Sanatsal yaratıcılık ölçeğinin geliştirilmesi
Development of a creativity scale in visual arts
- Tez No: 543334
- Danışmanlar: DOÇ. DR. SUZAN DUYGU ERİŞTİ, PROF. DR. YAVUZ AKBULUT
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Güzel Sanatlar, Education and Training, Fine Arts
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Anadolu Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Güzel Sanatlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Resim-İş Öğretmenliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 208
Özet
Bu çalışmanın temel amacı genel yaratıcılık ve bununla ilintili olarak sanatsal yaratıcılık göstergelerini ortaya çıkarmaktır. Bu genel amaç çerçevesinde ilkokul 1., 2., 3. ve 4. sınıf düzeyinde genel ve sanatsal yaratıcılık düzeyini belirleyecek özgün bir ölçek geliştirilmiş, genel ve sanatsal yaratıcılık ile alt bileşenlerine ilişkin ortalamalar arasındaki ilişkiler ortaya çıkartılmıştır. Ayrıca öğrencilerin sınıf düzeyi ile genel ve sanatsal yaratıcılık göstergeleri arasındaki ilişki incelenmiştir. Çalışmanın katılımcılarını genel ve sanatsal yaratıcılık ölçeğinin geliştirilmesindeki katılımcılar (n:626) ve bu ölçeğin Eskişehir örneklemine uygulanması aşamasındaki katılımcılar (n:226) olmak üzere farklı katılımcı grupları oluşturmuştur. Ölçeğin geliştirilme aşamasının katılımcıları ilkokul, ortaokul ve bilim sanat merkezlerinde öğrenim gören toplam 852 öğrenciden oluşmaktadır. Çalışmanın amacına yönelik olarak; Genel yaratıcılık bağlamındaki akıcılık, esneklik ve orijinallik boyutlarına ek olarak sanatsal yaratıcılık boyutu da dikkate alınmış ve toplam yaratıcılık puanları hesaplanmıştır. Alanda yapılan benzer çalışmalar da incelenerek hazırlanan ölçeğin geçerlilik ve güvenirlik analizleri gerçekleştirilmiştir. Veri toplama aracının hazırlanması aşamasında yaratıcılığın akıcılık, esneklik ve orijinallik boyutları ile ilişkilendirilen farklı madde havuzları oluşturulmuş, madde havuzlarının uzman panellerinde görüşülmesi ve geliştirilmesi ile veri toplama aracına son hali verilmiştir. Maddelerin ölçek geliştirme aşamasında tek yönlü varyans analizi, korelasyon analizi ve çoklu karşılaştırma testlerine dayalı olarak gelişimsel geçerlik, puanlayıcılar arası ilişki ve boyutlar arası ilişkiye bakılmıştır. Araştırmada geliştirilen bu ölçek, genel yaratıcılığa ilişkin akıcılık, esneklik ve orijinallik boyutları ile sanatsal yaratıcılığa ilişkin kompozisyon, oran-orantı, çizgi, perspektif ve özgünlük boyutları ile ele almakta; genel ve sanatsal yaratıcılık arasındaki ilişkiyi ve ayrıca yaratıcılığın gelişimsel bağlamını sorgulamaktadır. Yapılan çözümlemeler sonucunda genel yaratıcılık göstergeleri ile sanatsal yaratıcılık göstergelerinin anlamlı bir ilişkiye sahip olduğu, yaratıcılığa ilişkin tanılama bağlamında ayırt edicilik ortaya koyduğu, sanatsal yaratıcılığın ölçümlenmesi bağlamında da ayırt edicilik ortaya koyduğu belirlenmiştir. Ayrıca sınıf düzeylerine dayalı olarak gelişimsel bağlamda yapılan karşılaştırmada ise sınıf düzeyinde yaratıcılık boyutları arasındaki bağıntıların anlamlı olduğu belirlenmiştir.
Özet (Çeviri)
The aim of this study was to determine the indicators of artistic creativity that is related to general creativity. In this regard, an original scale was developed. Thanks to this scale, a measure to address the level of general and artistic creativity among primary school studentswas proposed, and the links across these types of creativity and their subcomponents were investigated. The participants of the study consisted of two samples. The first sample was involved for the development of the scale whereas the second group was involved for the implementation of the scale among participants in Eskişehir. During the process, approximately 850 primary, secondary and science-art centre students took part. In addition to artistic creativity, fluency, flexibility and originality of general creativity were taken into consideration. Validity and reliability analyses of the scale were made through detailed investigations of the studies in the field. During data collection, different measurement pools adressing the fluency, flexibility and originality components of creativity were constructed. Then, the experts discussed and interpreted the results to obtain the final version. They also conducted one–way analysis of variance, multiple comparisons, and correlations to explore developmental validity and relations across components and scores. Thanks to this scale, it is possible to handle general creativity with fluency, flexibility and originality dimensions and artistic creativity with composition, rate–proportion, perspective and originality. Furthermore, the scale questions the connections between general and artistic creativity and their bond with developmental creativity. As a result of the analyses, it was clear that general creativity and artistic creativity had a reasonable relation and their measures both had discriminant validity. Finally, it was also obvious that the higher the class levels the more meaningful was the extent of creativity.
Benzer Tezler
- Seramik eğitimi programının 5 yaş çocuklarının yaratıcılıklarına etkisinin incelenmesi
Investigating the effect of a ceramics education program on five- year- old children's creativity
DİDAR EZGİ ÖZDAĞ
Doktora
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiGüzel Sanatlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DENİZ ONUR ERMAN
- Barok dönem Nadire Kabinesi oluşturulmasının sanat eğitimindeki pratik ve teorik değeri
Practical and theoretical value of creating Baroque period Cabinet of Curiosity in art education
İLKNUR BOZDEMİR
Doktora
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimMarmara ÜniversitesiGüzel Sanatlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TAYFUN AKKAYA
- Sınıf öğretmeni adaylarının yaratıcı kişilik özellikleri ile yaratıcılık alanları arasındaki ilişkinin incelenmesi
The investigation of the relationship between the creative personality characteristics and creativity domains of elementary school teacher candidates
EMİNE DEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimNiğde Ömer Halisdemir ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYHAN DİKİCİ
- Sınıf öğretmeni adaylarının yaratıcılık özyeterlilikleri ile öğretimde yaratıcılıkları
Preservice classroom teachers' creativite self-efficacy and creativity in teaching
AYŞE FEYZA ARICI
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimAkdeniz ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SABAHAT BURAK
- Ebeveyni sanat eğitimcisi olan öğrencilerin sanata karşı ilgi düzeyleri ile yaratıcılık düzeyleri arasındaki ilişki
The relationship between the level of interest in art and creativity of the students whose parents are art educators
HÜSEYİN DEDE
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiGüzel Sanatlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SERAP BUYURGAN