İfade aracı olarak portre
Portrait as a means of expression
- Tez No: 551996
- Danışmanlar: PROF. İSMAİL ATEŞ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Güzel Sanatlar, Fine Arts
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Güzel Sanatlar Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Resim Ana Sanat Dalı
- Bilim Dalı: Resim Sanat Dalı
- Sayfa Sayısı: 102
Özet
Bu tezde sanat tarihine mal olmuş, dünyaca ünlü bazı yapıtların analizleri ve bunların bilgileri ışığında kendi çalışmalarımla devam eden tez sürecinde ortaya çıkan figüratif ifade biçimleri ele alınmıştır. Bu ifade biçimleri, toplumsal sınıfın davranışlarına yön veren düşünceler, etik ve estetik değerler bütünlüğü içinde incelenmiştir. Bu çalışmanın diğer bir amacı da yapmış olduğum çalışmanın dayandığı esas meseleye yani; içgüdüsel ve bilinç/bilinçaltı durumlarının, yüz ifadesiyle sentezine vurgu yapmaktır. Tez kapsamında portreyi konu olarak seçmiş olan sanatçıların eserleri ve bu eserlerdeki imgeler irdelenerek değerlendirilmiştir. Bilimsel araştırma çalışmalarına ek olarak konu doğrultusunda yapılan uygulamalarda, portre niteliği taşıyan, farklı duygu ve düşünceleri yansıtan kompozisyonlara yer verilmiştir. Portre ve figüratif eserlerde görülen ve ya görülmeyen statükonun, hiyerarşinin, karekterin izleyiciye yansıyan etkisi çok önemlidir. Figürlerde betimlenen kusursuz ve ya deforme anatomi ve resimsel yetkinlik öne çıkmaktadır. Yüz ifadesi, resme konu olan insanın hiyerarşi içerisindeki konumunu, toplumsal rolünü, kimliğini belirleyen öğelerle bir bütünlük içerisinde sunulmaktadır. Bununla birlikte ekspresyonist bir ressamın ilk amacı betimleme değildir. Bu anlayışla birlikte yapılan uygulamalarda; dışavurumcu bir tavırla, somut gerçekleri, toplumsal olayları ve insana dair olanı ayrıcalıklı bulup bundan hareketle araştırmalara yer verilmiştir. Bu öğelerin yanısıra; insanın dış gerçeklik karşısında duyduğu heyecanların, korkunun, dinginliğin, aşkın, öfkenin ve diğer duyguların plastik öğelerle görselleşmesi üzerine kurgulanmış çalışmalara yer verilmiştir. Portre, izleyicisine gizli ve güçlü bir psikolojik etki bırakır; çünkü portre, salt bilgi ve güzellik değil, mekânsal ve ruhsal deneyimdir. Portrenin, kişinin görünüşünü, kişiliğini ve ruh hâlini yansıtması niteliği onu her dönemde geçerli kılmaktadır. Bu sebeple sanat alanlarının tamamında belirli bir kompozisyon dahilinde kişinin yaşadığı“an”ı yakalayıp onu sunma temeline dayanır. Portrenin bir sanat yapıtı olarak kabul görmesi, nesnel yönüyle tuval, kâğıt, boya gibi malzemeler üzerine kişinin görüntüsünün aksettirilmesinin yanı sıra manevi yönüyle bireyin özelliklerini sunmakta olmasıdır. Bireyin duygu durumunu aktarmak ve bireyi ölümsüzleştirmek gibi varlığın her alanda hissedilmesi duygusuna aracılık etmektedir. Portrenin özelliklerinden birisi de insan doğasına ayna tutmasıdır; burada sevimli, ürkütücü, güleç, gerilimli olmanın bütün halleri barınır. İnsan doğar, büyür gelişir, kendini bir dille ifade eder ve sonra dil ile diyaloglar kurar; böylece, ben ve sen başlar. Artık dil bir platformdur. Portre de ise ben ve sen, o, biz, siz gibi sıfatlar; ben ve ben'e dönebilir. Portreyi diğer eserlerden ayıran, ben'in- bireyin ön plana çıkmasıdır. Bu anlamda portre kişinin özgün yanlarının yansıtılması ve aktarılmasıdır. Portrenin temel alındığı anlatımlarda, bireyin kendi dünyasını, çevresiyle etkileşiminin getirdiği birikimleri“yüzünde”yakalama ve aktarma çabası vardır. Bu“yüzünde yakalama”çabası sırasında düşünme, görme, duyma gibi algılar, akılla birleşir ve tuvalde hayat bulur. Bu tezde incelenen sanatçılar ya kendi yüzlerinden ya da başkalarının yüzlerinden yola çıkmışlardır. Böylece, tuvalde hayat bulan portreler beyin, zihin ve bellek gibi üç psikolojik sürece tanıklık eder, geçmiş, gelecek ve şimdi adına birer köprü olur ve tarihe ve zamana da birer belge indirirler. Tarihsel bir akışla birlikte var olan çeşitli sanatsal yaklaşımlar, ait oldukları yüzyılın dinamikleriyle değişimlere uğramıştır. Bu rapor kapsamında sanat tarihine ışık tutmuş olan eserlerin araştırılıp incelenmesiyle eş zamanlı yapmış olduğum resimler tezin ana eksenini oluşturmaktadır.
