Hasan-ı Dihlevi'nin hayatı ve edebi kişiliği
Başlık çevirisi mevcut değil.
- Tez No: 54408
- Danışmanlar: Y.DOÇ.DR. YAKUP ŞAFAK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Doğu Dilleri ve Edebiyatı, Eastern Linguistics and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1996
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Selçuk Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 117
Özet
ÖZET Hindistan sahasında yetişmiş Farsça şiir söyleyen önemli şairlerden biri olan Hasan-ı Dihlevî(ölm. 738 = 1337 - 1338)'nin hayan, eserleri ve edebi kişiliğinin incelenmesi, bu tezin konusunu teşkil etmektedir. Çalışmamız, şu üç kısımdan oluşmaktadır: 1) Giriş: Hasan-ı Dihlevînin yaşadığı devrin tarihî, siyasî, içtimaî, ilmî ve edebî durumu. 2) I. Bölüm: Hasan-ı Dihlevînin hayatı ve eserleri. 3) n. Bölüm: Hasan-ı Dihlevînin edebî kişiliği. Giriş kısmında, bir saray şairi olan ve zamanının önemli şairleri arasında bulunan Hasan-ı Dihlevînin yaşadığı dönemin kısaca tarihî, ilmî ve edebî durumu anlatılmıştır. Bu yapılırken, elde bulunan birçok tarihî kaynaklardan faydalanümıştır. Birinci bölümde yer alan Hasan-ı Dihlevînin hayaü ve eserleri genel bil plan içersinde incelenmiştir. Bu bölümde sırasıyla; şairin, hayatı, tahsili ve sosyal durumu (ilmi seviyesi), yaşadığı çevresi, inanç ve düşünceleri gibi hususlar ele alınmış ve hayatı hakkında aydınlatıcı bilgiler verilmeye çalışılmıştır. Ayrıca, Hasan-ı Dihlevînin yazmış olduğu eserleri ve divaninde işlemiş olduğu konular üzerinde de bilgiler verilmiştir. Bu bölümde, daha çoi şairin uzun manzumeleri ve mesnevilerinde işlemiş olduğu konular ve yapmış olduğu methiyeler üzerinde durulmuştur. Şairin, lirik şürinde işlemiş olduğu konular ise, ikinci bölüme bırakılmıştır. Hasan-ı Dihlevînin eserleri incelenirken ilk önce, şairin divanı üzerine bilgiler verilmeye çalışılmıştır. Şairin divanı çok tanınmış olduğundan ve yazma nüshalarına sık sık tesadüf olunduğundan; yazma nüshalarımı ülkemizde bulunan kütüphanelerdeki tespiti yapılarak, bunların bibliyografi! bilgileri de kaydedilmiştir.117 İkinci olarak, şairin matbu divanının içerisinde yer alan Işk-nâme adi] manzumesi (mesnevisi) üzerine bilgiler verilmiş ve üçüncü olarak, Hasan-ı Dihlevî'nin en önemli eseri sayılan, Fevâ'idü'l-fu'âd hakkında araştırmalar yapılmıştır. Feva'idül-fu'âd, Hasan-ı Dihlevî'nin yaşadığı dönemin ünlü tasavvuf şeyhi olan Şeyh Nizâmuddîn-i Evliyâ'mn konuşmalarım, hayatını içerdiğinden ve dönemin tarihi açısından da değerli bir kaynak eser olduğundan, bu eseri hakkında geniş bilgiler verilerek, eserin içeriğinden bahsedilmiştir. Eserin yazma ve basma nüshaları da tespit edilmiştir, Hasan-ı Dihlevî'nin diğer eserleri de, aynı başlık altında ele alınmıştır. İkinci bölümde şairin edebi kişiliği hususu araştırılmış ve sırasıyla; dil ve üslubu, örnek aldığı şairler hakkında bilgiler verilmiştir. Ayrıca, şairin matbu divanı tetkik edilerek; gazellerinde işlemiş olduğu konular çıkartılmış ve uygun konu başlıklarına göre dizilerek, gazellerinden örnekler verilmiştir. Hasan-ı Dihlevî'nin divanında yer alan gazelleri, diğer nazım türlerine nazaran daha fazla olduğundan ve şair genellikle gazele rağbet gösterdiğinden; bu bölümde gazellerinde işlemiş olduğu konular üzerinde durulmuştur. Bu şekilde, şairin tasavvufi inancı ve düşünceleri de ortaya konulmaya çalışılmıştır. Bu bölüm içersinde, Hasan-ı Dihlevî'nin şiirlerinde kullandığı sanatlar da incelenmiş; şairin gazellerinde kullanmış olduğu çeşitli sanatlardan örnekleı verilmiştir. Son olarak, şairin yine matbu divanı göz önüne alınarak kullandığı nazım şekilleri, kullandığı vezinler üzerinde dejncelemeleı yapılmıştır. Çalışmamıza“Sonuç”kısmıyla nihayet verilmiş, istifade ettiğimiz kaynaklar ise baş tarafta olan“Bibliyografya”kısmında sunulmuştur.
Özet (Çeviri)
SUMMARY The scope of this thesis covers the life and works of Hasan Dihlevj (d. A.D. 1337- 1338) a great Persian poet of India. It has three sections: 1- Introduction: The historical, political, social and cultural environment of Hasan Dihlevî. 2- First section: His life and works. 3- Second section: His literary personality. In the first section Hasan Dihlevî's life, his educational and social environment has been dealt with. An introduction to his works including subject matters of larger poems has also given. Other topics of his lyrical poetry have been left out for the second section. His Divan (Anthology) is spread world-wide. A bibliographical list of MSS available in the Turkish libraries have also been included. Adequate information about his other works such as“Işk-nâme”anc“Fawâcidu'l-fuc5d”which is a verbatim record of the discourses of the greai Sheikh Ni?âmuddîn Auliâ (d. A.D. 1324 - 1325) has been added. In the second section a wider study is provided on the language metres and style of the poet. While studying his lyrical poetry, his poetica art, subject matters and ideas have been explained by bringing ir examples. Thus Hasan Dihlevî's personality has been fully depicted for th< readers of Turkey.
Benzer Tezler
- Son dönem fakihlerinden Sıddîk Hasan Han ve fıkhî görüşleri
Siddiq Hasan Khan's life and his views on Islamic law issues
MATIULLAH SEDIQI
Doktora
Türkçe
2023
DinNecmettin Erbakan ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ABDULLAH ACAR
- Şah Veliyyullah ed-Dihlevî'nin Kur'ân ilimlerine yaklaşımı
Shah Veliyyullah ed-Dihlevi's approach to the sciences of the Qur'an
EYÜP KALKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
DinAtatürk ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HASAN YILMAZ
- Delhi'deki Hankâh-ı Mazhariyye'nin tarihi ve tasavvuf kültürüne katkıları
History of Khanqah-i Mazhariyya in Delhi and its contribution to sufi culture
MOHAMMED ANEES CHONARI
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
DinMarmara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NECDET TOSUN
- Süleymaniye Kütüphanesi Hamidiye 980 numaralı Kısas-ı Enbiyâ nüshası ve tasvirleri
Suleymaniye Library Hamidiye 980 Numbered Qisas al-Anbiyâ copy and depictions
NECLA KAPLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Sanat TarihiPamukkale ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KASIM İNCE
- Klasik Urdu şiiri (Galib ve Zouk Dönemi)
Classical Urdu poetry (Period of Ghalib and Zauq)
HAVA YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Doğu Dilleri ve EdebiyatıAnkara ÜniversitesiDoğu Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CELAL SOYDAN