Çocuklukta ebeveynleştirilme, evlilik doyumu ve depresyon
Parentification, marital satisfaction and depression
- Tez No: 534586
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖZLEM HASKAN AVCI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 147
Özet
Bu çalışmada, yetişkinlerin çocuklukta ebeveynleştirilme düzeylerini ölçen Türkiye kültürüne özgü bir ölçme aracının geliştirilmesi ve evli bireylerin çocuklukta ebeveynleştirilme düzeyleri ile evlilik doyumları, depresyon düzeyleri, ailesel ve kişisel nitelikleri arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışma-I'de araştırma kapsamında geliştirilen Ebeveynleştirilmiş Çocuk Ölçeği-Yetişkin Formu'nun (EÇÖ-Y) geçerlik ve güvenirlik analizleri 705 yetişkin bireyle yapılmıştır. EÇÖ-Y, genel ebeveynleştirilme (22 madde-tüm yetişkinler için) ve kardeş odaklı ebeveynleştirilme (10 madde) olmak üzere iki alt ölçekten ve 32 maddeden oluşmaktadır. İlk alt ölçeğin açıkladığı toplam varyans oranı %59,52; ikinci alt ölçeğin ise %62,10 olarak tespit edilmiştir. Güvenirlik çalışması sonuçlarında ise, ilk alt ölçeğinin iç tutarlık (Cronbach Alpha) katsayısı .89; ikinci alt ölçeğin ise .88'dir. Test–tekrar test yöntemi uygulaması sonucunda, iki uygulama arasındaki korelasyon katsayısı ise .91 olarak bulunmuştur. Geliştirilen EÇÖ-Y'nin yanı sıra, Evlilik Doyumu Ölçeği, Beck Depresyon Envanteri ve Kişisel Bilgi Formu 597 evli bireye uygulanarak, Çalışma-II gerçekleştirilmiştir. Çalışma-II'de, çocuklukta ebeveynleştirilme düzeyleri düşük ve yüksek bireylerin, evlilik doyumu ve depresyon düzeylerine t-testi ile bakılmış, kişisel-ailesel niteliklerin ebeveynleştirilmeye etkisi ANOVA ile test edilmiştir. Çocuklukta ebeveynleştirilme düzeyleri düşük ve yüksek grupların evlilik doyumu düzeyleri arasında manidar bir fark bulunmazken, depresyon düzeyleri arasındaki farkın manidar olduğu görülmüştür. Çocuklukta ebeveynleştirilme düzeylerinde, anne ve baba eğitim düzeyine, ailede kalıcı rahatsızlık durumuna, ebeveynler ile vakit geçirmeye, ebeveynlerin madde bağımlılığı durumuna, babanın çalışma durumuna, ebeveynlerinden birinin il dışında çalışması durumuna, kardeş sayısına ve kişinin çalışma durumuna göre manidar bir fark olduğu tespit edilmiştir. Buna karşın, anne çalışma durumunun, cinsiyetin ve katılımcıların yerleşim biriminin çocuklukta ebeveynleştirilme üzerinde temel bir etkisi gözlenmemiştir.
Özet (Çeviri)
The study aimed to develop a measurement tool measuring the level of adults' parentification in a specific way to Turkish culture and to investigate the relationship among levels of parentification, marital satisfaction, depression levels and socio-demographic variables of married individuals. In Study-I, validity and reliability analyzes were performed with 705 adults. There are two subscales of the scale: the first subscale as 'general parentification' (22 items-for all adults) explaining 59.52% of the total variance rate; the second subscale as 'sibling-focused parentification' (10 items-for adults with at least one sibling) explaining 62.10%. In the reliability study, the first subscale's internal consistency (Cronbach Alpha) coefficient of the was .89; the second was .88. The correlation coefficient of the test-retest method was .91. The Parentified Child Scale-Adult Version, Beck Depression Scale, The Marital Satisfaction Scale and Personal Information Form were implemented to 597 married individuals in study-II. T-test showed that while levels of marital satisfaction of the individiuals with high and low levels of parentification were not significant differences, depression had made a difference. Socio-demographic variables' effects tested via ANOVA showed that there was a significant difference in levels of parentification according to levels of parents' education, condition of permanent disease in the family, spending time with parents, parents' substance dependence, working status of father and mother, working status of parents' one outside province, number of siblings, and working status of the person. Mother's working status, gender and level of participants' settlement did not make a significant difference in the levels of parentification.
Benzer Tezler
- Çocuklukta ebeveynleştirilme olgusunun üniversite öğrencilerinin benlik saygısı ve bağlanma stilleri ile ilişkilerinin incelenmesi
Investigation of the relationship of childhood parentalization with university students 'self-esteem and attachment styles
MERVE KÜPELİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
PsikolojiToros ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FATMA SEMA BENGİ
- Anneden algılanan narsisistik özellikler ve çocuklukta onaylamayan çevre faktörlerinin bireyin kendilik saygısı ve narsisistik özelliklerinin gelişimi ile sağlık anksiyetesi üzerindeki etkilerinin belirlenmesi
Determining the effects of perceived maternal narcissistic traits and unaffirming childhood enviromental factors on the development of self-esteem and narcissistic traits, and their impact on health anxiety in inviduals
MUHAMMED GÖRKEM GÖKÇELİOĞLU
- Anneden algılanan narsisistik özellikler ile psikopatoloji arasındaki ilişkide kendini eleştirinin aracı rolü
Investigating the role of self criticism in the reltionship between perceived maternal narcissism and psychopathology
EMRE HAN ALPAY
- Predictors of unhealthy food consumption in children: Child temperament and interparental conflict
Çocuklukta sağlıksız yiyecek tüketimini yordayan faktörler: Çocuk mizacı ve ebeveynler arası çatışma
ZEYNEP BEKEN ŞEKERÖZ
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
PsikolojiÖzyeğin ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İBRAHİM HAKKI ACAR
- Çocuklukta algılanan duygusal ihmal ve aşırı izin verici ebeveynlik tutumlarının yalnızlık inancı ile aidiyet duygusu üzerindeki etkisi
The effect of perceived emotional neglect and overly permissive parenting attitudes in childhood on loneliness beliefs and sense of belonging
GAROD BALCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Psikolojiİstanbul Kent ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ VOLKAN DEMİR