Geri Dön

YFAS 2.0 çocuk versiyonu Türkçe geçerlilik güvenirlik çalışması

YFAS 2.0 for children Turkish validity and reliability study

  1. Tez No: 530156
  2. Yazar: ESRA YILMAZ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. SALİHA SERAP ÇİFÇİLİ
  4. Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
  5. Konular: Aile Hekimliği, Family Medicine
  6. Anahtar Kelimeler: yeme bozuklukları, yeme bağımlılığı, çocuklarda yeme bağımlılığı, obezite, çocuk obezitesi, yeme bağımlılığı ölçümü, Yale Food Addiction Scale, eating disorders, eating addiction, eating addiction in children, obesity, obesity in children, measurement of eating addiction, Yale Food Addiction Scale
  7. Yıl: 2018
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Marmara Üniversitesi
  10. Enstitü: Tıp Fakültesi
  11. Ana Bilim Dalı: Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 94

Özet

Giriş ve Amaç: Beslenme alışkanlığı, psikolojik, sosyal etkenler ve genetik kalıtım gibi birçok faktörün bir araya gelmesi sonucu meydana gelen yeme bozuklukları yetişkinlerde oldukça sık görülmekle birlikte adölesanlarda ve genç erişkinlerde de oldukça yaygındır. Bu durum çocukların ve gençlerin erişkin yaşamındaki sağlık durumunda mortalite ve morbidite açısından yüksek risk oluşturmaktadır. Yeme bozukluklarının ortak özelliklerinden bir tanesi özellikle de sık aşırı yeme atakları ile kendisini gösteren bulimia nervoza ve tıkınırcasına aşırı yeme bozukluğunda kişinin yemeğe karşı gelişen bağımlılığından bahsedilmesi gerekir.“Yeme bağımlılığı”tanımı; bazı gıdaların (örneğin: Yüksek derecede işlenmiş, yüksek kalorili gıdalar) bağımlılık potansiyeline sahip olabileceği, bazı kişilerde bağımlılık yapıcı bir yanıtı tetikleyebileceğini ortaya koymaktadır. Bu çalışmanın amacı çocuklarda yeme bağımlılığı ve aşırı yeme bozukluğunu değerlendiren dYFAS-C 2.0 ölçeğinin Türkçe geçerlilik güvenirliliğini test etmektir. Yöntem: Bu çalışma metodolojik bir çalışmadır. Araştırmanın yeri: Tuzla Emlak Konut Cemil Meriç İlkokulu ve ortaokuludur. Çalışma evreni 5.,6.,7. ve 8. sınıfta okuyan 10-14 yaş grubu 289 öğrenciden oluşmaktadır. Anketin uygulanacağı şubeler randomize olarak seçilmiştir ve 3 Nisan 2018'de örneklem grubuna ölçek uygulanmıştır. 