Tanzimat Dönemi Türkçe tiyatro metinlerde kadın karakterler
Women characters in Turkish theatre during The Tanzimat Era
- Tez No: 546127
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MÜNİP MELİH KORUKÇU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sahne ve Görüntü Sanatları, Performing and Visual Arts
- Anahtar Kelimeler: Türk Tiyatrosu, Kadın Karakter, Tanzimat., Turkish Theatre, women characters, Tanzimat
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Aydın Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tiyatro Yönetmenliği Ana Sanat Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 92
Özet
Bu tezin amacı, Tanzimat döneminde Türkçe kaleme alınmış tiyatro metinlerinde kadın karakterin özelliklerinin belirlenmesidir. Çalışmanın birinci bölümü olan giriş kısmında, çalışmanın çerçevesi ele alınmıştır. İkinci bölüm, batı tiyatrosunun Osmanlı topraklarında yer almasının anlatıldığı tarih bölümüdür. Bu bölümde Osmanlı Devleti'nin batı tiyatrosu ile tanışması, ve tiyatronun XIX. yüzyılda Osmanlı'da nasıl geliştiği anlatılmıştır. Aynı zamanda bu dönemde Türkçe kaleme alınmış tiyatro oyun türlerinin komedya, manzum dram, romantik dram, melodram, evcil ve duygusal dram, müzikli oyun olduğu tespit edilmiştir. Üçüncü bölüm, yapılan çalışmanın sonucunun sağlıklı olması için kaleme alınmış bir bölümdür. Bu bölümde Tanzimat döneminde toplumda kadının yeri sorgulanmıştır. Kaynaklar araştırılmış, toplumda kadına ne gözle bakıldığı, ne haklara sahip olduğu, Tanzimat döneminde yapılan yeniliklerin kadının toplumsal hayatı ve yerini nasıl etkilediği ortaya konmuştur. Dördüncü bölümde, Tanzimat dönemindeki tiyatro türlerinden birer oyun örneği seçilmiştir. Seçilen oyunlar; komedya türü için Şair Evlenmesi, manzum dram için Nesteren, romantik dram için Vatan Yahut Silistre , melodram için Afife Anjelik , duygusal ve evcil dram için Zavallı Çocuk, Müzikli Oyun türü için ise İstanbul Efendisi'dir. Tanzimat dönemi Türkçe tiyatro metinlerinde kadın karakterlerin özelliklerini tespit edebilmek için adı geçen bu oyunlarda konunun ekseninde duran kadın karakter, ana kadın karakter olarak kabul edilmiştir. Belirlenen karakter yazar tarafından hangi özellikleri öne çıkartılarak kaleme alınmıştır sorusu çerçevesinde alıntılarla incelenmiştir. Sonuç bölümü tüm bölümlerde elde edilen verilerin karşılaştırıldığı ve tespitlerin yapıldığı değerlendirme yapılan bölümdür. Özellikle üçüncü bölümde görülen Tanzimat dönemindeki Osmanlı kadını ile dönemin tiyatro eserlerinde yer alan kadın karakterlerin özellikleri karşılaştırılmış ve ne kadar gerçek oldukları incelenmiştir. Bunun yanında, yazarların kadın karakterleri neden kaleme aldıkları, karakter özelliklerini ne amaç güderek belirledikleri incelenmiş ve tartışılmıştır.
Özet (Çeviri)
The purpose of this thesis is to analyze female characters in Turkish Theatre during the Tanzimat Period. First section is the introduction and a general structural outline. Second part is a historical discussion of Western Theatre's presence and influence upon Ottoman Empire, analyzing its effects on Ottoman theatre in late nineteenth century. Popular types of plays are discussed, concluding that comedy, poetic drama, romantic drama, emotional drama, melodrama and musicals are the types of plays produced during this era. In section three, after an intensive search of related literature, the place and importance of women in Ottoman Society is analyzed, with the effects of reforms and civil rights movements of that time. In the fourth section, some popular plays of the Tanzimat Period are discussed from the point of women characters. These include“Şair evlenmesi”for comedy,“Vatan Yahut Silistre”for romantic drama,“Afife Anjelik”for melodrama ,“Zavallı Çocuk”for emotional drama and“İstanbul Efendisi”for musical. In order to determine the attributes of female characters in Turkish plays of the Tanzimat era, the woman who is directly related to the main theme is selected and analyzed as the main character. In the last section, a conclusive evaluation is conducted by comparing different female characters from previous sections and assessing how realistic these could be, along with authors' motivations in creating them. Characters from the plays discussed in the third section are used specifically for the above mentioned analysis.
Benzer Tezler
- Tanzimat tiyatrosunda kadın
Women in tanzimat theatre
ÖMER DELİKGÖZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Sahne ve Görüntü SanatlarıFatih ÜniversitesiTürk Edebiyatı Bölümü
YRD. DOÇ. DR. SEZAİ COŞKUN
- Cafer Cabbarlı ve Namık Kemal'in tiyatro eserlerinin karşılaştırılması
Cafer Cabbarlı and Namık Kemal comparison of theather works
KONUL TAGHIZADE
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Karşılaştırmalı EdebiyatEskişehir Osmangazi ÜniversitesiKarşılaştırmalı Edebiyat Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FERZANE DEVLETABADİ
- II. Meşrutiyet Dönemi tiyatro eserlerinde II. Abdülhamit algısı
Perception of Abdülhamit II in theater works during the second constitutional period
AHMET BENLİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Türk Dili ve EdebiyatıBilecik Şeyh Edebali ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YAKUP ÖZTÜRK
- Tanzimat Dönemi romanlarında eğitim unsurları
Educational components of novels in Tanzimat era
BURCU ÇAKIN ERDAĞ
Doktora
Türkçe
2023
Türk Dili ve EdebiyatıDokuz Eylül ÜniversitesiOrtaöğretim Sosyal Alanlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SABAHATTİN ÇAĞIN
- 1950-1980 arası yayımlanmış biyografik eserlerde edebiyat hayatı
Literature life in biographic works published between 1950-1980
SALMAN NARLI
Doktora
Türkçe
2021
Türk Dili ve EdebiyatıFatih Sultan Mehmet Vakıf ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUHAMMED FATİH ANDI