Geri Dön

Türkiye kökenli diploid ve tetraploid kavuzlu buğday hatlarının genetik ilişkilerinin belirlenmesi ve morfolojik tanımlanması

Determination of genetic relationship and morphological characterization of diploid and tetraploid hulled wheat germplasm originated from Turkey

  1. Tez No: 534385
  2. Yazar: İLKNUR COŞKUN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. TANER AKAR
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Ziraat, Agriculture
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2019
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Akdeniz Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 53

Özet

Bu çalışma ile Türkiye'nin 3 farklı bölgesinden (Konya, Kayseri ve Kastamonu) toplanmış ve 6 yıl boyunca seleksiyon ıslahı ile elde edilen toplam 36 siyez (Triticum monoccocum L.) ve 49 gernik buğday (Triticum dicoccum L.) hattının agro-morfolojik ve moleküler karakterizasyonu yapılması amaçlanmıştır. Toplam 85 kavuzlu buğday hattı, kalitatif ve kantitatif özellikler yönüyle değerlendirilmek üzere 1 metre uzunluğunda ikişerli sıralar halinde sıra arası yaklaşık 30 cm olacak şekilde Akdeniz Üniversitesi Kampüsü içerisindeki araştırma arazisine ekilmiştir. Gözlenen kalitatif özellikler sırasıyla büyüme habitusu, başak sıklığı, kavuz rengi, dane rengi, dane büyüklüğü ve dane camsılık'dır. Ölçülen kantitatif özellikler ise sırasıyla bitki boyu (cm), başak boyu (cm), başakta dane sayısı (adet), başaklanma gün sayısı (gün), m2'deki başak sayısı (adet), dane verimi (g/m2), biyolojik verim (g/m2), hasat indeksi (%) ve bin dane ağırlığı (g)'dır. Bu ölçümlerin yanı sıra aynı genetik materyalde, genetik yakınlıkların belirlenmesinde yaygın olarak kullanılan 14 ISSR markırı ile moleküler karakterizasyon yapılmıştır. Çalışma sonucunda türler arasında ve içerisinde özellikle kantitatif özellikler bakımından yüksek derecede varyasyon gözlenmiştir. Siyez hatlarının ortalama bitki boyu, başak boyu, m2'deki başak sayısı, dane verimi ve bin dane ağırlığı sırasıyla 107.9 cm, 4.9 cm, 751.4 adet/m2, 311.7 g/m2 ve 21.6 g bulunmuştur. Gernik hatlarının ortalama bitki boyu, başak boyu, m2'deki başak sayısı, dane verimi ve bin dane ağırlığı ise sırasıyla 101.7 cm, 5.9 cm, 548.9 adet/m2, 368.1 g/m2 ve 35.9 g bulunmuştur. Öte yandan moleküler karakterizasyon için kullanılan ISSR markıları türleri kökenine ayırmada oldukça başarılı bulunmuştur. Yapılan filogenetik analiz sonucunda hem siyezlerin hem de gerniklerin 4 alt grup ve 2 ana grup oluşturduğu belirlenmiştir. Polimorfizm düzeyi ise % 82.6 olarak belirlenmiştir. Elde edilen agro-morfolojik ve moleküler veriler sonucunda bu kavuzlu buğday türlerine ait hatların ıslah çalışmalarına katkı yapacak genetik varyasyona sahip olduğu belirlenmiştir.

Özet (Çeviri)

36 einkorn (Triticum monococcum L.) and 49 emmer wheat (Triticum dicoccum L.) lines selected during last six years via selection breeding from landraces collected from different provinces of Turkey (Konya, Kayseri ve Kastamonu) were characterized agro-morphogically and molecularly in this study. Totally 85 hulled wheat lines were sown micro parcels with two rows of 1 m and 30 cm row-to-row spaces in order to be evaluated in terms of qualitative and quantitative traits. Observed qualitative traits were growth habit, spike density, glume colour, grain colour, grain size and grain vitrousness, respectively. Measured quantitative traits were also plant height (cm), spike lenght (cm), number of grains per spike (number), days to flowering (day), number of spikes per m2 (number), grain yield (g/m2), biological yield (g/m2), harvest index (%) and 1000 grain weight (g), respectively. Moreover, the genetic materials were characterized molecularly with 14 ISSR markers which are widely used determining of genetic relationships. A high variation was observed inter and intra species especially for quantitative traits. Average plant height, spike length, number of spikes per m2, grain yield and 1000 grain yield of einkorn lines were measured 107.9 cm, 4.9 cm, 751.4 adet/m2, 311.7 g/m2 ve 21,6 g, respectively. Average plant height, spike length, number of spikes per m2, grain yield and 1000 grain yield of emmer lines were also measured 101.7 cm, 5.9 cm, 548.9 piece/m2, 368.1 g/m2 ve 35.9 g, respectively. On the other hand, ISSR markers used for molecular study were found to be very successful to discriminate the species. Both einkorn and emmer lines generated two main groups and four sub-groups as a result of phylogenetic analysis. Polymorphism rate was also found as 82.6%. In conclusion, it was determined that the hulled wheat lines have a high genetic variation to be benefited to breeding studies as a result of obtained agro-morphological and molecular data.

Benzer Tezler

  1. Önemli zeytin (Olea europaea L.) çeşitlerinin izoenzim polimorfizmleri ve genetik özellikleri

    Isoenzyme polymorphisms and genetic characteristics of important olive (Olea europaea L.) cultivars and types

    SEVDA DÜLGER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2004

    ZiraatÇanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi

    Bahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. MURAT ŞEKER

  2. Türkiye ve iran kökenli bazı Aegilops türlerinin karyotip karakterizasyonu

    Karyotype characterization of some species of Aegilops from turkey and iran

    SOLMAZ NAJAFI

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2012

    ZiraatAnkara Üniversitesi

    Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MELAHAT AVCI BİRSİN

    DOÇ. DR. BABEK ABDOLLAHI MANDOULAKANI

  3. İnsan diploid hücresi kuduz aşısı (HDCV) ile ikinci kuşak hücre kültürü kuduz aşılarının etkinliklerinin karşılaştırılması

    The comparison of the effectivenesses of human diploid cell vaccine (HDCV) and by second generation cell culture rabies vaccines

    NURİ ÖZKÜTÜK

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2002

    MikrobiyolojiCelal Bayar Üniversitesi

    Mikrobiyoloji ve Klinik Mikrobiyoloji Ana Bilim Dalı

    PROF.DR. BERİL ÖZBAKKALOĞLU

  4. GbVe geninin allelik varyasyonu ve pamuk (Gossypium barbadense L.) bitkisinden izolasyonu

    Allelic variation of gbve gene homolog and its isolation from cotton (Gossypium barbadense L.)

    AYSEL ÖZGÜL ŞİŞMAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2013

    ZiraatKahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi

    Biyomühendislik ve Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. YÜKSEL BÖLEK

  5. Türkiye kökenli yeşil çayın antioksidan kaynağı olarak değerlendirilmesi

    Başlık çevirisi yok

    GÖKÇE DOĞAÇ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1998

    Kimya Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesi

    Kimya Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. EKREM EKİNCİ