Okul yöneticilerinin otantik liderlik davranışları ile öğretmenlerin örgütsel vatandaşlık davranışları ve örgütsel bağlılık düzeyleri arasındaki ilişki
The relationship between school leaders' authentic leadership behavior and teachers' organizational citizenship behaviors and organizational commitment levels
- Tez No: 548356
- Danışmanlar: DOÇ. DR. NECMİ GÖKYER
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Fırat Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 160
Özet
Bu araştırmanın amacı, okul yöneticilerinin otantik liderlik davranışları ile öğretmenlerin örgütsel vatandaşlık davranışları ve örgütsel bağlılık düzeyleri arasındaki ilişkinin belirlenmesidir. Yöntem olarak ilişkisel tarama modelinin kullanıldığı bu araştırmanın evrenini 2016-2017 eğitim-öğretim yılında Sivas il merkezindeki resmi anaokulu, ilkokul, ortaokul ve liselerde görev yapan toplam 3814 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemini ise orantılı tabakalı örnekleme yöntemi ile belirlenen 760 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak araştırmacı tarafından geliştirilen kişisel bilgi formunun yanı sıra“Otantik Liderlik Ölçeği”,“Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Ölçeği”ve“Öğretmenler İçin Örgütsel Bağlılık Ölçeği”kullanılmıştır. Verilerin analizinde; aritmetik ortalama, standart sapma, çarpıklık ve basıklık katsayıları gibi betimsel istatistikler; Kolmogorov-Smirnov normallik testi, t-testi, tek yönlü varyans analizi, açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi, Pearson korelasyon analizi ve yapısal eşitlik modeli gibi çıkarımsal istatistiksel analizler kullanılmıştır. Araştırmadaki istatistiksel analizlerde anlamlılık düzeyi 0,05 olarak kabul edilmiştir. Verilerin analizlerinde SPSS ve AMOS paket programları kullanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre okul yöneticileri sık sık otantik liderlik davranışları sergilemektedir. Öğretmenlerin örgütsel vatandaşlık davranışları sergilemelerine yönelik algıları ise tamamen katılıyorum düzeyindedir. Öğretmenlerin yaşları arttıkça sergiledikleri örgütsel vatandaşlık davranışları da düzenli olarak artmaktadır. Buna göre 51 yaş ve üstü öğretmenler, örgütsel vatandaşlık davranışını en fazla sergilerken, 21-30 yaş aralığındaki öğretmenler en az sergilemektedir. Mesleki kıdemi 21 yıl ve üstü olan öğretmenler örgütsel vatandaşlık davranışını en fazla sergilemektedir. Sınıf öğretmenleri örgütsel vatandaşlık davranışını en fazla sergilerken, fen bilimleri öğretmenleri en az sergilemektedir. Öğretmenler, örgütsel bağlılıklarını çoğu zaman düzeyinde algılamaktadır. Erkek öğretmenlerin kadın öğretmenlere göre, ön lisans mezunu öğretmenlerin lisans ve lisansüstü mezunu öğretmenlere göre ve anaokullarında görev yapan öğretmenlerin liselerde görev yapan öğretmenlere göre örgütsel bağlılık düzeyleri daha yüksektir. Yine araştırma sonuçlarına göre okul yöneticilerinin otantik liderlik davranışları ile öğretmenlerin örgütsel vatandaşlık davranışları arasında pozitif yönde, orta düzeyde ve istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki; örgütsel bağlılık düzeyleri arasında ise pozitif yönde, yüksek düzeyde ve istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki vardır. Öğretmenlerin örgütsel bağlılık düzeyleri ile örgütsel vatandaşlık davranışları arasında ise pozitif yönde, orta düzeyde ve istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki vardır. Araştırma sonuçları doğrultusunda okul yöneticilerinin daha fazla otantik liderlik davranışları sergileyebilmesi için öğretmenler arasından seçilmesi uygulamasına devam edilmesi ve öğretmenlere yönelik yapılacak mesleki gelişim programları içerisinde örgütsel vatandaşlık davranışı ve örgütsel bağlılık konularının da olması önerilmektedir.
