Bursa merkezdeki Osmanlı dönemine ait şadırvan ve çeşmelerdeki süsleme unsurları
Decoration elements in the water tanks with a fountain and fountains in the Ottoman period in the center of Bursa
- Tez No: 544146
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ HASAN AKDAĞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: El Sanatları, Sanat Tarihi, Crafts, Art History
- Anahtar Kelimeler: Bursa, Şadırvan, Çeşme, Süsleme Unsurları, Bursa, Water tank with a fountain, Fountain, Decoration elements
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Uşak Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Geleneksel Türk El Sanatları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 202
Özet
Osmanlı kültüründe İslam inancı ile hayır için yapılan su yapılarının önemi büyüktür. Suyun bol oluşu Bursa'da bu yapıların inşasında avantaj sağlamıştır. Mimarisi ve süsleme unsurları ile çeşmeler ve şadırvanlar bize o dönem ile ilgili ışık tutmaktadır. Bu yapılar işlevsellikten öte şehirlerimizi süsleyen, bizleri estetik zevkin doruğuna ulaştıran birer sanat eseridir. Ancak kitabeleri ve tarihi belli olanları sayılıdır. Çoğu ortadan kaldırılmış, yerleri değiştirilmiş, bazı parçaları başka bir yere eklenmiş, bazıları da aslına uygun olarak yeniden inşa edilmiştir. Halbuki Bursa'da neredeyse her camide, meydanlarda şadırvan bulunmaktaydı. Ne yazık ki Bursa'daki Osmanlı dönemine ait şadırvanlar ve çeşmeler hakkında yeterince araştırma yapılmamıştır. Bu yapıların tespit edilmesi tarihimize ve sanata ışık tutacaktır. . Bu çalışmada Bursa merkezdeki toplam 65 adet şadırvan ve çeşmenin; bulunduğu yer, mimari özellikleri, yapım yılı, korunma durumu ve özellikle çalışmanın başlıca amacını oluşturan süsleme unsurları incelenmiştir. Mihrap görünümlü mermer pano, Stilize bitki motifleri ve geometrik şekil görülen şadırvan ve çeşmeler süsleme unsurlarına ve yüzyıllarına göre gruplandırılıp değerlendirilmiştir. 14. yy-20. yy. arasında süsleme unsurlarından stilize bitki motifleri her yüzyılda görülmüştür. Bitki kaynaklı motiflerin diğerlerinden daha fazla rağbet gördüğü gözlemlenmiştir.
Özet (Çeviri)
Water structures made for charity in relation with the islamic belief are very important in Ottoman culture. The abundance of water provided an advantage in the construction of these structures in Bursa. With their architecture and decoration elements; fountains and water tanks with a fountain shed light on that period. These structures are works of art that embellish our cities beyond functionality and make us reach to peak of aesthetic pleasure. However, the ones whose inscriptions and the numbers are definite are fewer. Most of them were removed, relocated, some parts added to another location, and some were rebuilt in accordance with the original. In Bursa, however, there were fountains in almost every mosque. Unfortunately, there has not been enough research about water tanks with a fountain and fountains belonging to the Ottoman period in Bursa. The identification of these structures will shed light on our history and art. In this study, a total of 65 water tanks with a fountain and fountains in the center of Bursa were examined in terms of their places, architectural features, years of construction, protection status and especially the elements of decoration. Marble panel with mihrab appearance, stylized plant motifs and water tanks with a fountain and fountains with geometrical shape were grouped and evaluated according to ornamental elements and centuries. Among 14th-20th century; stylized plant motifs of the ornamental elements have been seen every century. It has been observed that plant-derived motifs are more popular than others.
Benzer Tezler
- UNESCO dünya miras alanı Bursa Vaiziye Medresesi'nin kültürel miras açısından incelenmesi
A cultural heritage analysis of the Vaiziye Madrasa in Bursa as part of the UNESCO world heritage site
BETÜL BEDİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
TurizmKarabük ÜniversitesiKültürel Miras ve Miras Alan Yönetimi (Disiplinlerarası) Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÇİĞDEM BOGENÇ
- Konya Merkez'deki Selçuklu üslubunda yapılmış çini sandukalar
Tile sarcophagi made in the Seljuk style in Konya center
AYBİKE BÜŞRA ÇAKIR ÖZEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Güzel SanatlarSelçuk ÜniversitesiGeleneksel Türk Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZUHAL TÜRKTAŞ
- XVII. yüzyıl sonlarında Bursa'da ekonomik ve sosyal hayat: 1670 - 1698 yılları arasında Bursa Şer'iyye Sicilleri'ne yansıyan şehir merkezindeki gayrimenkul alım - satımı, terekeler ve aile ile ilgili belgelere göre
Economic and social life in Bursa at the end of 17 th century: Ecording to the concerning real estate trade, heritage and family at the centre of the city reflecting to Bursa Court Records between 1670 - 1698
ÖMER DÜZBAKAR
- Davud Paşa Külliyesi yapıları ile yakın çevresinin tarihsel gelişimi ve koruma sorunları
Historical development and conservation issues of Davud Pasha complex buildings and their vicinity
ZEYNEP CERAN KEÇİCİ
- Bursa çeşmeleri
Bursa fountains
EBRU ÇETİNKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Sanat TarihiAtatürk ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ZERRİN KÖŞKLÜ