Geri Dön

İktisadi büyüme-enflasyon ilişkisi ve Türkiye uygulaması (1980-1993)

The Relationship between inflation and economic growth and Turkiye's application of it (1980-1993)

  1. Tez No: 54283
  2. Yazar: MEHMET ALİ YİĞİTBAŞI
  3. Danışmanlar: PROF.DR. ŞAHİN AKKAYA
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Ekonomi, Economics
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 1996
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 121

Özet

ÖZET“iktisadi büyüme”bir ülkede bir yılda üretilen mal ve hizmetlerin toplam değerlerindeki reel artış;“kalkınma”ise bir ülkedeki toplam üretimin arttırılmasının yanında, ülkenin ekonomik, sosyal, siyasal ve kültürel yapısmm değiştirilmesi ve geliştirilmesi şeklinde ele alınmaktadır. Çalışmamızın diğer kanadını oluşturan“enflasyon”genel fiyat düzeyinin sürekli ve önemli ölçüde artmasıdır. Genellikle iktisaden gelişmekte olan ülkelerde, iktisadi büyüme ve enflasyon olayı yan yana görülmektedir. Türkiye'nin temel amaçlarından bir daima hızlı iktisadi büyüme olmuştur. Ayrıca 1950 yılından sonra, enflasyon sorununu ve bunun çözümü de ekonominin gündeminde devamlı yer almıştır. 1980 sonrası dönemde, Türkiye'de yaşanan enflasyon olayında, hızlı iktisadi büyümenin etkisi olduğu görüşü bazı siyasilerce ileri sürülmüştür. Ayrıca günümüzde bilim ve teknoloji ile iktisadi gelişme arasındaki ilişki, kalkınma stratejilerinde yeni imkanlar getirmiştir. Ülkemizde 1993'de enflasyon oram yüzde 58'den 1994'de yüzde 121'e çıkmıştır. Aynı dönemde büyüme hızı yüzde 7.6'dan, -6'ya düşmüştür. Bu durum bizi ülkemizdeki enflasyon oranı ile büyüme hızı arasındaki ilişkiyi araştırmaya yöneltmiştir. Konunun 1980-1993 ve 1980-1994 dönemlerini kapsayan modeller çerçevesinde ele alınıp incelenmesinin uygun olacağı düşünülmüştür. Bu maksatla: Çalışmamız üç bölümden oluşmuştur. Birinci bölümde İktisadi Büyüme ve Kalkınma konuları genel olarak ele alınmıştır. İktisadi Büyüme konusunda, Klasik, Neo-Klasik ve İçsel Büyüme Modellerinden bazıları özet halinde sunulmuştur. Ayrıca bu bölümde Türkiye'de milli gelirin hesaplanış şekilleri kısaca açıklanmış ve Cumhuriyet'in ilanından günümüze kadar Türkiye'nin iktisadi büyümesi dönemler itibariyle özetlenmiştir. İkinci bölümde enflasyon konusu ve modelleri teorik olarak ele alınmış ve Türkiye'de enflasyona sebep olan parasal ve yapısal etkenler ayrıntılı olarak analiz edilmiştir. 113Üçüncü bölümde Türkiye'de 1980-1993, 1980-1994 dönemlerini kapsayan enflasyon ve iktisadi büyüme konuları ekonometrik modellerle incelenmeye çalışılmış ve şu sonuçlar elde edilmiştir:. Türkiye'nin iktisadi büyümesini, mevcut sermaye birikimi ve teknolojik seviyesi başta olmak üzere sahip olduğu üretim faktörleri belirlemektedir; ayrıca ülkenin kalkınmasını sosyal, siyasal ve kültürel yapısı da önemli ölçüde etkilemektedir.. Türkiye'nin iktisadi büyüme konusunda istikrarlı bir çizgiye ulaştığı söylenemez.. Türkiye'de enflasyona sebep olan bir çok parasal ve yapısal etkenler vardır. Bunun için kısa sürede enflasyonu tekli rakamlara düşürmek, mümkün görülmemektedir.. Türkiye'deki enflasyonun kabul edilebilir bir düzeye indirilmesi için; kısa ve uzun vadeli birbirleriyle tutarlı politikalar izlenmelidir.. Türkiye'de 1980-1993 döneminde yaşanan enflasyonla, iktisadi büyüme arasında negatif ve zayıf bir ilişki olduğu tespit edilmiştir. Gerçekten de 1980-1993 dönemini kapsayan enflasyon ile büyüme hızı arasındaki ilişkiyi gösteren modelde, regresyon katsayısı b= -0.99, 1980-1994 dönemine ait modelde ise regresyon katsayısı b= - 3.88 bulunmuştur. Çoklu regresyon modelinde ise büyüme hızı katsayısı b= - 0. 189 elde edilmiştir. Bütün bu veriler büyüme hızıyla enflasyon arasında negatif bir ilişki olduğunu göstermekte olup; 1980-1994 döneminde katsayının (b= - 3.88) gibi mutlak değerce yüksek çıkması, 1994'de ülkemiz büyüme hızının yüzde - 6 olmasından kaynaklanmaktadır. Böylece ülkemizde enflasyon hızının artmasının büyüme hızım azalttığı; veya tersine büyüme hızının azalmasının, enflasyon hızının artmasına neden olduğu sonucuna varılabilir. 114

