Geri Dön

Eski Türkçeden Çağatay Türkçesine anlam olayları

The meaning events from old Turkish to Chagatai Turkic

PDF İndir

  1. Tez No: 554314
  2. Yazar: ONUR KURUKAYA
  3. Danışmanlar: PROF. DR. KAZIM KÖKTEKİN
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Dilbilim, Linguistics
  6. Anahtar Kelimeler: Çağatay Türkçesi, Anlam Bilimi, Anlam Değişmeleri, Dil Bilimi, Eski Türkçe, Chagatai Turkic language, semantics, semantic changes, linguistics, Old Turkish
  7. Yıl: 2019
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Atatürk Üniversitesi
  10. Enstitü: Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 424

Özet

Anlam bilimi, dili anlam açısından inceleyen bilimdir. Türkçenin tarihî dönemlerinin anlam bilimi ilkelerine göre incelenmeye ihtiyacı vardır. Çalışmamızda Eski Türkçeden Çağatay Türkçesine kadar olan dönemi anlam bilimi açısından incelemeyi amaçladık. Bu incelemeyi yaparken sözlükler ve metinler en önemli araçlarımız oldu. Öncelikle Sir Gerard Clauson'un An Etymological Dictionary of Pre-Thirteenth-Century Turkish adlı sözlüğünde Eski Türkçeden Çağatay Türkçesine kadar varlığını devam ettiren sözcükleri tespit ettik. Sonrasında bu sözcüklerden anlam olayına uğrayanları seçerek incelemeye başladık. İncelemeye başlarken ilk olarak sözcüğün Türkiye Türkçesindeki ve günümüz lehçelerindeki anlamlarına değindik. Daha sonra sözcüğün kökeniyle ve anlamıyla ilgili görüşler varsa onları yansıtmaya çalıştık. Sonrasında ise tarihî metinlerden ve sözlüklerden yararlanarak 400'e yakın kelimenin anlam gelişimini gösterdik. Sözcüklerin anlam gelişimini gösterdikten sonra da Çağatay Türkçesi döneminde yazılmış metinlerden örnekler verdik. Çalışmamızın sonuna incelediğimiz kelimeleri gösteren bir dizin ekledik.

Özet (Çeviri)

Semantics is the science studying a language in terms of meaning. The historic periods of Turkish language are needed to be studied on principles of semantics. In this study, it was aimed at studying the era from Old Turkish to Chagatai Turkic language in terms of semantics. Throughout this study, dictionaries and texts became our most important instruments. First of all, we ascertained the words that continued their existence from Old Turkish to Chagatai Turkic language in Sir Gerard Clauson's dictionary that is named as An Etymological Dictionary of Pre-Thirteenth-Century Turkish. Then, we began to study the words that underwent a semantic change after seperating them out. At the beginning of the study, we touched on the meanings of a word in Turkish and today's dialects of it at first. Afterwards, we tried to reflect the opinions about the etymon and meaning of the word if there were any. Then, we pointed up semantic development of nearly 400 words by taking advantage of historical texts and dictionaries. After pointing up semantic development of the words, we gave some examples from the texts written in the period of Chagatai Turkic language. An index denoting the studied words was added to the end of this study.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    31725

    Özbek Türkçesinin leksikolojisi

    Başlık çevirisi yok

    SELAHİTTİN TOLKUN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1994

    Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul Üniversitesi

    Eski Türk Dili Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NURİ YÜCE

  2. Tez No

    575583

    Karahanlı Türkçesi temel söz varlığının eski Türkçeden Karluk grubu lehçelerine anlam incelemesi

    Analysis of meaning of Karakhanid Turkish basic vocabulary from old Turkish to Karluk group dialects

    HANİFE GEZER

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    DilbilimErciyes Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NEVZAT ÖZKAN

  3. Tez No

    249500

    Türkçede soru

    The interrogative in Turkic

    HİLAL OYTUN ALTUN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2009

    Türk Dili ve EdebiyatıMarmara Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. EMİNE GÜRSOY NASKALİ

  4. Tez No

    449738

    Özbek ve Türkiye Türkçesinde iyelik ve hal ekleri

    Possessive and annexes in the Uzbek -Turkish and Turkish languages

    KISMET KOÇ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2012

    Türk Dili ve EdebiyatıOrdu Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. İSMAİL DOĞAN

  5. Tez No

    857281

    Orta Türkçe dönemi eserlerinde ses söz varlığı

    Sound vocabulary in middle Turkish period works

    BÜŞRA ADİYAMAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Türk Dili ve EdebiyatıErzurum Teknik Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ SÜMEYRA ALAN

Geri Dön