Öğretmenlerin psikolojik sermaye algıları ile psikolojik iyi oluşları ve iş doyumları arasındaki ilişki
The relationship between psychological capital perseption, psychological well-being and job satisfaction of teachers
- Tez No: 533226
- Danışmanlar: PROF. DR. AYŞE DEMİRBOLAT
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Psikoloji, Education and Training, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eğitim Denetimi ve Yönetimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 208
Özet
Bu araştırmanın amacı öğretmenlerin psikolojik sermayeleri, psikolojik iyi oluşları ve iş doyumları arasındaki ilişkiyi saptamaktır. Araştırma ilişkisel tarama türünde betimsel bir çalışmadır. Araştırma modelinde, biri bağımsız (psikolojik sermaye), diğer ikisi bağımlı (iş doyumu ve psikolojik iyi oluş) olmak üzere üç değişken bulunmaktadır. Kurulan yapısal modelde, iş doyumu değişkeni aracı (mediator) değişken olarak da ifade edilebilir. Araştırmanın evrenini Ankara ilinin yedi merkez ilçesinde bulunan resmi ortaokullarda görev yapan 12714 öğretmen oluşturmaktadır. Örneklem seçiminde ise çok aşamalı örnekleme (multi-stage sampling) yöntemi kullanılmıştır. Bu aşamaların birincisinde tabakalı örnekleme (stratified sampling) yöntemi; ikincisinde basit seçkisiz örnekleme (simple random sampling) yöntemi kullanılmıştır. Örneklem büyüklüğü en az 384 öğretmen olarak hesaplanmıştır. Toplanan 415 anketten 21'i uygun biçimde doldurulmadığından analiz öncesinde çıkartılmış ve geriye kalan 394 anket ile asıl uygulamanın analizleri yapılmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak Luthans, Youssef ve Avolio (2007b) tarafından geliştirilen Psikolojik Sermaye Ölçeği (Psychological Capital Scale); Weiss, Dawis, Lofquist ve England (1967) tarafından geliştirilen Minnesota İş Doyum Ölçeği (Minnesota Satisfaction Questionnaire) ve Ryff (1989) tarafından geliştirilen Psikolojik İyi Oluş Ölçeği (Psychological Well-Being Scale) kullanılmıştır. Daha önce doğrulaması yapılan ölçeklerin, araştırma kapsamında yeniden geçerlik ve güvenirlik çalışması yapılmıştır. Ölçekler, bu araştırma örneklemi için de geçerli ve güvenilir sonuçlar vermiştir. Verilerin analizi SPSS 23.0 ve LISREL 8.87 istatistik paket programları ile yapılmıştır. Araştırmadan elde edilen sonuçlara göre, öğretmenlerin psikolojik sermaye algılarının“iyi”düzeyde, iş doyumları ve psikolojik iyi oluşlarının ise“yüksek”düzeyde olduğu belirlenmiştir. Ayrıca öğretmenlerin psikolojik sermaye algıları, iş doyumları ve psikolojik iyi oluşları bazı demografik değişkenler açısından ele alınmıştır. Son olarak yapısal eşitlik modellemesi aracılığı ile yapılan analiz sonuçlarına göre, öğretmenlerin psikolojik sermaye algılarının, iş doyumu ve psikolojik iyi oluş düzeylerini olumlu yönde etkilediği ve anlamlı bir şekilde yordadığı; buna ek olarak öğretmenlerin psikolojik sermaye algıları ile psikolojik iyi oluşları arasındaki ilişkide iş doyumunun kısmi aracılık rolünün bulunduğu belirlenmiştir.
Özet (Çeviri)
The aim of this research is to determine the relationship between psychological capital, psychological well-being and job satisfaction of teachers. The research is a descriptive study of relational survey. The research model includes three variables; one independent variable (psychological capital) and two other dependent variables (job satisfaction and psychological well-being). Job satisfaction variable can also be expressed as mediator variable in the structural model. The study population consists of 12714 teachers who work at formal secondary schools based in seven central districts of city of Ankara in 2017-2018 academic year. Multi-stage sampling method is used in selection of the sampling of the universe. Firstly, stratified sampling method is used and then simple random sampling method is used afterwards. Sample size is calculated as at least 384 teachers. As 21 out of 415 surveys were not filled properly, they were removed before the analysis and the remaining 394 surveys were analyzed for the actual application. In the research, Psychological Capital Scale developed by Luthans, Youssef and Avolio (2007b); Minnesota Satisfaction Questionnaire developed by Weiss, Dawis, Lofquist and England (1967) and Psychological Well-Being Scale developed by Ryff (1989) were used as data collection tools. The validity and reliability studies of the previously validated scales were conducted within the scope of the research. Scales which are pre-implemented within the scope of the research yielded valid and reliable results. Data analysis has been made with SPSS 23.0 and LISREL 8.87 statistics software packages. According to the results obtained from the research, it was determined that teachers' psychological capital perception was“good”and their job satisfaction and psychological well-being are“high”. In addition, teachers' perception of psychological capital, job satisfaction and psychological well-beings were evaluated from some of the demographic variable perspectives. Finally, according to the results of analysis made by structural equation modeling, teachers' perceptions of psychological capital positively affect the levels of job satisfaction and psychological well-being. Also teachers' job satisfaction was partially mediated in the relationship between the psychological well-being perception and psychological well-being.
Benzer Tezler
- Neoklasik yaklaşım temelinde öğretmenlerin pozitif psikolojik sermaye algısı ile iş hayatı mutluluk ilişkisinin incelenmesi (Kırklareli ili örneği)
Investigation of the relationship between teachers' positive psychological capital perception and work life happiness based on neoclassical approach (The case of Kırklareli province)
TOLGA ÇAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimTrakya ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ YAR ALİ METE
- Rehber öğretmenlerin yetkinlik ve yakınlık algılarının mesleki doyuma etkisini yordamada psikolojik sermayenin aracılık rolü
The mediating role of psychological capital in predicting the effect of competence and closeness perceptions of guidance counselors on job satisfaction
ENGİN TURĞUT
Doktora
Türkçe
2023
Eğitim ve Öğretimİnönü ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖZCAN SEZER
- Öğretmenlerin pozitif psikolojik sermaye düzeyleri ile okul müdürlerine yönelik öğretimsel liderlik algıları arasındaki ilişki (Çanakkale örneği)
The relationship between teachers' positive psychological capital levels and their perceptions for school principals' instructional leadership (Sample of Çanakkale)
HASAN ALİ ŞİMŞEK
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Eğitim ve ÖğretimÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İLKNUR MAYA
- Öğretmenlerin pozitif psikolojik sermaye düzeyleri ile öğrenen özerkliğini destekleme davranışları
Teachers' levels of positive psychological capital and their learner autonomy support behaviours
HÜLYA ERBAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Eğitim ve ÖğretimAbant İzzet Baysal ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞENAY SEZGİN NARTGÜN
- Öğretmenlerin pozitif psikolojik sermaye algıları ile mesleki adanmışlıklarının incelenmesi
The relation between pozitive psychological capital perception and professional dedication of teachers
İSMAİL YILDIRIM
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimSiirt ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ RASİM TÖSTEN