15 gün sonra 18 Nisan 2018 de anketin uygulandığı grup içinden randomize olarak seçilen 27 kişiye test tekrar uygulanmış ve test tekrar test analizleri için araştırmaya alınmıştır. Türkçe' ye uyarlama aşamasında,“Yale Food Addiction Scale for Children 2.0 (dYFAS 2.0)”ilk önce Türkçe' ye çevrilmiştir. Bu çeviri sonrası araştırmacılar yiyeceklerin bazılarını Türkçe kültüre uyacak şekilde değiştirmişlerdir. Türkçe' ye çevrilen anket ana dili İngilizce olan ve Türkçe bilen çevirmenler tarafından tekrar İngilizce' ye çevrilmiştir. İngilizceye çevrilen anket ve özgün anket formunu karşılaştırarak düzenlemeler yapılmıştır ve ölçeğin dil geçerliliği sağlanmıştır. Analiz: Veriler bilgisayar ortamında SPSS 22 ve SPSS 24 (Statistical Package for Social Sciences) programında değerlendirilmiştir. Sosyodemografik özellikler sıklık, yüzdelik ve ortalama testleri ile ölçeğin geçerlilik ve güvenirlik çalışmaları için Cronbach Alpha, Pearson Korelasyon, faktör analizi (açıklayıcı faktör analizi ve doğrulayıcı faktör analizi) için KMO, Bartlett Testi, ve Varimax Döndürme Yöntemi ile Wilcoxon analizi kullanılmıştır. Bulgular: Araştırmaya 141'i kız (%48,8), 148'i erkek (%51,8) toplam 289 kişi katılmıştır. Örneklemde yer alan katılımcıların yaş ortalaması 11,5±1,09 olup, tamamı ilkokul eğitimini tamamlamış %21,5'ü 5. Sınıf, %28,4'ü 6. Sınıf, %24,2'i 7. Sınıf, %26,0'ı 8. Sınıf öğrencilerinden oluşmaktadır. Yale Food Addiction for Children 2.0 (YFAS-C 2.0) Türkçe versiyonu'nun iç tutarlılık güvenirlik katsayısı 0,90, Madde – toplam puan korelasyon katsayıları 0,38-0,69 arasındadır. Açıklayıcı faktör analizi sonucunda Kaiser-Meyer-Olkin katsayısı (KMO) 0,92, Barlett testi sonucu x2: 1790,557; p: 0, 000'dır. Doğrulayıcı faktör analizine göre, ölçeğin model uyum indeksleri x2: 219.764 df: 62, x2/ df oranı 2,11, RMSEA: 0.062; CFI: 0.98, SRMR: 0.074; NNFI: 0.98 olarak saptanmıştır. Vücut kitle indeksi (VKI) değerine göre obez olan (vücut kitle indeksi 30'a eşit ve daha yüksek olan) öğrencilerin VKI değeri ile, Yale Food Addiction Scale for Children 2.0 (YFAS-C 2.0) ölçeği skorları arasında anlamlı bir korelasyon vardır ve Pearson korelasyon değeri 0,928'dir (p: 0,01). Sonuç ve Öneriler: Sonuç olarak, amacı YFAS-C 2.0'ın psikometrik özelliklerini inceleyip Türkçe'ye uyarlanmasını sağlamak olan çalışmamızda, YFAS-C 2.0 35 soruluk ilk halinden 19 tane madde çıkarımı yapılarak nihai hali olan 16 soruluk formu ortaya çıkmıştır, ölçeğin geçerlilik güvenirlik analizleri yapılmış ve Türkçe uyarlaması tamamlanmıştır. Yapılan analizler Yale Çocuklar için Yeme Bağımlılığı Ölçeği 2.0'ın (YFAS-C 2.0) Türk çocuklarında yeme bağımlılığını değerlendirmede iyi ve güvenilir bir araç olduğunu göstermektedir.

