Geri Dön

Görsel belleğin izinde Türk resminde yemek kültürü

Food culture in Turkish paintings, tracing the visual memory

  1. Tez No: 542205
  2. Yazar: GİZEM TATLICI
  3. Danışmanlar: PROF. DR. EVANGELİA ŞARLAK, PROF. DR. AHMET KAMİL GÖREN
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Beslenme ve Diyetetik, Sanat Tarihi, Nutrition and Dietetics, Art History
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2018
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Işık Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Sanat Bilimi Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 379

Özet

Bu çalışmanın temel amacı bir toplumun sosyo-ekonomik yapısını hiyerarşi, inanç, etnisite ve sosyal sınıflar gibi birçok farklı açıdan yansıtan yemek kültürünün resimler üzerinden analizinin mümkün olduğunu göstermektir. Sanat eserleri ve dönemlerin incelenmesinde müzelerin, sanat tarihi, gastronomi bölümlerinin yer aldığı üniversitelerin ve özel kütüphanelerin kaynaklarından yararlanılmıştır. Kültürel veriler incelenerek farklı toplum ve dönemlere ait sanat eserlerinde yer verilen yemek imgesi karşılaştırmalı olarak incelenmiştir. Böylelikle yemek tasviri içeren sanat yapıtlarından yola çıkılarak, bu sanatçıların yaşadığı dönemdeki yemek kültürünün izleri sürülmüştür. Türk yemek kültürünün görsel belleğimizdeki yansımalarına baktığımız zaman, özellikle son iki yüz yılda, modernleşmenin getirdiği yeniliklere ve sorunlara tanık olunmaktadır. Çalışmamız Osmanlı döneminden başlayıp Cumhuriyet dönemini kapsadığından doğal olarak incelenen yapıtların bazıları minyatür bazıları ise Batılı tarzda yapıtlardan oluşmaktadır. Araştırmamızda Antik çağdan başlayan Batı yemek kültürüyle Türk yemek kültürü arasındaki etkileşimlerin izini sürmek amacıyla Batı yemek kültürü ve bunun resim sanatındaki yansımalarının da ele alınması gerekli görülmüştür. Cumhuriyet dönemiyle birlikte saray mutfağının geride bırakılmış olması ve devletin sanatçıları Anadolu'nun çeşitli yerlerine“Yurt Gezileri”kapsamında yollaması, yönetim şeklindeki değişimi de yansıtmaktadır. Bir başka deyişle Osmanlı'dan gelen monarşik yapının, daha halkçı ve demokratik bir yapıya dönüşmesi, resimler üzerinden de okunabilmektedir. Bu döneme ait örneklerde özellikle köy sofralarının, düğünlerin, halktan insanların, işçilerin resmedilmiş olması bu yaklaşımı doğrular niteliktedir. Kronolojik sıralamadan da anlaşıldığı üzere Türkiye Cumhuriyeti tarihindeki sosyo-kültürel ve politik dönüşümleri yemek sahneli eserler üzerinden okumak mümkündür. Sonuç olarak Türk yemek kültürünün, tıpkı resim sanatında olduğu gibi, çevresindeki kültürlerden yalıtılmış bir biçimde ortaya çıkmadığı görülmüştür. Yemek kültürü yalnızca yenen şeylerden ibaret olmayıp, insanların bir sofra etrafında bir araya geldiği ve yemek yemenin daha sosyal ve ritüelistik yanının temsil edildiği sahnelerden de oluşmaktadır. Bu sahneler resim sanatı tarihinin her döneminde farklı aktarım kalıplarıyla karşımıza çıkmaktadır.

Özet (Çeviri)

The main idea of this study is to show that it is possible to analyse the food culture in a society with pictures that reflect the socio-economic structure by means of hierarchy, belief, ethnicity and social classes. During the study on the artworks and their periods, museums, the departments of history of art and gastronomy, were indicative. The cultural data was studied to show the different food imagery of different societies and periods. And thus starting from the artworks about food and their artists the food culture have been traced. When we look at the reflections of the Turkish food culture in our minds the novelties and difficulties of the modernization can be observed especially in the last two centuries. Our studies start from the Ottoman period and cover the republic term, therefore some of the artworks appear as miniatures and some in the western style. It has been a must to study the western culture of food sourcing from the ancient times and its reflections on art and the influence on the Turkish food culture. With the commencing of the republic period the palace cuisine was left back and the visits of the government artists to the various places in Anatolia under the name of 'nationwide tours' effect the changes in the administration. In other words, the change of monarchy to a more social and public and democratic structure could be seen on the pictures. The samples of this period showing the wedding ceremonies, the village tables, people from the ordinary public and working class appear as approvals. The changes in the history of the Turkish republic can be seen and understood by the chronology in the socio-cultural and politic transformations on the artworks with food theme. As a conclusion, it has been observed that Turkish food culture has not just appeared, isolated from the cultures surrounding it like the pictorial art. Food culture does not only mean of edible things and it reflects ritualistic moments such as people sitting around a table and socializing. And such scenes appear with different transfer patterns in every period of the pictorial art

Benzer Tezler

  1. Epizodik bellek bağlamında Handan Acar Yıldız'ın öyküleri üzerine bir inceleme

    An investigation on the stories of Handan Acar Yıldız in the context of epizodic memory

    TUĞÇE GÖK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Türk Dili ve EdebiyatıKahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. SELİM SOMUNCU

  2. Dikkat ve bellek uzamı kavramlarının psikometrik yoldan ayrıştırılabilirliği

    The psychometric distinction berween the concepts of attention span and memory span

    ELVİN DOĞUTEPE

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2006

    PsikolojiHacettepe Üniversitesi

    Psikoloji Ana Bilim Dalı

    PROF.DR. SİREL KARAKAŞ

  3. Sinema kültür mirasının korunması ve dijital teknolojik gelişmelerin film arşivciliğine etkileri

    Preserving the cultural heritage of cinema and the effects of digital technological improvements on film archiving

    ESRA EREN

    Sanatta Yeterlik

    Türkçe

    Türkçe

    2012

    Sahne ve Görüntü SanatlarıMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi

    Sinema Televizyon Ana Sanat Dalı

    PROF. ASİYE KORKMAZ

  4. Süha Arın filmografisinden Camın Teri belgeselinin analizi

    Analysis of Camin Teri documentary from filmography of Suha Arin

    ÇİSEL BOZAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    Sahne ve Görüntü SanatlarıKadir Has Üniversitesi

    Sinema Televizyon Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ELİF AKÇALI KUYUCU

  5. Gürsel Korat'ın romanlarında hatırlama ve unutmanın sosyolojisi

    The sociology of remembering and forgetting in Gursel Korat's novels

    MERVE NUR KILIÇ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Türk Dili ve EdebiyatıErciyes Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ HİLAL AKÇA