Arapça kelimelerin Türkçeye geçişi üzerine bir süreç incelemesi (14.-17. yüzyıllar)
A chronological study regarding the transition of the Arabic words to the Turkish language (14.-17. century)
- Tez No: 531596
- Danışmanlar: PROF. DR. AHMET KARADOĞAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: XIV.-XVII. yüzyıllar, Arapça, Sözcük Türetme, Tasnif, Türkçe, XIV.-XVII. Centuries, Classification, Arabic, Turkish, Vocabulary derivation
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kırıkkale Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 541
Özet
Çalışmada Türkçenin Arapçadan etkilenmesi bağlamında XIV.-XVII. yüzyıllarda yazılmış Türkçe eserlerde yer alan Arapça kelimelerin Arapça kaynaklarda yüzyıllara göre tasnifi ve kelimelerin üzerindeki kalıp değişiklikleri araştırılmıştır. Türkçe eserler olarak XIV. yüzyılda Şeyyad Hamza'nın Yusūf u Zeliha, XV. yüzyılda Mehmed Neşri'nin Kitabı Cihān-Nüma, XVI. yüzyılda Lutfi Paşa'nın Tevārih-i Āli Osman ve XVII. yüzyılda Meninski'nin 17. Yüzyıl Türkçesi ve Söz Varlığı adlı eserler taranmıştır. Arapça eserler olarak XIV. yüzyıldan dört, XV. yüzyıldan on, XVI. yüzyıldan dört, XVII. yüzyıldan ise on tane eser taranmıştır. Elde edilen Arapça kelimelerin aynı yüzyıllarda yazılmış Arapça eserlerdeki yerleri tespit edilip, Türkler tarafından türetilen Arapça kelimeler belirlenmiştir. Çalışma iki bölümden oluşmaktadır. Giriş bölümünde ilk dönemlerden itibaren Arap-Türk ilişkileri, Arapça-Türkçe dil ilişkileri ve diller arasındaki etkileşim bağlamında kopyalardan bahsedilmiştir. Birinci bölümde yüzyıllara göre Türkçe eserlerde yer alan Arapça kelimelerin tasnifi yer almaktadır. İkinci bölümde Türkçe eserlerde bulunup Arapça eserlerde bulunamayan kelimelerin değerlendirilmesi, ses bakımından değişmiş olan kelimeler ve Arapça kökten türetilmiş kelimelerden bahsedilmiştir. Sonuç bölümünde elde edilen bulgular bulunmaktadır.
Özet (Çeviri)
The present study focuses on the Turkish language context that is influenced from Arabic language by classifying Arabic words in Turkish books between the 14th and 17th centuries according to their positions in the Arab books composed in the same centuries and researching the changes happened upon the forms of Arabic words. As Turkish books in the XIV. Century Sheyyad Hamza's Yusūf u Zeliha, XV. century Mehmed Neşri's Kitabı Cihān-Nüma, XVI. century Lutfi Paşa's Tevārih-i Āli Osman and in the XVII. century Meninski's thesaurus linguarum orientalium turcicae arabicae persicae had been scanned. The number of the Arabic books that have been scanned in the XIV. Century is fourbooks,in the XV. Century is ten books, in the XVI. Century four books and in the XVII. Century ten books were scanned. The Arabic words that are obtained from Turkish books, have been searched in the Arabic books to see if they were used in the Arabic language or not. The study consists of introduction and two other chapters. The introduction part includes the Arab-Turkish relations from the first period, Arabic-Turkish language relations and languages in the context of the interaction between replicas of words. The first chapter deals with the classification of Arabic words in Turkish books, according to centuries.In the second chapter, the evaluation of the words which are found in Turkish books and not found in Arabic books were mentioned, words that are used contrary to Arabic language grammar rules or changed in voice and words which created from Arabic roots were mentioned. In the research result findings are available were mentioned.
Benzer Tezler
- Emin Nihat Bey'in Müsameret-name adlı eserinin günümüz alfabesine aktarılması (1-4 hikayeler)
Başlık çevirisi yok
SALİH OKUMUŞ
- Urduca ve Türkçedeki dilbilgisel anlamlı birimlerin karşılaştırılması
Comparison of grammar meaningful units in Urdu and Turkish language
MO TOUHEED ALAM MO TOUHEED ALAM
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
DilbilimOndokuz Mayıs ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MEDİHA MANGIR
- XVII.-XVIII. yüzyıl metinlerinde kelime grupları
Başlık çevirisi yok
OSMAN KEMAL KAYRA
Yüksek Lisans
Türkçe
1988
Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MERTOL TULUM
- Şükrullah el-Amasyavî'nin Kitâbu Behçeti't-Tevârîh'inin Mustafa el-Fârîsi (vr.151b-181a) çevirisi (inceleme-metin-dizin-tıpkıbasım)
Translation by the author Kitabu Behçeti't-Tevarih's Şükrullah el-Amasyavi Mustafa el-Farisi's (vr.151b-181a)Work (Examination-Text-Index-Facsimile)
FİGEN ARSLAN ÇELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
DilbilimMarmara ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYLİN KOÇ
- Türkçe Sözlük'te 'ar.' (Arapça) olarak etiketlenen madde başı kelimelerdeki anlam değişmeleri
The semantic changes in lexical entry words labelled as 'ar.' (Arabic) in Turkish Dictionary
SAWSAN ABU HANNOUD
Doktora
Türkçe
2021
Türk Dili ve EdebiyatıHacettepe ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞÜKRÜ HALUK AKALIN