Geri Dön

Tarihsel eleştiri yöntemlerinin tenkidi ve İslâmî rivâyetlere uygulanması sorunu

The critique of historical criticism and the problem of its application to Islamic traditions

  1. Tez No: 545068
  2. Yazar: FATMA BETÜL ALTINTAŞ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. SALAHATTİN POLAT
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Din, Religion
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2019
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Erciyes Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Hadis Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 461

Özet

Kaynak tenkidi, form tenkidi, redaksiyon tenkidi ve gelenek/rivayet tenkidi türlerini içine alan tarihsel eleştiri yöntemleri, Kitâb-ı Mukaddes tenkidinde merkezî bir konuma sahiptir. Tarihsel eleştiri yöntemlerinin Kitâb-ı Mukaddes üzerinde uygulanması din, siyaset, felsefe, tarih ve edebiyat gibi birçok alanla ilgili meydana gelen değişimler ve Aydınlanma gibi süreçlerin bir sonucudur. Tarihsel eleştiri yöntemlerinin İslâmî rivayetler üzerinde uygulanması ise ilk olarak 18. ve 19. yüzyılda oryantalistler eliyle başlamış ve bu yöntemler uzun süre rivayetlerin güvenilirliği sorunu bağlamında kullanılmıştır. Bu çalışmada tarih biliminin araştırma yöntemlerinden olan kaynak tarama/araştırma, tenkit, tasnif, tahlil, terkip ve tasvir yöntemleri kullanılmıştır. Bu kapsamda tarihsel eleştiri yöntemlerinin tarihi ve Kitâb-ı Mukaddes tenkit tarihindeki yeri incelenmiş, yöntemlerin kullanım amaçları üzerinde durulmuş ve uygulanışları örnekler üzerinden ayrıntılı olarak ortaya konulmuştur. Çalışmada tarihsel eleştiri yöntemlerine yöneltilen eleştiriler sistematik olarak incelenmiş ve değerlendirilmiştir. Bunlara ilaveten bu yöntemlerin felsefî arka planları ve yöneltilen eleştiriler de göz önünde bulundurulularak İslâmî rivayetler üzerindeki kullanımının imkânları, sorunları ve sınırlılıkları incelenmiştir. Bunun neticesinde bugünkü halleriyle ve uygulama tarzlarıyla İslâmî rivayetler üzerinde uygulanmaya uygun olmadıkları sonucuna ulaşılmıştır. Bununla birlikte, yöntemlerin insanlığın evrensel birikiminin çeşitli yansımalarını içeren bir teknikler manzumesi olarak klasik rivayet sistemine katkı sağlayıp sağlayamayacağı konusunda daha net ve nihaî değerlendirmeler yapabilmek için yöntemlere yönelik eleştirilerde ortaya konan genel ve özel sorunlarının aşılması ve İslamî rivayetlere uygulanması konusunda yapılacak uygulama ve empirik çalışmaların sonuçlarının beklenmesi gerekecektir.

Özet (Çeviri)

Historical critical methods which include source, form, redaction and tradition criticism have a central place in Biblical Criticism. The application of historical critical methods to the Bible is an outcome of the changes in many fields such as religion, politics, philosophy, history, literature and the historical processes such as the Enlightenment. Historical critical methods were first applied to Islamic traditions in the 18th and 19th centuries by orientalists. These methods were applied for a long time to assess the authenticity problem of Islamic traditions. Research methods of history, including archival/source research, criticism, classification, analysis, synthesis and description have been used in this study. The history of historical critical methods and its place in the history of Biblical criticism are examined. The intended uses of the methods are emphasized and their application is explained in detail through various examples. Moreover, critiques of historical critical methods are systematically examined and evaluated. Furthermore, considering the philosophical background and the critiques of above mentioned methods, in addition to examining the possibility, problems and limitations of their applications to the Islamic traditions, it is concluded that historical critical methods due to their current structure and application style, are not suitable for a critical evaluation of the Islamic traditions. However, in order to be able to make a clearer and final assessment about whether the methods -as a series of techniques that constitute the various reflections of the universal accumulation of humanity- can contribute to the classical Islamic tradition system, the general and special problems and difficulties mentioned by the critiques of these methods have to be overcome and the results of the new application attempts on Islamic tradition and further empirical studies have to be consulted.

Benzer Tezler

  1. Nesnelliğe dayalı sanat eleştirisi yöntemlerinin kuramsal temelleri

    The theoretica principles of art criticism approaches based on objectivity

    AYŞEGÜL SANCAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2005

    Eğitim ve ÖğretimDokuz Eylül Üniversitesi

    Güzel Sanatlar Eğitimi Ana Bilim Dalı

    Y.DOÇ. MUKADDER ÇAĞLAR

  2. Türk resim sanatında eleştirmen sanatçı ve izleyici arasındaki etkileşimin analizi

    Analysis of interaction among critics, artists and vievers in Turkish painting

    FİKRET GÜNEŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1998

    Güzel SanatlarDokuz Eylül Üniversitesi

    Resim-İş Eğitimi Ana Sanat Dalı

    PROF. İBRAHİM BOZKUŞ

  3. Le facteur de I'inconscient dans les romans de Marguerite Duras

    Marguerite Duras romanlarında bilinçdışı faktörü

    SULTAN BİRGÜL ARSLAN

    Yüksek Lisans

    Fransızca

    Fransızca

    2001

    Fransız Dili ve EdebiyatıÇukurova Üniversitesi

    Fransız Dili Eğitimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AHMET NECMİ YAŞAR

  4. Women writers and madness in contemporary American literature

    Çağdaş Amerikan edebiyatında kadın yazar ve delilik

    ZEYNEP ERÇELEBİ

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2011

    Amerikan Kültürü ve EdebiyatıEge Üniversitesi

    Amerikan Kültürü ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. MURAT ERDEM

  5. Soyut imge ve yapısalcılık ikilemi: 'Arı' soyut sanat miti

    The dichotomy of abstract sign and structuralism: The myth of 'pure' abstract art

    DAMLA TAYMAZ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    FelsefeIşık Üniversitesi

    Görsel Sanatlar Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. RİFAT ŞAHİNER