Parkinson hastalığında görülen kognitif bozulmanın nörobiyolojik mekanizmalarının genetik ve nörogörüntüleme yaklaşımlarıyla incelenmesi
Investigation of neurobiological mechanisms of cognitive impairment in parkinson's disease with genetic and neuroimaging approaches
- Tez No: 540585
- Danışmanlar: PROF. DR. ERDEM TÜZÜN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Bilim ve Teknoloji, Genetik, Nöroloji, Science and Technology, Genetics, Neurology
- Anahtar Kelimeler: Parkinson hastalığı, hafif kognitif bozukluk, fonksiyonel manyetik rezonans görüntüleme, difüzyon tensör görüntüleme, genetik, Parkinson's disease, mild cognitive impairment, functional magnetic resonance imaging, diffusion tensor imaging, genetics
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sinir Bilimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 104
Özet
Parkinson hastalığı - hafif kognitif bozukluğu (PH-HKB), normal kognisyon ile Parkinson hastalığı demansı (PHD) arasındaki bir evre olarak değerlendirilir ve PHD'nin gelişimi için büyük bir risk faktörüdür. Nöropsikolojik değerlendirmelere göre tanısı konulan PH-HKB için henüz güvenilir bir biyobelirteç geliştirilememiştir. Bu çalışmada, genetik ve nörogörüntüleme yaklaşımları ile PH-HKB karakterizasyonunu sağlayacak nörobiyolojik parametrelerin geliştirilmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda, 33 PH-HKB, 27 PH – kognitif normal (PH-KN) ve 17 sağlıklı kontrolün (SK) katılımı ile dinlenim durumu fonksiyonel manyetik rezonans görüntüleme (dd-fMRG) ve difüzyon tensor görüntüleme (DTG) ölçümleri gerçekleştirilmiş ve katekol-O-metiltransferaz (COMT: Val158Met) ve mikrotübül-asosiye protein tau (MAPT: H1 haplotipi) genetik faktörlerinin nörogörüntüleme parametrelerine etkileri incelenmiştir. Dinlenim durumu fMRG verileri ile gerçekleştirilen lojistik regresyon analizi ile PH-HKB hastalarında PH-KN hastalarına kıyasla olağan durum ağı – posterior singulat bileşeninde bağlantısallığın azaldığı bulunmuştur. Görsel-mekansal işlev bozukluğu olan PH-HKB alt grubunda dikkat çekerlik ağında (SN) bağlantısallığın azaldığı buna karşın dorsal dikkat ağında (DAN) bağlantısallığın arttığı gözlenmiştir. DTG verilerinin analizi ile PH-HKB hastalarında superior longitudinal fasikülde fraksiyonel anizotropi (FA) değerlerinin azaldığı saptanmıştır. Sonuç olarak çalışmamızda, PH'de kognitif gerilemeyi işaret eden bulgular elde edilmiş ve PH-HKB için ayırt edici fonksiyonel ve yapısal kognitif bozulma paternleri belirlenmiştir. Ayrıca, çalışmamız ile PH-HKB hastalarında görsel-mekansal işlev bozukluklarının fonksiyonel bağlantısallık üzerindeki etkisi incelenmiş ve görsel-mekansal bozulmalara karşılık DAN bileşeninde kompansatuar bir mekanizmanın geliştiği düşünülmüştür.
Özet (Çeviri)
Parkinson's disease - mild cognitive impairment (PD-MCI) is considered as a prodromal stage of PD dementia (PDD) and a major risk factor for developing PDD. A biomarker for PD-MCI has not been developed yet and it is currently being diagnosed by neuropsychological evaluation. In this study, in order to develop neurobiological parameters providing characterization of PD-MCI, resting state functional magnetic resonance imaging (rs-fMRI) and diffusion tensor imaging (DTI) were performed with 33 PD-MCI patients, 27 PD – cognitively normal (PD-CN) patients and 17 healthy controls (HC). We also investigated influences of genetic factors [(catechol-O-methyltransferase (COMT: Val158Met) and microtubule-associated protein tau (MAPT: H1 haplotype)] on neuroimaging parameters. According to the results of logistic regression analysis, used for rs-fMRI data, decreased functional connectivity were observed in default mode network – posterior cingulate component in PD-MCI patients compared to PD-CN patients. Increased functional connectivity in salience network (SN) and decreased functional connectivity in dorsal attention network (DAN) were found in the subgroup of PD-MCI patients with visuospatial deficits when compared to subgroup with normal visuospatial function. PD-MCI patients showed decreased fractional anisotropy (FA) in superior longitudinal fascicules when compared to HCs. Consequently, we found functional and structural patterns associated with cognitive impairments which may help to identify PD-MCI. Additionally, in this study, functional alterations were found in DAN and SN associated with visuospatial deficits in PD-MCI. Moreover, decreased functional connectivity was found in DAN which may be a compensatory mechanism to overcome visuospatial impairments in PD-MCI.
Benzer Tezler
- Idyopatik Parkinson Hastalığı'nda depresyon ve demans
Depression and dementia in Idiopathic Parkinson's Disease
Y. BERRAK CİĞEROĞLU
- Parkinson ve alzheimer hafif kognitif bozukluğu olan hastaların kognitif profillerinin karşılaştırılması
Comparison of cognitive profiles of patients with parkinson and alzheimer's mild cognitive disorder
SÜMEYYE YAKUT
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Nörolojiİstanbul Medipol ÜniversitesiBilişsel Rehabilitasyon Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖZDEN ERKAN OĞUL
PROF. DR. LÜTFÜ HANOĞLU
- Parkinson hastalığı hafif kognitif bozukluk hastalarında kognitif işlevlerin tedavi uyumuna ve yönetimine etkisi
Effect of cognitive functions on adherence and medication management ability in patients with parkinson's disease mild cognitive impairment
ZÜLBİYE BETÜL ŞEKERCİ
Doktora
Türkçe
2019
Eczacılık ve Farmakolojiİstanbul ÜniversitesiSinir Bilimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAŞMET AYHAN HANAĞASI
- Parkinson hastalığı değerlendirme ölçeği - kognisyon skalasının türkçe geçerlilik ve güvenilirlik çalışması
Turkish validity and reliability study of scales for outcomes in parki̇nson's disease - cognition
SEVINJ ISAZADE
- Entakaponun parkinson hastalığında gözlenen uyku bozuklukları üzerine etkisi
The effect of entacapone on sleep disorders observed in parkinson disease
BETÜL ZANTUR
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2004
NörolojiSüleyman Demirel ÜniversitesiNöroloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GALİP AKHAN