Karay Türklerinin dini yapıları 'Kenesa'lar
Kenesas, places of worship of the Karaite Turks
- Tez No: 532628
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ŞÜKRÜ SÖNMEZER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Sanat Tarihi, Architecture, Art History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 194
Özet
Ortodoks Yahudiliği reddeden topluluğun önüne gelen Anan ben David ve yandaşları, 8.yüzyılda Kudüs'te kendileri için ilk ibadethaneyi inşa etmiştir. Böylece bir Musevi mezhebi olarak kabul edilen Karayizm'ın mensupları, ilerleyen yıllarda dünyaya inançlarını yayılmaya başlamıştır ve Kırım, Türk – Hazar kökenli Karaylarının merkezi olmuştur. Karay Türklerinin Dini Yapıları“Kenesa”lar isimli bu yüksek lisans çalışmasında, ortak köken, dil, kültür ve tarih birliği olan Karay toplulukları ve onların ibadet yerleri ele alınmıştır. Litvanya, Türkiye, Ukrayna ve Kırım'da yaşayan Karayların Kenesa dedikleri ibadet yerleri, çeşitli sebeplerden dolayı farklılık göstermektedir. Toplumun yaşam biçimi ve dini özelliklerini yansıtan Kenesalar, mimari ve süsleme açısından incelenmiştir. Öncellikle Litvanya'daki 4 adet Kenesa ile Türkiye'de Osmanlı döneminin başkenti İstanbul'daki tek kalan yapı ele alınmıştır. Ortak özelliklerin ortaya konulması amacıyla, Ukrayna, Kırım ve Anan ben David'in inşa ettiği kenesalar da çalışmaya katmıştır. Kenesaların genel tanıtımı ve tarihçesi, yapıların mimari ve süsleme özellikleri ele alınmıştır. Çalışma kapsamındaki kenesalar, tarihçesi, plan şeması, ibadet mekânının iç düzeni, malzeme ve bezemeleri yanı sıra süsleme unsurlarındaki sembolik anlamlar; inşa edildiği dönemin, toplumsal koşulların ve çevrenin etkileri de dikkate alınmıştır. Kenesaların farklı mimari üslup, süsleme programları, kullanılan malzeme ve yapım tekniklerine sahip olmakla birlikte yapıların iç düzenlemesi ve liturjik ögelerin ortak bir ifade dilini oluşturduğu görülmüştür. Çoğunlukla kaide üzerinde yükselen ve üstte korniş ile sınırlandırılmış kenesaların dış cephelerinde yer alan uzun dikey pencereler ve arasında yerleştirilmiş düşey etkili plastrların kullanımı görülmüştür. Yapılarda, ahşap işçiliği, kalem işi, boyama bezeme, taş ve mermer, geometrik ve bitkisel motiflerin ve özgün sembollerin kullanımı, yoğun bir şekilde karşımıza çıkmıştır.
Özet (Çeviri)
Community that rejected Orthodox Judaism was formed by Anan ben David and his followers in the 8th century. It was them who built the first Karaite place of worship in Jerusalem. Thus, the members of the Karayism had their religion were accepted as a Jewish sect. Later in the following years, the Crimea became the centre of the Turkish Karay community. In this master's study, named“Kenesas, places of worship of the Karaite Turks”, Lithuania, Ukraine, the Crimea Karaite communities and part of Karaite community in Turkey, were researched. The subjects included were Karaite places of worship, language, development, history, social, religious and cultural life style. Although Karaites living in Lithuania, Turkey, Ukraine and Crimea region are considered to be of the same origin, their places of worship called“kenesas”do not show much similarity at the first glance. Main part of work consists of total 5 buildings in Lithuania and in Turkey. After examining these buildings, in order to reveal the common features of most of kenesas, the buildings in Ukraine, Crimea the first kenesa build by Anan ben David were also included in the work. General description, history as well as architectural and decorative features of kenesas were discussed, buildings were evaluated in terms of their plans, interior layouts, materials used and decorations. As it was seen, architectural style, ornamentation details and materials used can differ according to geographical region and characteristics of the communities, whereas internal arrangement and liturgical elements have been seen to show similarities.
Benzer Tezler
- Azerbaycan edebiyatında ilk mizah dergisi Molla Nasreddin üzerine bir inceleme
First humor magazine in Azerbaijani literature Molla Nasreddin onto an examination
ELİF KOLİKPINAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Türk Dili ve EdebiyatıAtatürk ÜniversitesiÇağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEDAT ADIGÜZEL
- Ahmet Vefik Paşa'nın 'Hikmet-i Tarih'i' transkripsiyon ve değerlendirilmesi
Philosophy of history the work of Ahmet Vefik Paşa
ZEYNEP KILIÇ
- Impacts of modernization process on conservation and restoration of traditional wooden religious buildings; a comparative study between Turkey and Japan
Modernleşme sürecinin geleneksel ahşap dinî yapıların korunması ve restorasyonu üzerindeki etkileri, Türkiye ve Japonya arasında karşılaştırmalı bir araştırma
SÜHEYLA KOÇ
Doktora
İngilizce
2022
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DENİZ MAZLUM
PROF. DR. KEİSUKE FUJII
- Mekan tasarımında: İç mekan-taşıyıcı sistem geometrisi etkileşiminin dini yapılarda irdelenmesi
Başlık çevirisi yok
TEVFİK İLTER
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
İç Mimari ve DekorasyonKocaeli Üniversitesiİç Mimarlık Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. DENİZ DEMİRARSLAN
- La Vie artistique litteraire culturelle et sociale l'Izmir en langue Française (du XVII'eme siecle a nos jours)
Fransızca'da İzmir'in sanatsal edebi kültürel ve toplumsal yaşamı (XVII'inci yüzyıldan günümüze)
HASAN ZORLUSOY
Doktora
Fransızca
1993
Fransız Dili ve EdebiyatıDokuz Eylül ÜniversitesiFransız Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EROL KAYRA