Geri Dön

Olumlu miras sözleşmesi ve bağlayıcılık sorunu

The positive contract of inheritance and the problem of its binding effect

  1. Tez No: 544754
  2. Yazar: SEKİNE DERYA YAKUPOĞLU
  3. Danışmanlar: PROF. DR. CENGİZ KOÇHİSARLIOĞLU
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Hukuk, Law
  6. Anahtar Kelimeler: Bağlayıcılık, İtiraz, Miras Sözleşmesi, Ölüme Bağlı Tasarruf, Sona Erme, Binding Effect, Challenge, Contract of Inheritance, Testamentary Dispositions, Revocation
  7. Yıl: 2019
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İhsan Doğramacı Bilkent Üniversitesi
  10. Enstitü: Ekonomi ve Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Hukuk Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Medeni Hukuk Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 378

Özet

Miras sözleşmesinin bir türü olan olumlu miras sözleşmesi, vasiyetname yanında diğer ölüme bağlı tasarruf türüdür. Miras sözleşmesi bir ölüme bağlı tasarruf olmasının yanısıra, aynı zamanda da gerçek anlamda bir sözleşmedir. Bu sebeple, miras sözleşmesi çifte nitelikli bir sözleşme olarak da kabul edilmektedir. Miras sözleşmesi mirasbırakana bağlayıcı bir ölüme bağlı tasarrufta bulunma imkanı vermektedir. Bu bakımdan, miras sözleşmesi vasiyetnameden farklı bir işleve sahiptir. Mirasbırakanın sağlararası tasarruf özgürlüğünün devam etmesi ilkesi karşısında, miras sözleşmesinin bağlayıcılığından ne anlaşılması gerektiği önemli bir sorun olarak karşımıza çıkmaktadır. TMK m. 527/I hükmü uyarınca, mirasbırakan, miras sözleşmesiyle mirasını veya belirli malvarlığı değerlerini sözleşme yaptığı kişi ya da üçüncü bir kişiye bırakma yükümlülüğü altına girebilir. Söz konusu hükümde, dar anlamda miras sözleşmesi, başka bir deyişle olumlu miras sözleşmesi düzenlenmiştir. Buna göre, mirasbırakan bir miras sözleşmesi yapmak suretiyle iradî mirasçı atayabilir ya da vasiyet alacaklısı belirleyebilir. Hükümde, bu iki tür maddî anlamda ölüme bağlı tasarruftan bahsedilmektedir; ancak, burada sınırlı sayı ilkesi (numerus clausus) benimsenmiş değildir. Hükmün devamında, miras sözleşmesi yapan mirasbırakanın malvarlığında eskisi gibi serbestçe tasarruf edebileceği, ancak miras sözleşmesindeki yükümlülüğü ile bağdaşmayan ölüme bağlı tasarruflarına veya bağışlamalarına itiraz edilebileceği düzenlenmiştir. TMK m. 527/II hükmü, hem miras sözleşmesi yapan mirasbırakanın tasarruf özgürlüğünü düzenlemesi yönünden, hem de miras sözleşmesiyle çelişen ölüme bağlı tasarruflar ve bağışlamalara karşı itiraz hakkı tanıması bakımından tartışmaya açık bir maddedir. Söz konusu madde, İsviçre Medenî Kanunu m. 494 (İMK m. 494) hükmünün çevirisi olması nedeniyle, bu çalışmada asıl olarak Türk-İsviçre hukukuna ilişkin doktrindeki görüşler ve mahkeme kararlarına başvurulmuştur. Bununla beraber, Alman hukukuna da, yeri geldikçe değinilmiştir.

Özet (Çeviri)

Besides the unilateral freely revocable testamentary will, the second form of testamentary dispositions is the contract of inheritance. The contract of inheritance is on the one hand a form of testamentary disposition, and on the other hand a contract. Due to its nature, the inheritance contract is also referred to as a contract with dual character. By means of its binding character, the contract of inheritance constitutes a substantial alternative to the testamentary will. Taking into consideration the testator's private autonomy in terms of private law, it is worth examining the significance of the binding effect of the contract of inheritance. The Turkish Civil Code Art. 527/1 states that the testator, by means of a contract of inheritance, commits to bequeath his estate or legacy to the other contracting party or a third party. This is the legal definition of the positive inheritance contract. These are the two main types of inheritance contracts, whereby the principle of numerus clausus does not apply. According to Art. 527/2 (ZGB Art. 494/2), the testator may freely dispose of his assets despite the concluded inheritance contract. However, testamentary dispositions or gifts that conflict with the obligations under the contract of inheritance are challengable. The binding effect of the contract of inheritance described in Art. 527/ 2 is highly controversial, and thus there are different opinions in literature and case law. The Turkish Civil Code Art. 527 is the translation of Art. 494 of the Swiss Civil Code. Therefore, this dissertation focuses primarily on the opinions expressed in the Turkish and Swiss legal systems and their case law with regard to the binding effect of the contract of inheritance. The dissertation also refers to German law to the extent where it is necessary.

Benzer Tezler

  1. Mirastan feragat sözleşmesi ve hukuki sonuçları

    Contract for renunciation of inheritance and its legal consequences (English) les effets juridique du pacte de renonciation à succession (Français)

    SEHER SERAP DİNÇER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2009

    HukukGalatasaray Üniversitesi

    Özel Hukuk Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. BAKİ İLKAY ENGİN

  2. Miras sözleşmesi

    Contract of succession

    AHMET HAKAN ÇELİK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    HukukHasan Kalyoncu Üniversitesi

    Özel Hukuk Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AHMET NADİ GÜNAL

  3. Olumlu miras sözleşmesi

    Positive testamentary contract

    GÜRCAN KAYA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    HukukÇankaya Üniversitesi

    Özel Hukuk Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. BİLGE ÖZTAN

  4. Olumlu miras sözleşmesi

    Positive inheritance contract

    SERAP ÖZBEY

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2010

    HukukÇankaya Üniversitesi

    Özel Hukuk Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. BİLGE ÖZTAN

  5. Süleymaniye ve Sulukule yenileme alanlarındaki uygulamaların karşılaştırmalı değerlendirmesi

    Comparative assessment of the applications in the Suleymaniye and Sulukule renewal areas

    AYŞE BUDAK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    Mimarlıkİstanbul Teknik Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. SAKİNE YILDIZ SALMAN