Fuzûlî'nin anlam dünyası: Anahtar kelimeler ve kavramlar sözlüğü
Fuzuli's meaning word: Dictionary of keywords and concepts
- Tez No: 549496
- Danışmanlar: PROF. DR. ÖMER ZÜLFE
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Dilbilim, Türk Dili ve Edebiyatı, Linguistics, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Fuzûlî, anlam, şiir, sözlük, Fuzûlî, meaning, glossary, poetry
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eski Türk Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 535
Özet
Bu çalışmada Fużūlì'nin (ö. 1556) Dívān, Leylā vü Mecnūn ve Beng ü Bāde eserleri taranarak tespit edilen anahtar kelimeler ve kavramların sözlüğü oluşturulmuştur. Beyit örnekleri Dívān-i Fārsí ve Ģadíķatü¢-s-sü¤edā ile zenginleştirilmiştir. Çalışmamızın Giriş bölümünde sözlük oluşturulurken göz önünde tutulan hususlar ortaya konmuştur. 1. Bölümde şairin hayatı, eserleri, yaşadığı dönem ve çevresi hakkında ana hatlarıyla bilgi verilmiştir. Anlama dair dikkat çeken noktaları ele aldığımız 2. bölüm ise 5 başlıktan oluşmaktadır. Şairin Beyitteki Anlamı Vurgulama Usûllerinde söz tekrarları, kelime tercihleri ve beytin ilk ve son kelimesinin anlamı vurgulayacak şekilde kurgulanması gibi hususlar ele alındı. Fużūlì'nin Şiirlerinde Anlaşılmayı Güçleştiren Hususlar'da bildirme ekinin farklı yerde ve işlevde kullanılması ve Farsçadan anlam kopyalarına işaret edilmiştir. Edebî ve Orijinal/Sıradışı Terkipler'de şaire yeni anlamlar oluşturma imkânı sağlayan terkip örnekleri incelenmiştir. Anlamları Tekrar Edilen Beyitlerde şairin farklı beyitlerde nüanslarla da olsa tekrar ettiği anlamlar 5 alt başlık halinde ortaya konmuştur. Fużūlì'nin Şiirine Yön Veren Kavramlar alt başlığında ise onun şiirinde çokça işlediği melâmet, mâtem gibi kavramlar onun eserleri göz önünde tutularak ana hatlarıyla ortaya konmuştur. Anahtar Kavramlar ve Kelimeler Sözlüğü başlıklı bölümde, Giriş'te örneklemini sunduğumuz Sözlük Oluşturulurken Göz Önünde Tutulan Hususlar'a göre tespit edilen madde başları açıklanmış, beyitlerle örneklenmiş ve her beyit günümüz Türkçesi ile nesre çevrilmiştir. Ek bölümünde ise şairin Dívān'ının metni üzerine öneriler sunulmuştur.
Özet (Çeviri)
ABSTRACT In this study Fuzuli's key words and concepts glossary has been created by scanning Dívān, Leylā vü Mecnūn and Beng ü Bāde. Couplet samples have been reached with Dívān-i Fārsí and Ģadíķatü¢-s-sü¤edā. Our study consist of 3 main sections: Introduction, Review: Notable Points of Fuzuli's Poetry regarding meaning, and glossary. In the introduction part, the life and works, of poet was described outline. Points taken under consideration in creating glossary were marked in Review section. The review section which we look at the notable points regarding meaning consist of 5 topics. In the The Methods of Poet Highlighting Couplet's Meaning word repetitions, word preferences and designing of the couplet's first and last words in the way of emphasize the meaning was discussed. In the Issues That Make Understanding Difficult the copula's different place and function was viewed. Persian calques are also was viewed in this section. In the Literary and Original/Unusual Compounds examples of compounds that provide the possibility of creating new meanings were examined. In the Recurring Meaning Couplets even with the nuances, were revealed in 5 subheadings. In the collimating concepts of Fuzuli's poetry, concepts treated often such as malamat [reproach] mourning etc. was viewed outlines considering his works. In the glossary section, the bullets ascertained from the Points taken under consideration in creating glossary that we've pointed in the Introduction. Every couplet example was tranlate to modern Turkish prose. In the annex, suggestions were made on the text of the poet's Dívān.
Benzer Tezler
- Tasavvuf düşüncesinde beden algısı (Leyla ile Mecnun örneği)
Body perception in the sufi thought (Layla and Majnun example)
SEMA DEVECİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
DinOndokuz Mayıs ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ BOLAT
- Hüsn ü Aşk'ın anlam dünyası ve Hüsn ü Aşk bağlamında Şeyh Galib'in üslup özellikleri
The world of meaning of Hüsn ü Aşk and Sheikh Galib?s stylistic features in the context of Hüsn?ü Aşk
İBRAHİM GÜLTEKİN
Doktora
Türkçe
2011
Türk Dili ve EdebiyatıGazi ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET MERMER
- Cemili Divanı (inceleme-metin-sözlük) (2 cilt)
Divan of Cemili (analysis-text-dictionary)
TÜLAY GENÇTÜRK DEMİRCİOĞLU
Doktora
Türkçe
2002
Türk Dili ve EdebiyatıMarmara ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ORHAN BİLGİN
- Diyarbakırlı Azmî ve Dîvânçesi (İnceleme-metin- indeks)
Azmî from Diyarbakır and his Divançe (Survey-text-index)
MEHMET DUYMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Türk Dili ve EdebiyatıGazi ÜniversitesiTürk Edebiyatı Bölümü
YRD. DOÇ. DR. ORHAN KURTOĞLU
- Gayrı redifli gazeller (inceleme-açıklama-karşılaştırma)
Başlık çevirisi yok
NİLGÜN AÇIK
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
Türk Dili ve EdebiyatıMuğla ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NAMIK AÇIKGÖZ