Fortune mandarininde mutasyon yoluyla Alternaria alternata f.sp. citri etmenine karşı tolerant yeni mutantların elde edilmesi ve mutantlardaki bazı doğal hormon seviyelerinin saptanması
A research to obtain tolerant new mutant genotypes via mutation breeding from fortune mandarin against alternaria brown spot disease and determination of some phytohormone levels in these mutant genotypes
- Tez No: 537788
- Danışmanlar: PROF. DR. İBRAHİM BAKTIR
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Akdeniz Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Bahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 89
Özet
Alternaria kahverengi leke hastalığı (Alternaria alternata f.sp. citri) birçok mandarin ve melezlerinin yaprak, dal ve meyvelerine zarar vermektedir. Bu araştırmada, mutasyon ıslahı ile turunçgillerde hastalığa hassas olduğu bilinen Fortune mandarininden (Citrus reticulata Blanco) tolerant genotiplerin elde edilmesi hedeflenmiştir. Bu amaçla; Fortune mandarin aşı gözlerine 2014 yılında 60Co kaynağından 50 ve 60 gray dozlarında akut gamma ışını uygulanmıştır. Işınlanan gözler Yerli turunç anacı üzerine 'T' göz aşısı ile aşılanarak M1V1, M1V2 ve M1V3 bitkileri elde edilmiştir. Alternaria kahverengi leke hastalığına tolerantlık durumu M1V3 aşamasında elde edilen bitkilerde test edilmiştir. Hastalık testlemesi için kullanılan izolat Adana'daki bir ticari Minneola tanjelo bahçesinden elde edilmiştir. Hastalık testlemeleri ilk önce, bitkilerin sürgün ucuna yakın olan 1-2 cm uzunluğundaki yapraklarında in vitro koşullarda yapılmıştır. Alternaria kahverengi leke hastalığına karşı in vivo değerlendirmelerde araştırmadan elde edilen 9 adet tolerant ve 2 adet hassas olan birey ile ticari Fortune, Clementine Fina, Okitsu Wase ve Minneola tanjelo çeşitleri kullanılmıştır. Absisik asit (ABA), gibberellik asit (GA3), indol asetik asit (IAA) ve zeatin (Z) analizleri için fidanların yaprakları budanmıştır. Budamadan sonra gelişen genç yapraklar 2-3 cm uzunluğa eriştiğinde yapraklara hastalığa ait spor süspansiyonu uygulanmıştır. Uygulamadan önceki yapraklar ile uygulamadan sonraki 24-72 saat sonrasında hastalık belirtileri gözlenen yapraklarda içsel hormon analizleri gerçekleştirilmiştir. Hem in vitro hem de in vivo testlemeler sonucunda, patojenik fungus olan Alternaria kahverengi leke hastalığı etmenine karşı 111 mutant birey arasından 9 adet mutant bireyin tolerant olabileceği belirlenmiştir. Testlemeler neticesinde Clementine Fina ve Okitsu Wase mandarin çeşitlerinin hastalık etmenine karşı tolerant olmalarına karşın Minneola tanjelo ve Fortune mandarin çeşitleri hassas olarak bulunmuştur. Çoğu genotiplerde hastalık inokulasyonu sonrasında saptanan GA3 seviyesi, inokulasyon öncesine göre düşüş göstermiştir. IAA seviyesi bazı genotiplerde inokulasyon sonrası azalırken, diğer bazı genotiplerde ve çeşitlerde ise artmıştır. Genotiplerdeki zeatin seviyesi hastalık inokulasyonu sonrasında düşüş göstermiştir. Ancak, çeşitlerde zeatin seviyesi bazılarında artmış, bazılarında ise azalmıştır. İnokulasyondan sonra ve önce saptanan absisik asit seviyeleri diğer hormonlarda olduğu gibi çok fazla değişmemiştir. Genel olarak; absisik asit, gibberelik asit ve zeatin seviyeleri inokulasyon öncesi daha yüksek iken inokulasyondan sonra azaldığı saptanmıştır. İndol asetik asit seviyesinin ise inokulasyon sonrasında, inokulasyon öncesine göre artış gösterdiği belirlenmiştir. Tolerant genotipler daha ileri değerlendirmeler için açık araziye dikilmişlerdir.