Özet (Çeviri)
The aim of this study is to determine the relationship between school administrators' organizational leadership behaviors, organizational citizenship behaviors and their organizational commitment levels. 3814 teachers working in the official kindergarten, primary, secondary and high schools in the city center of Sivas in the academic year of 2016-2017 constitute the universe of this research, in which the relational screening model was used. The sample of the study consists of 760 teachers determined by the proportional stratified sampling method. In addition to the personal information form developed by the researcher, the“Authentic Leadership Scale”,“Organizational Citizenship Behavior Scale”and“Teachers' Organizational Commitment Scale”were used as data collection tools. In the analysis of data; descriptive statistics such as arithmetic mean, standard deviation, skewness and kurtosis coefficients; Inferential statistical analyses such as Kolmogorov-Smirnov normality test, t-test, one-way variance analysis, exploratory and confirmatory factor analysis, Pearson correlation analysis and structural equation model were used. In statistical analysis of the study, the level of significance was accepted as 0.05. SPSS and AMOS packet programs were used for data analysis. According to the research results, school administrators often exhibit authentic leadership behaviors. Teachers' perceptions of exhibiting organizational citizenship behaviors are in the level of“I completely agree”. As the age of teachers increases, their organizational citizenship behaviors also increase regularly. Accordingly, the teachers over the age of 51 are the ones who exhibit the maximum organizational citizenship behavior of teachers, while teachers in the age range of 21-30 are the ones with the minimum. Teachers whose vocational seniority is 21 years or older exhibit the highest degree of organizational citizenship behavior. While primary school teachers exhibit the most of organizational citizenship behavior, science teachers exhibit the least. Teachers perceive their organizational commitment in the level of“most of the time”. The level of organizational commitment of male teachers is higher than that of female teachers. Again, those of the teachers with undergraduate diploma are higher than the teachers with graduate or Master Degree diplomas, and those of teachers working in kindergartens are higher than teachers who work in high schools. Again, according to the results of the research, it was found that there was a positive, moderate and statistically significant relationship between the authentic leadership behaviors of school administrators and teachers' organizational citizenship behaviors. There is a high and statistically significant relationship between the organizational commitment levels. There is a positive, moderate and statistically significant relationship between the organizational commitment levels of teachers and organizational citizenship behaviors. In line with the results of the research, it is recommended that the method of selecting the school administrators among the teachers should continue in order to exhibit more authentic leadership behaviors, and organizational citizenship behavior and organizational commitment should be included in the professional development programs for teachers.
Benzer Tezler
- Okul yöneticilerinin otantik liderlik davranışları ile öğretmenlerin örgütsel sinizm algıları arasındaki ilişki
The relationship between school administrators' authentic leadership behaviors and teachers' perceptions of organizational cynicism
ELİF TURHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ADİL ÇORUK
- Okul yöneticilerinin otantik liderlik davranışları ile okulların akademik iyimserlik ve öğretmenlerin örgütsel sinizm düzeyleri arasındaki ilişki
Relation between principals' authentic leadersehip behaviours and schools' academic optimism and teachers' organizational cynicism level
ABDULVEHAP BOZ
Doktora
Türkçe
2016
Eğitim ve ÖğretimDicle ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. FIRAT KIYAS BİREL
- Filistin eğitim kurumlarında otantik liderlik davranışlarının ve iş doyumunun örgütsel zekayı geliştirmeye etkisi
Fostering organizational intelligence in palestinian educational institutions: The role of authentic leadership behaviors and job satisfaction
SHADI IBRAHİM ALBANNA
Doktora
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimHacettepe ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SAİT AKBAŞLI
- Okul yöneticilerinin otantik ve holistik liderlik tarzlarının pozitif örgütsel davranış üzerindeki etkisi: Yapay sinir ağları uygulaması
The effects of authentic and holistic leadership styles of the school managers on the positive organizational behavior: Application of artificial neural networks
ZÜBEYDE YARAŞ
Doktora
Türkçe
2017
Eğitim ve ÖğretimFırat ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUKADDER BOYDAK ÖZAN
- Okul yöneticilerinde otantik liderlik ve çatışma yönetim stratejileri arasındaki ilişki
Relationship between the authentic leadership and conflict management strategies for school principals
HATİCE ÖRS
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Eğitim ve Öğretimİstanbul Sabahattin Zaim ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MEHMET ZEKİ ILGAR