Türk tiyatrosunda absürt gelenek ve karakter analizi
The absurd tradition in Turkish theather and character analysis
- Tez No: 534596
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ DİDEM ARDALI BÜYÜKARMAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 129
Özet
Batı'da 1950'li yılların sonunda ortaya çıkan ve 1970'li yıllara kadar varlığını sürdüren absürt tiyatro, Türk tiyatrosunu etkilemiştir. Tarihsel olaylar, sanatsal ve felsefi düşünce sonucu tiyatro yazınında kendine yer bulan absürt tiyatro yazarları bir manifesto yazmasalar da bir görüş ortaya koymuşlardır. Absürt tiyatro 1960'lı yıllarda Türk tiyatrosunda gerçek anlamıyla kendine yer bulmuştur. Absürt oyunlar yazan Türk oyun yazarları salt Batı etkisinde kalmamışlardır. Toplumsal ve bireysel düzeyde yaşanan deneyimler Absürt Türk tiyatrosunu etkilemiştir. Ayrıca absürt tiyatronun özelliklerinin geleneksel Türk tiyatrosundan çok uzak olmadığı gözlemlenmiştir. Özellikle karakter yaratım sürecinde birbirleriyle benzerlik taşıdıkları görülür. Türk tiyatrosu içinde absürt geleneğin daha net gösterilebilmesi bakımından 1960 kuşağından beş yazar seçilmiştir. Tiyatro açısından bir sentezin gerçekleştiği bu dönem absürt oyunların kaleme alınmış olması bakımından da zengindir. Birbirleriyle ve Batı tiyatrosundaki eserlerle karşılaştırılmasını sağlayacak kadar sayıda esere sahip olan Sabahattin Kudret Aksal, Adalet Ağaoğlu, Aziz Nesin, Vüs'at O. Bener ve Aydın Arıt bu çalışma için seçilen yazarlardır. Bu beş yazarın oyunlarında yarattıkları absürt dünyaların ve absürt oyun kişilerinin karakter analizleri yapılmıştır. Ortak bulguların ve ayrışan yönlerin anlatılması amaçlanmıştır. Çalışma üç aşamada ilerler. İlk kısım absürt tiyatronun tanımı, oluşumu, onu oluşturan ilkeler ve yazarlar, son olarak Türk tiyatrosundaki absürt geleneğin anlatımından oluşur. İkinci kısım çalışmanın esas kısmıdır. Yazarların absürt oyunlarının incelenmesi ve absürt oyun kişilerinin analizleri bu kısımda yer alır. Sonuç kısmı ise çalışmanın üçüncü aşamasıdır. Burada tüm bulgular doğrultusunda absürt oyun kişilerinin karakter oluşumdaki etmenler ortaya konmuştur.
Özet (Çeviri)
The absurd theater, which has emerged in the West at the end of the 1950s and remained influential until the 1970s, has also influenced Turkish theater. Although absurd theater playwrights, who have found their way into theatrical literature as a result of historical events, artistic and philosophical thoughts, have not written a manifesto, they have presented an opinion. The absurd theater found its way into Turkish theatre in a true sense in the 1960s. Turkish playwrights who wrote absurd plays were not only influenced by the West. Experiences at the social and individual levels influenced the Absurd Turkish theater. It was also observed that the characteristics of the absurd theater were not far from the traditional Turkish theater. It is seen that they have similar aspects especially in the process of character creation. Five playwrights have been selected from the 1960s in order to more clearly demonstrate the absurd tradition in Turkish theater. This period, in which a synthesis took place in terms of theater, is also rich in terms of the writing of absurd plays. Playwrights Sabahattin Kudret Aksal, Adalet Ağaoğlu, Aziz Nesin, Vüs'at O. Bener and Aydın Arıt, whose number of works are sufficient to compare with each other and with works in Western theater, have been selected for this study. Character analyses were made of the absurd play characters and the absurd worlds created by these five playwrights in their plays. It is aimed to explain common findings and differentiating aspects. The study proceeds in three stages. The first part consists of the definition, formation, principles and playwrights of absurd theater, and finally the expression of absurd tradition in Turkish theater. The second part is the main part of the study. The analysis of the absurd plays of the playwrights and the analyses of the absurd play characters take place in this section. The conclusion part is the third phase of the study. Here, in line with all findings, the factors in the creation of the character of the absurd play characters are presented.
Benzer Tezler
- Cumhuriyet Dönemi Türk tiyatrosunda absürdün yeri ve bir örnek olarak Güngör Dilmen'in 'Canlı Maymun Lokantası' oyunu
The place of absurdism in Turkish theater during the republic period an analysis of Güngör Dilmen's 'The Live Monkey Restaurant' as a case study
FURKAN TUĞRUL AKBULUT
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Sahne ve Görüntü SanatlarıDokuz Eylül ÜniversitesiSahne Sanatları Ana Sanat Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ATAY GERGİN
- Modernizmin absürt yansımaları: Avrupa ve Türk tiyatrosunda modernite eleştirisi
Absurd reflections of modernism: A critique of modernity in European and Turkish theater
FUNDA KAYA
- Behiç Ak'ın tiyatrolarında modernizmin ve modern yaşama biçiminin eleştirisi
Criticism of modernism and modern way of life in Behiç Ak's theaters
DOĞUKAN ALİ PAKER
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Türk Dili ve EdebiyatıMarmara ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET GÜNEŞ
- Çağdaş Türk Tiyatrosunda uyumsuz (absurd) oyunlar/eğilimler
Absurd plays in the Modern Turkish Theatre
BÜNYAMİN AYDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
Sahne ve Görüntü SanatlarıAtatürk ÜniversitesiSahne Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FEHMİ EFE
- Memet Baydur tiyatrosunda absürd tiyatro izleri
Absurd theater tracks at Memet Baydur theater
ZELAL TAŞTAN BARAÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Fransız Dili ve EdebiyatıDicle ÜniversitesiYabancı Diller Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞENGÜL KOCAMAN