Özet (Çeviri)

SUMMARY Economic growth is a real increase in goods and services of a country in a year. However economic development means a change and progress in economic, social, political and cultural structure. Inflation, which is another part of our study, is a constant and excessive rise in general level of prices. In developing countries economic growth comes into being together with inflation generally. One of the main aims of Türkiye is a rapid economic growth. Besides, the inflation and its solve has been the main economic problem of the country after 1950's. In the period of 1980's, some politicians claimed that the inflation in Türkiye was because of rapid economic growth. In our country inflation rate rised from 58% in 1993 to 121% in 1994. That phenomenon directed us to study the relationship between inflation rate and economic growth. The subject was planned to be studied in the fromes of models containing the periods of 1980-1993 and 1980-1994 The study is composed of three chapters. In the first chapter the subjects of economic development and growth were taken in general and some of the classic, Neo- Classic and Internal Growth Models were summarized. In this chapter calculation kinds of national income in Türkiye was briefly explanied and the economic growth of Türkiye as from the first years of Republic up today was summarized in periods. In the second chapter, inflation and its models were taken theoretically and the monetary and structural factors of inflation in Türkiye were analised in detant. In the third chapter, the relationship between inflation and economic growth in the periods of 1980-1993 and 1980-1994 in Türkiye was studied with the help of econometric models. The results are as follows: - The economic growth of Türkiye was determined by her production factors especially capital stocks and tecnologic level. Besides, Social, Political and cultural structure of the country have been effecting her development. - It can not be claimed Türkiye has reached a stabilized growth line. - There are many monetary and structural factors coiusing inflation in Türkiye. So, it seems impossible to pull down the inflation in Türkiye lower than 10% - It is necessary to follow short and long term policies which are stable and congruent, to pull down the inflation to a reasonable level. - A negative and weak relationship was found between economic growth and inflation in the period of 1980-1993 in Türkiye. In the model indicating the relationship between economic growth and inflation in the period of 1980-1993,the regression coefficient was found b= - 0.99 and in the period of 1980-1994 b= - 3.88. In the model of multiregression the growth speed coefficient was found b= - 0. 189. All these results indicate a negative relationship between speed of economic growth and inflation. The coefficient at the period of 1980-1993 (b= - 3.88) is higher as an absolute value just because the speed of growth in 1994 is - 6%. As result, the increase in the rate of inflation causes a decrease in the speed of growth vice versa. 115

Benzer Tezler

  1. Enflasyon ile ekonomik büyüme arasındaki ilişki: Türkiye uygulaması (1960-2012)

    Inflation and economic growth relationship: The case of Turkey (1960-2012)

    GÖKHAN ORTATEPE

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2013

    EkonometriSüleyman Demirel Üniversitesi

    Ekonometri Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. ALİYE ATAY KAYIŞ

  2. Politik istikrarsızlık ve makroekonomik performans ilişkisi: Türkiye örneği

    Political instability and macroeconomic performance:The case of Turkey

    NİYAZİ CANGİR

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2012

    EkonomiHacettepe Üniversitesi

    İktisat Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ERDİNÇ TELATAR

  3. A stress testıng framework for the Turkısh bankıng sector: an augmented approach

    Türk bankacılık sektörü için bir stres testi çerçevesi: Bir genişletilmiş yaklaşım

    BAHADIR ÇAKMAK

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2014

    BankacılıkOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    İktisat Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NADİR ÖCAL

  4. Dünya'da ve Türkiye'de savunma sanayi ve savunma harcamalarının makroekonomik etkilerinin ampirik analizi: Türkiye örneği

    Empirical analysis of macroeconomic effects of defense industry and defense expenditures in the world and in Turkey: The case of Turkey

    SEBİLE SEVİNÇ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    EkonometriKahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi

    İktisat Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ENVER GÜNAY

  5. Ulaştırma harcamaları - iktisadi büyüme ilişkisi: Türkiye üzerine ekonometrik bir uygulama

    The relationship between transportation expenditures and economic growth: An econometric application on Turkey

    BEYHAN İNCEKARA

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    Ekonomiİstanbul Üniversitesi

    İktisat Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. CEM SAATCİOĞLU