'Rûhu'l-Beyân' tefsirinde Kur'an kıssalarının işârî yorumu
Esoteric interpretation of stories of the Qur'an in 'Ruh al-Bayan'
- Tez No: 553904
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MAHMUT AY
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: İşârî Tefsir, Kur'an Kıssaları, İsmâil Hakkı Bursevî, Rûhu'l-Beyân, Esoteric Tafsir, Qur'an's Stories, Ismail Hakki Bursevi, Ruh al-Bayan
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Tefsir Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 134
Özet
İslam düşüncesini oluşturan önemli unsurlardan biri olan işârî tefsir, birçok eleştiriye maruz kalsa da, tefsir ve tasavvuf ilimleri içerisinde önemli bir yer tutmaktadır. Bu eleştirilerin merkezinde ise, Kur'an'ın üçte birini oluşturan Kur'ân kıssaları bulunmaktadır. Zira tasavvufî hâl ve makamlar, en fazla Kur'ân kıssaları ile ilişkilendirilmekte ve delillendirilmektedir. Kur'ân-ı Kerîm'deki kıssa anlatımının sûfîlerin menkıbe anlatımı ile paralellliği, sûfîlerin Kur'an kıssalarına özel bir önem atfetmesine vesile olmuştur. Kıssaların bilgiden ziyade ders ve mesaja yönelik olması, sûfîlerin bu kıssaları, tasavvufî kavram ve öğretileri açıklamak üzere kullanmalarına uygun bir zemin hazırlamıştır. Bu çalışmamızda, Rûhu'l-Beyân'da Kur'an kıssalarını işârî/tasavvufî yönden inceleyip, kıssalardaki işâri anlamları ortaya koymaya çalıştık. Bu bağlamda, tefsir ilmine özellikle işâri anlam açısından önemli katkıları olmuş olan İsmâil Hakkı Bursevî'nin Rûhu'l-Beyân isimli tefsirini ele aldık. Rûhu'l-Beyân, yalnızca işâri bir tefsir olmayıp, aynı zamanda dirâyet ve rivâyet tefsiri olma özelliğini hâiz hacimli bir eserdir. Biz de Kur'an kıssalarını bu tefsirde inceleyip, kıssaların işâret ettiği anlam ve mesajları aktarmaya çalıştık.
Özet (Çeviri)
Esoteric interpretation, an important component of the Islamic thought, has a special place in tafsir (exegesis of the Qur'an) and Sufi learning, despite heated criticism. These criticisms are mainly related to the exemplary stories that take up one third of the Qur'an. Indeed, Sufi states and positions are largely associated with, or evidenced using, the stories in the Qur'an. Parallelism between the Qur'an's presenting these stories and the way Sufis narrate the stories of saints and other religiously prominent figures has been instrumental in Sufis' attaching special significance to the stories of the Qur'an. The fact that these stories are intended to give lessons or messages instead of providing information has paved the way for Sufis to use them in explaining or justifying the concepts and teachings of Sufism. In this study, we examined the esoteric/Sufism-centered interpretations of the Qur'an's stories in the tafsir Ruh al-Bayan, with emphasis on esoteric meanings of these stories. In this context, we chose Ruh al-Bayan as it was written by Ismail Hakki Bursevi, who made significant contributions to the exegesis of the Qur'an with his esoteric interpretations. Ruh al-Bayan is a voluminous work which is characterized not only as an esoteric interpretation of the Qur'an, but also as an exegesis using both traditional sources (riwaya) and independent rational reasoning (diraya). We analyzed the Qur'an's stories as interpreted in this tafsir, and tried to convey the meanings and messages implied in these stories.
Benzer Tezler
- مـنهج الألوسي فـي القصص القرآنية فـي تفسيره روح المعاني'سورة الكهف أنموذجاً'
Âlûsî'nin Rûhu'l-Meânî tefsirinde geçen Kur'ân kıssalarındaki metodu (Kehf Sûresi örnek olarak)
AHMED LATEEF GHAFOUR
Yüksek Lisans
Arapça
2022
DinKarabük ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İBRAHİM HAKKI İMAMOĞLU
- Ruhu'l-Beyân tefsirinde Yusuf suresinin tefsiri
Exegesis of surah Yusuf in the tafsir of the Ruhul-Beyân
SAKİNE EREN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
DinIğdır ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET EMİN YURT
- Klasik tefsirlerde Hz. Süleyman'ın hayvanlarla muhaveresi
Başlık çevirisi yok
CAVİT HONDI
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Dinİstanbul 29 Mayıs ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET TAHA BOYALIK
- İsmâil Hakkı Bursevî'nin Rûhu'l-beyân adlı tefsirinde Ahkâmu'l-Kur'ân
Ahkamu'l-Quran in İsmail Hakkı Bursevi's commentary of Ruhu'l-beyan
AHMET GÖKHAN ÖZTÜRK
- İsmail Hakkı Bursevî'nin Rûhu'l-Beyân Tefsirinde cin ve şeytan
Dschinn und teufel in İsmail Hakki Bursevîs Tafsīr des Rūhu'l-Beyān
NURAN GÖKER
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
DinKırıkkale ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NURDANE GÜLER