Özet (Çeviri)
Alternaria brown spot disease caused by the Alternaria alternata pv. citri factor affects the leaves, branches and fruits of many tangerine types and their hybrids. In this study, it is aimed to obtain tolerant genotypes by mutation breeding in Fortune tangerine (Citrus reticulata Blanco) which is known to be sensitive to the brown spot disease of citrus. Gamma rays were applied to Fortune mandarin budwoods at doses of 50 and 60 gray from 60Co as a physical mutagen in 2014. The irradiated budwoods were consecutivly grafted onto common sour orange by using 'T' grafting in order to obtain M1V1, M1V2 and M1V3 individuals, respectively. The tolerance status against Alternaria brown spot disease was examined in 111 candidate plants. The isolate used in this study was obtained from a commercial 'Minneola tangelo' orchard in Adana, Turkey. Disease tests were performed in leaves located within 1-2 cm length near the shoot tip of the plants in vitro conditions. For in vivo evaluations of Alternaria brown spot disease resistancy, in 9 tolerant and 2 sensitive mutant individuals and Fortune, Clementine Fina, Okitsu Wase and Minneola tanjelo commercial cultivars were used. As a result of both in vitro and in vivo testings and evaluations, it was determined that 9 mutant genotypes could be tolerant against the pathogenic Alternaria brown spot disease. Meantime, similar testing of commercial cultivars showed that Clementine Fina and Okitsu Wase mandarin were found to be tolerant while Minneola tanjelo and Fortune mandarin were found to be sensitive against the Alternaria brown spot disease. Leaves of the seedlings were cut in order to the conidial suspensions disease treatment when the young leaves reached to length of 2 to 3 cm after the pruning for abscic acid, gibberellic acid, indole acetic acid and zeatin analysis. Hormone analyzes of the leaves were carried out in order before the inoculation and after 24 – 72 hours from the inoculation. In most genotypes, gibberellic acid level was determined comparatively lower after the disease inoculation compared to pre-inoculation tests. The gibberellic acid level of commercial cultivars increased in the inoculated ones. Indole acetic acid levels decreased after inoculation in the some genotypes while it increased in some genotypes and cultivars. The zeatin level in the genotypes decreased after inoculation. However, the zeatin level increased in some of commercial cultivars whereas zeatin decrements were detected in some other commercial cultivars. Abscisic acid levels did not significantly change before and after the inoculations. The results of phytohormone analysis showed that the levels of abscisic acid gibberelic acid and zeatin were higher before the inoculations compared to after inoculation in the genotypes. However, indole acetic acid level increased after the inoculation compared to non inoculated ones. Nine tolerant genotypes were transferred to open field for the further evaluations.
Benzer Tezler
- İslam itikadı açısından fal ve falcılık
Fortune-telling in Islamic belief
YAVUZ KIRAN
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
DinSakarya ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MUSTAFA AKÇAY
- Çanakkale Merkez ilçe ve yakın köylerinde falcılık ve büyücülük
Canakkale Central district and near villages fortune telling and sorcery
RUMEYSA YILDIRIM
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Halk Bilimi (Folklor)Çanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HANDAN AYDIN KASIMOĞLU
- Popüler kültür ürünü olarak fal
Fortune-telling as a work of popular culture
İZGİ GÜNGÖR
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
GazetecilikAnkara ÜniversitesiGazetecilik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KORKMAZ ALEMDAR
- Fortune 500 Türkiye şirketlerinin kurumsal sosyal sorumluluğu üzerine bir içerik analizi
A content analysis on corporate social responsibility of fortune 500 Turkish companies
YEŞİM TURPCU
- Batı ve Yakınçağ Osmanlı toplumunda servete bakış açısı
Perspective of wealth in Western and Near- time Ottoman society
MELEK YILDIRIM