlenmiştir. Verilerin analizinde nitel veri analiz programı MAXQDA kullanılmıştır. Araştırma sonucunda hastane ahlâkının, iş ahlâkı, insan ilişkileri, hasta mahremiyeti, örgüt kültürü ve sosyal norm ile nitelendirildiği; hastane ahlâkının belirleyicilerinin ise sivil toplum kuruluşları, hastalar, sağlık personeli, kamu otoritesi, tıp eğitimi ve tıp endüstrisi olduğu sonucuna varılmıştır. Mevcut hastane ahlâkına yönelik düşünceler hastalar, hastaneler ve sağlık politikaları üzerinde yoğunlaşırken, hastanelerde ahlâkî seviyenin yükseltilebilmesi için katılımcılar tarafından; kamu v otoritesine, çalışanlara, yöneticilere, hastalara ve sivil toplum kuruluşlarına düşen görevler ile ilgili öneriler getirilmiştir. Araştırmanın dikkat çeken sonuçlarına bakıldığında; özel hastanelerin ticari bir kuruma dönüşmesi, hekimlerde maddiyat odaklılık, performans sisteminin çalışanlarca suistimal edilmesi, hastane personelinin ücret ve çalışma koşullarından tatmin olmaması dolayısıyla ahlâk dışı davranışlarda bulunabilmesi ve hastalarda sağlık personeline karşı saygının azalması olumsuz ahlâkî sonuçlardandır. Sağlık personelinin fedakârlığı ve hastane personeline karşı saygısını muhafaza eden hastaların varlığından duyulan memnuniyet ise çalışmanın olumlu sonuçlardandır.
Özet (Çeviri)
Morality refers to the whole of human habits, habits and behaviors that are later adopted by the characteristics of human creation. When used alone, it points to good habits and qualities. It can be said that moral actions and discourses constitute the spiritual dimension. The consequences of behaviors and behaviors are always meaningful and, where necessary, this is also judged by moral conformity. Morality can be addressed on an individual, institutional and social basis. On the institutional basis, hospitals are at the forefront of institutions that need to be examined for morality. Because hospitals are institutions that serve individual human health. The interaction between both healthcare staff and patients receiving services, as well as the interaction of hospital staff with themselves and with external stakeholders, has consequences in the form of immorality. Another concept related to morality is ethics. Ethics is generally defined as moral science or moral philosophy. There are those who argue that the two concepts are different, and others who think they are complementary or the same. But it seems difficult to say that there is a definite clear distinction between the two concepts. For this reason, morality is preferred in order to avoid social confusion and conceptual confusion in this study. It can be said that one of the institutions that should be examined about institutional ethics is the hospital. Hospitals are direct human health service institutions. The interaction between both the healthcare staff and the patients receiving services, as well as the interaction with stakeholders inside and outside the hospital staff, has consequences that are not moral. The fact that public hospitals, along with private hospitals, are beginning to adopt commercial rationale in the provision of health services, in addition to the diversity of the business lines in hospitals, the relationship between the personnel in these units and the efforts of the developing medical industry to dominate the health sector requires ethical examination of the hospitals. The purpose of this study is to explore the content of the hospital morality concept and to identify ethical and non-moral conditions and actions related to hospitals. A solution to the existing moral problems in hospitals is another purpose. This study, which examines in depth the nature of hospital ethics, has been designed with qualitative research methods. Phenomenology is a way of trying to understand how people evaluate the events happening in their surroundings. The case in this research is hospital morality. Hospital morality briefly; is the sum of the ethical aspects of behaviors, attitudes, beliefs and perceptions of hospital staff, patients, and suppliers that pertain to the hospital as an institution. Criteria sampling method has been used for purposeful sampling methods in determining the participants of the research. Participants of the study consisted of 24 participants in a total of 22 patients with hospital work experience and 2 patients with disease experience. Semi-structured interview form was used as data collection tool. The data obtained at the end of the interviews were analyzed by thematic coding. In the analysis of the data, the qualitative data analysis program MAXQDA was used. As a result of the research, hospital morality is characterized by business ethics, human relations, patient confidentiality, organizational culture and social norm; the vii determinants of hospital ethics were civil society organizations, patients, health personnel, public authorities, medical education and medical industry. While the current hospital ethic minds focus on patients, hospitals and health politics, participants are asked to raise ethical standards in hospitals; proposals have been made concerning the duties of public authorities, employees, managers, sickness and civil society organizations. Considering the remarkable results of the research; it is a negative moral consequence that the conversion of private hospitals to a commercial institution, materialism in physicians, abuse of the performance system, abuse of hospital personnel due to wage and working conditions and lack of moral behavior in patients. Satisfaction from the presence of healthcare staff's self-sacrifice and respect for hospital staff is a positive outcome of the study.
Benzer Tezler
- Hastane çalışanları arasında damgalama (stigmatizasyon) olgusu üzerine keşifsel bir çalışma
A heuristic study on stigmatization phenomenon among hospital staff members
SÜMEYYE ÖZMEN
Doktora
Türkçe
2018
HastanelerSüleyman Demirel ÜniversitesiSağlık Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. RAMAZAN ERDEM
- Psikolojik sermayenin iş tatminine etkisinde otantik liderliğin düzenleyici etkisi üzerine bir araştırma
Research on the regulatory impact of authentic leadership in the impact of psychologi̇cal capital on job satisfaction
FUNDA PÜR
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
HemşirelikBeykent Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUSTAFA SUNDU
- Özel hastane hizmetlerinde asimetrik bilgi ile ahlaki tehlike ilişkisi
Relationship between asymetric information and moral hazard in private hospital services
NURTEN ŞEKERCİ
- Sağlık tesislerinde renkli kod uygulamaları (Manisa ili Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliğine bağlı sağlık tesislerinde beyaz kod uygulaması örneği)
Health facility, emergency code color applications, white code, health workers in the violence
BİRGÜL ÇELEBİ YAVAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
HastanelerBeykent Üniversitesiİşletme Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET FİKRET GEZGİN
- Farklı fakültelerde okuyan üniversite öğrencilerinin hasta hakları ve sorumlulukları konusundaki bilgi düzeyinin sağlık kurumu memnuniyetine etkisinin ölçülmesi
The measurement of the impact on health institution satisfaction of the level of knowledge about patient rights and responsibilities of university students studying at different faculties
ZEYNEP KAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Sağlık Kurumları Yönetimiİstanbul Medipol ÜniversitesiSağlık Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÖKHAN AYDIN