Diyarbakırlı Azmî ve Dîvânçesi (İnceleme-metin- indeks)
Azmî from Diyarbakır and his Divançe (Survey-text-index)
- Tez No: 277335
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. ORHAN KURTOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2010
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Edebiyatı Bölümü
- Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 502
Özet
Bu çalışma, Diyarbakırlı Azmî'nin hayatı, edebi şahsiyeti, eserleri, şiir tekniği hakkında bilgi vermeyi ve Azmî Divançesi'nin tenkitli metnini oluşturmayı amaçlamaktadır.Asıl adı Ahmet olan Azmî XIX. yüzyıl divan şairlerindendir. Diyarbakır'da doğan şair, İstanbul, Erzurum, Bitlis, Şam, Halep, Irak ve Hicaz bölgelerini dolaştıktan sonra memleketine dönmüş ve 1831 yılında burada vefat etmiştir.Kendisini din, tasavvuf ve edebiyat alanlarında yetiştiren Azmî, tespit edebildiğimiz kadarıyla, biri ?Divançe?, diğeri mesnevi nazım şekliyle yazdığı ?Miftahü'l-ma'âni? isimli bir rüya tabiri olmak üzere iki manzum eser yazmıştır.İki bölümden oluşan çalışmamızın birinci bölümünde, Diyarbakırlı Azmî'nin hayatı, eserleri ve şiir dünyası kaynaklarda bulunan bilgiler ve şairin eserlerinden elde edilen bilgiler birleştirilerek ortaya konulmuştur.İkinci bölümde ise Divançe'nin, katalog taramaları sonucu tespit edilen iki nüshası karşılaştırılarak, Diyarbakırlı Azmî Divançesi'nin tenkitli metni oluşturulmuştur.Tenkitli metnini hazırladığımız ve toplam 231 manzume ve 1431 beyitten oluşan Azmî Divançesi'nde: ?Mensur bir takriz, 3 kaside, 1 murabba, Nâbî, Râsih, Bâkî ve İlhâmî'nin gazellerine yazılmış 4 tahmis, 1 muhammes, 3 müseddes, 1 terkib-bend, 167 gazel, 14 kıt'a, 12 görsel şiir, 19 muamma ve 6 lügaz? yer almaktadır.Şiir tekniği açısından genel olarak klasik divan şiiri geleneğine bağlı olan şair, söyleyişten çok anlama önem vermiş, bu yüzden vezin ve kafiye kullanımında pek titiz davranmamıştır.Azmî üzerinde; ?Fuzûlî, Bâkî, Şeyhülislam Yahya, Nâbî, İlhamî? gibi şairlerle ?Vâlî, Hâmî, Lebib? gibi Diyarbakırlı şairlerin etkisi görülmektedir. Bu şairler arasında Azmî'yi en çok etkileyen hikemi şiirin en büyük temsilcisi olan Nâbî'dir.Üslup sahibi bir şair olmaktan çok, birçok şairden etkilenmiş bir şiir heveslisi izlenimi uyandıran Azmî'de, yer yer mahallîleşme hareketinin dil özellikleri görülmekle birlikte, ağırlıklı olarak hikemî tarzın ve klasik üslubun söyleyiş özellikleri görülmektedir.Ağırlıklı olarak aşk muhtevalı şiirler yazan şairin dinî ve tasavvufî ögeleri sık kullandığı çok sayıda şiiri de vardır.
Özet (Çeviri)
This study aims to give information about the life of Azmî from Diyarbakır, his literary personality, his works, his poetics, and to create a critical text of Azmî Divançesi.Azmi, whose real name is Ahmet, is one of our XIX. Century Diwan poets. Being born in Diyarbakır, the poet moved to Istanbul, Erzurum, Bitlis, Damascus, Halab, Iraq and Hedjaz, and came back to his own hometown. He, then, died there in 1831.As far as we could assess, Azmi, proficient in the fields of religion, Sufism, and literature, wrote two poetic works named ?Divançe? and ?Miftahü?l-ma?ani?, dream interpretation.This study is made up of two parts. In the first part, Azmi?s life, his works, and the data attained from poems and his works are presented. In the second part, the critical text of Azmî Divançesi is constituted by comparing the two copies and through a comprehensive catalog search.The Diwan of Azmi is made up of 231 poems and 1431 verses. It also contains a preface written in prose, 3 odes (kaside),1 quadrate poem (murabba), 4 tahmis written for the odes (gazel) of Râsih, Bâkî and İlhâmî, 1 pentastich (muhammes), 3 müseddes,1 terkib-bend, 167 odes (gazel), 14 verses (kıt?a), 12 visual poems, 19 riddles (muamma) and 6 lügaz.An exponent of the classic Diwan poetic tradition, the poet attached much more importance to denotation than way of expression, and thus, he didn?t consider the use of rhyme and rhythm as important.Upon Azmi, the poets such as ?Fuzûlî, Bâkî, Shaykh al-islam Yahyâ, Nâbî, İlhamî? and the poets from Diyarbakır such as ?Vâlî, Hâmî, Lebib? had an impact. Of these poets, the one who affected Azmi most was Nâbî, foremost representative of the philosophical poetry.Azmi was more than a man of style, but a man of poet addicted who was affected by numerous poets. He carries the features of philosophical poetry and classic manner, though he sometimes reflected the effects of localization.He usually wrote love-thematic poems, and he had a lot of poems in which he used religious and Sufistic elements, as well.
Benzer Tezler
- Türk resim sanatında asker ressamların öncülük rolü
Başlık çevirisi yok
HÜSEYİN ÖZDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
1994
Güzel SanatlarMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiResim Ana Sanat Dalı
PROF. KEMAL İSKENDER
- Kent rekabetçiliğinde kümelenme stratejisinin olumlu etkisi ve kümelerin kent rekabetçiliği algısı: Kent rekabetçiliği ve Diyarbakır mermer kümesi örneği
The affirmative effects of clustering strategy on city competitiveness and the perception of clusters about city competitiveness: City competitiveness and the case of marble cluster in Diyarbakır
OSMAN EROĞLU
- Hattat Hamid Aytaç hayatı ve eserleri
Başlık çevirisi yok
ÖMER MOHAMED ALİ
Yüksek Lisans
Türkçe
1994
El SanatlarıMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiGeleneksel Türk El Sanatları Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SAVAŞ ÇEVİK
- Çalışanların çatışma durumunda verdikleri tepkiler ile erillik / dişilik seviyeleri arasındaki ilişki: İlaç sektörü üzerine bir uygulama
The relationship between employee responses under conflict situations and the degree of masculinity / femininty: A study of sales forces in pharma industry
AYŞE ESMERAY YOĞUN
- Cumhuriyet döneminde Doğu Anadolu'ya yapılan kamu harcamaları (1946-1960)
Public expenses in the Eastern Anatolia (1946-1960)
SAİT AŞGIN