Özet (Çeviri)

Introduction and Aim: Eating disorders that occur as a result of many factors such as nutrition habits, psychological, social factors and genetic inheritance are common in adults, but they are also widely seen in adolescents and young adults. This situation poses a high risk for mortality and morbidity for the health of children and adolescents in their adult life. One of the common features of eating disorders is frequent overeating attacks which can be seen in bulimia nervosa and binge eating disorders. Frequent overeating attacks relate to eating addiction. This is why it is needed to discuss about eating addiction. According to definition of“Eating Addiction”; some foods (eg, highly processed, high-calorie foods) may have dependency potential, and may trigger an addictive response in some individuals. The aim of this study was to test the Turkish validity of reliability of the dYFAS-C 2.0 scale which assesses eating addiction and over-eating disorder in children. Method: This is a methodological study. Location of the study: Tuzla Emlak Konut Cemil Meriç Primary and Secondary School. Study universe 5, 6, 7. and 8 students in the group of age between 10 and 14. The classes were selected randomly and the scale was applied to the sample group on 3 April 2018. After 15 days, on April 18, 2018, 27 randomly selected students were re-administered and the participants were included in the study for test-retest analysis. At the stage of adaptation to Turkish, firstly“Yale Food Addiction Scale for Children 2.0 (dYFAS 2.0)”was translated into Turkish. After this translation, the researchers changed some of the food to fit the Turkish culture. The questionnaire, which was translated into Turkish, was translated into English by translators whose mother tongue was English and also these translators were advance in Turkish. The questionnaire was translated into English and compared with the original questionnaire, and the scale was validated. Analysis: The data were evaluated by using SPSS 22 and SPSS 24 (Statistical Package for Social Sciences). Cronbach Alpha, Pearson Correlation, factor analysis (explanatory factor analysis and confirmatory factor analysis), KMO, Bartlett Test and Varimax Rotation Method and Wilcoxon analysis were used for sociodemographic characteristics, frequency and mean tests. Results: A total of 289 people (141 female, 48.8%) and 148 male (51.8%) were included in the study. The mean age of the participants in the sample was 11.5 ± 1.09, all of them completed primary school education, 21.5% were in the 5th grade, 28.4% were in the 6th grade, 24.2% were in the 7th grade,% 26,0 is composed of 8th grade students. The internal consistency reliability coefficient of the Turkish version of Yale Food Addiction for Children 2.0 (YFAS-C 2.0) is 0.90, and the item - total score correlation coefficient is between 0.38-0.69. As a result of the explanatory factor analysis, the Kaiser-Meyer-Olkin coefficient (KMO) was 0.92, the result of Barlett test was x2: 1790.557; p: 0, 000. According to confirmatory factor analysis, the model fit indexes of the scale were: x2: 219.764 df: 62, x2 / df ratio 2.11, RMSEA: 0.062; CFI: 0.98, SRMR: 0.074; NNFI: 0.98. There was a significant correlation between the BMI value of the students who were obese according to the body mass index (BMI) (body mass index equal to 30 and higher) and the scores of the Yale Food Addiction Scale for Children 2.0 (YFAS-C 2.0), and the Pearson correlation value was 0.928 (p: 0, 01). Conclusion: As a result, the purpose of this study was to investigate the psychometric properties of YFAS-C 2.0 and to adapt it to Turkish and with some modifications Turkish adaptation is completed. The analyzes show that the Yale Addiction for Children Scale (YFAS-C 2.0) is a good and reliable tool for evaluating eating addiction in Turkish children.

Benzer Tezler

  1. Yetişkin bireylerin yeme bağımlılıklarının ve obezite durumunun karşılaştırılmalı olarak incelenmesi

    A comparative investigation of food addiction and obestiy status of adults

    MERYEM NUR BOZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Beslenme ve DiyetetikSelçuk Üniversitesi

    Çocuk Gelişimi ve Ev Yönetimi Eğitimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NAZAN AKTAŞ

  2. Tıp fakültesi öğrencilerinin yeme davranışlarının ve ilişkili faktörlerin incelenmesi

    Examination of eating behaviours and related factors of medical faculty students

    GAMZE SUNAL YİĞİTOĞLU

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    PsikiyatriMarmara Üniversitesi

    Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. YILDIZ AKVARDAR

  3. Normal,kilolu ve obez bireylerde gıda bağımlılığı ve uyku kalitesinin araştırılması

    The association of normal, overweight and obese phenotypes and food addiction with sleep quality

    ECE ÖRNEK

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    İç HastalıklarıSağlık Bilimleri Üniversitesi

    İç Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. İLKER TAŞÇI

  4. Adölesanlarda çok yönlü beslenme eğitiminin hedonik açlık ve beslenme durumu üzerine etkisi

    The effect of multi-strategy nutrition education on hedonic hunger and nutrition status in adolescents

    OSMAN BOZKURT

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Beslenme ve DiyetetikGazi Üniversitesi

    Beslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HİLAL YILDIRAN

  5. Bartın toplum sağlığı merkezine başvuran yetişkin bireylerde yeme davranış bozukluğu, yeme bağımlılığı ve fiziksel aktivitenin obezite üzerine etkisinin incelenmesi

    İnvestigation of the effect of eating behavior disorder, eating addiction and physical activity on obesity in adult individuals admitting to bartin public health center

    NUR SENA ÖZDEMİR IŞIK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Besin Hijyeni ve TeknolojisiKarabük Üniversitesi

    Gıda Toksikolojisi Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖZLEM ÖZER ALTUNDAĞ