Özet (Çeviri)
In this thesis, the analysis of some of the world-famous works and their knowledge in the history of art has been discussed. These forms of expression are examined in the integrity of the ideas, ethical and aesthetic values that direct the behaviors of the social class. Another aim of this study is the main issue on which the project is based; to emphasize the synthesis of instinct and consciousness / subconscious states with facial expression. Within the scope of the thesis, the works of the artists who have chosen the portrait as the subject and the images in these works are evaluated. In addition to scientific research studies, in the applications carried out in line with the project scope, compositions reflecting different emotions and thoughts, which are portrait, are included. It is very important that the status quo, hierarchy and character that are seen or not seen in portrait and figurative works are reflected in the audience. In the portraits and figures created in line with the expectation of the audience, the flawless and deformed anatomy and pictorial competence stand out. The facial expression is presented in unity with the elements determining the status quo, the position, the social role and the identity of the subject in the picture. However, the first purpose of an expressionist painter is not depiction. The portrait leaves a hidden and powerful psychological effect on the viewer; because portrait is not just knowledge and beauty, but spatial and spiritual experience. The quality of portraits that reflects the person's appearance, personality and state of mind makes him valid at every period. For this reason, it is based on catching the“moment”in which a person lives within a certain composition in all art areas. The acceptance of the portrait as a work of art introduces the individual's characteristics in terms of the spiritual aspect, as well as the image of the person on the materials such as canvas, paper and paint. It conveys the feeling of“feeling of being”in every area such as transferring the emotion of the individual and immortalizing the individual. The portrait has many features, but its most important feature is its mirroring of human nature; there are all cases of being cute, eerie, laughing, tense. Human beings are born, grow, express themselves in a language and then establish dialogues with language; So,“I”and“you”start. It is now a language platform. In the portrait, I and you, it, we, adjectives like you; he can return to“me and me”. This is a small but important detail. The primary factor that differentiates the portrait from the other works is“the emergence of the individual”. In this sense, portrait is the reflection and transmission of the original aspects of the person. In the narratives based on the portrait, there is an attempt to capture and transfer the accumulations brought by the interaction of the individual with his / her own environment on his / her face. During this capture on the facial expressin, he perceives thinking, seeing, hearing, merging with the mind and finding life on the canvas. The painters examined in this thesis started their journeys either from their faces or from the faces of others. Thus, portraits that live on the canvas testify to the three psychological processes of the brain, mind and memory. Comparison of the portraits of the same or different dates; personal and historical portraits are subjects of analysis. The various artistic approaches that existed together with the historical flow have undergone changes with the dynamics of the century which they belong. The portraits that I've made along with the research and analysis of the portraits that constitute the landmarks of history of art, constitute the main theme of the thesis. In this sense, I consider my thesis as a starting point that teaches me what to do rather than a result.
Benzer Tezler
- Modern sanatta ifade aracı olarak portre (Psikanalitik bir yaklaşım)
Portrait as a of expression in modern art (A psychoanalytic approach)
SELCAN KETHÜDAOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Güzel SanatlarKastamonu ÜniversitesiSanat ve Tasarım Ana Sanat Dalı
DOÇ. DR. METİN UÇAR
- Rönesans'tan modern sanata bir ifade aracı olarak portre
Portrait as a means of expression from the Renaissance to modern art
UĞUR ÖZDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Güzel SanatlarSakarya ÜniversitesiResim Ana Sanat Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ONUR KARAALİOĞLU
- Disiplinlerarası yaklaşım olarak çağdaş sanatta portre algısı
As an interdisciplinary approach perception of portraits in contemporary art
ÇAĞATAY ÇEVİK
- Çağdaş sanatta ifadeci anlatım dili ile portre olgusu
The portrait phenomenon with expressive language in contemporary art
YASEMİN GÜL
Sanatta Yeterlik
Türkçe
2017
Güzel SanatlarAtatürk ÜniversitesiResim Ana Bilim Dalı
PROF. MEHMED KAVUKCU
- Türk resim sanatında toplumsal gerçekçilik ve portre ilişkisi
The relationship between social realism and portraiture in Turkish painting
ABİDİN KATİPOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Güzel SanatlarNecmettin Erbakan ÜniversitesiResim Ana Bilim Dalı
PROF. MUSTAFA KÜÇÜKÖNER