Biyolojik indirgemecilik ve sosyal bilimler: Sosyobiyoloji özelinde bir değerlendirme
Biological reductionism and social sciences: An evaluation on sociobiology
- Tez No: 555180
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ONUR GÜNEŞ AYAS
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sosyoloji, Sociology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sosyal Bilimler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sosyoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 124
Özet
Bu tezin amacı, toplumsal olanı açıklama arzusundaki sosyobiyoloji disiplininin genelde sosyal bilimlerle, özelde ise sosyolojiyle ilişkisini ele almak ve diğer canlı türleri üzerinde yapılan biyolojik çalışmaların insan eylemlerini ve toplumsal kurumları anlamak için yeterli ve uygun bir yöntemsel çerçeve sunup sunmadığını araştırmaktır. Edward Wilson sosyal eylemleri doğal seçilim baskısı ve türünü devam ettirme mücadelesi olarak görüp biyolojiye indirgemektedir. Bu sebeple içgüdüsel davranışlarla ilgilenerek türler ve kültürlerarası farklılıkları değil yalnızca benzerlikleri gösterme eğilimindedir. Wilson toplumsal eylem üzerindeki kültür ve çevre etkisinin sınırlı olacağını ve bu sınırlı etkinin de her koşulda türün biyolojik kapasitesine ve özelliklerine bağlı kalacağını iddia etmiştir. Her doğa bilimi disiplini gibi sosyobiyoloji de nesneler arası ilişkileri inceler ve insanın ve diğer canlıların dışarıdan birer nesne olarak gözlemlenebilecek boyutlarını ele alır. Natüralist (doğalcı) bir yaklaşıma sahiptir. Bir hayvan türünü ele alırken kullandığı yöntem ile insanı incelerken başvurduğu yöntem arasında hiçbir fark yoktur. Dolayısıyla insan türüne olan yaklaşımı da büyük oranda indirgemecidir. Doğa bilimleri olgular arasındaki nedensellikleri bularak neden sonuç ilişkisini açıklamaya çalışan bir yönteme sahiptir. Bu yöntemde nedensellik ilkeleri takip edilir ve nesnelerde tek düzenlilik olduğu varsayılır. Yorumlayıcı yöntem savunucuları doğa bilimlerinden farklı olarak sosyal bilimlerde aynı metodun kullanılamayacağını çünkü elimizde tek düzenlilik ilkesini bozacak olan insan, toplum, kültür ve tarih gibi kendi öznelliğine sahip bir araştırma nesnesinin olduğunu, araştırma nesnesinin bizzat kendi çevresini anlamlandıran öznelerden oluştuğunu, kendi tekilliğine sahip olduğunu ve deneye açık olmadıklarını söyleyerek doğa bilimlerine itiraz ederler. Bu itirazdan hareketle çalışmamızda sosyobiyolojinin kökenini açıklamaya gayret ettiği toplumsal eylem, olgu ve kurumları, örnekler üzerinden kendi yöntemleri aracılığıyla nasıl incelediği ele alınmış, sosyobiyoloji ile sosyal bilimler arasındaki yöntemsel farklar ortaya konulmuş ve bilhassa yorumlayıcı sosyolojinin metodolojik olarak bunları açıklamaya daha elverişli olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Özet (Çeviri)
The aim of this thesis is to examine the sociobiology discipline which tries to explain the social realm, as well as sociobiology's relationship with social sciences in general and sociology in particular, and to investigate whether the biological studies on other species provide an adequate and appropriate methodological framework for understanding human actions and social institutions. Edward Wilson reduces social actions to biology as a selective pressure and struggle to existence. Therefore, they are interested in instinctive actions and tend to show similarities, rather than inter-species and intercultural differences. Wilson claims that the cultural and environmental impacts on social actions would be limited and this limited effect would adhere to the biological capacity and characteristics of the species in all circumstances. Just as all natural science disciplines, sociobiology examines the relationships between objects as well as the dimensions of human beings and other living things that can be observed as external objects. Sociobiology has a naturalist approach. There is no difference between the method being used to examine an animal species or human beings. Therefore, the approach to the human being is also considerably reductive. Natural sciences have a method trying to find causality between facts and explain the cause - effect relationship. It follows the principles of causality and it is assumed that objects have uniformity. This thesis argues that the method used in natural sciences cannot be used in social sciences since we have a research object having its own subjectivity, such as human, society, culture and history, which disrupts the principle of uniformity and thus they are not suitable for the experimentation. Based on this objection, in our study, it is going to be discussed how sociobiology tries to examine the origin of social actions, facts and institutions on examples through its own methods, also the methodological differences between sociobiology and social sciences are revealed and so in particular, it will be argued that interpretive sociology is more methodologically appropriate to explain them.
Benzer Tezler
- An account of reductionism in biology; practices of molecular biology as instruments
Biyolojide indirgemecilik konusu üzerine bir çalışma; araçlar olarak moleküler biyoloji pratikleri
OZAN ALTAN ALTINOK
Yüksek Lisans
İngilizce
2016
FelsefeOrta Doğu Teknik ÜniversitesiFelsefe Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYHAN SOL
- Türkiye'deki feminist akımların, modernite ve postmodernite ilişkilerine eleştirel bir bakış
Feminists movements in Turkey, a critical view of modernity and postmodernity relations
İREM GÖKHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Sosyolojiİstanbul ÜniversitesiKadın Çalışmaları Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SEVGİ UÇAN ÇUBUKÇU
- Çağdaş zihin felsefesinde bilinç problemi: Bir panpsişizm savunusu
Problem of consciousness in the contemporary philosophy of mind: A defense of panpsychism
FERHAT ONUR