Sistem dinamiği yaklaşımı ile havayolu taşımacılığına olan talebin öngörülerek kapasite planlanması ve İstanbul üzerine bir uygulama
The capacity planning with estimating air transportation demand using system dynamics approach and an application on Istanbul
- Tez No: 557560
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ VOLKAN ÇAKIR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sivil Havacılık, Civil Aviation
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Milli Savunma Üniversitesi
- Enstitü: Hezarfen Havacılık ve Uzay Teknolojileri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Endüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Endüstri Mühendisliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 101
Özet
Havayolu ulaşımı günümüz dünyasında oldukça önemli bir yer edinmiştir. Uzakların yakın edilmesi için her kesim tarafından tercih edilen bir ulaşım metodu haline gelmiştir. Havayolu ulaşımının gelecekte de bugünkü etkinlikte devam edebilmesi için havayolu yolcu talebinin doğru bir şekilde tahmin edilebilmesi gerekmektedir. Bu sayede havayolu ulaşımında kullanılan tesislerin, uçakların ve personelin artışı gerektiği kadar yapılarak havayolu ulaşımına olan talep sorunsuz bir şekilde giderilebilir. Literatür araştırması yapıldığında, havayolu ulaşımı ile alakalı bir çok çalışmanın yapılmış olduğu görülmüştür. Fakat bu çalışmaların çok az bir kısmı havayoluna olan talep ve talebi etkileyen etkenler üzerinedir. Havayolu ulaşımına olan talebin öngörülmesi için benzetim oldukça uygun bir yöntemdir. Bu çalışmada havayolu ulaşımına olan talep sistem dinamiği yaklaşımı kullanılarak modellenmiştir. Sistem dinamiği yaklaşımı kullanılarak oluşturulan model, daha sonra İstanbul Atatürk Uluslararası Havalimanı'na uygulanmıştır. Modelde havayolu yolcu talebini etkileyen değişkenler olarak; nüfus, gayri safi milli hasıla, bilet ücreti, servis seviyesi ve terör düşünülmüştür. Her bir ana değişkeni etkileyen alt değişkenler mevcuttur. Oluşturulan kavramsal model, The Ventana Systems şirketi tarafından geliştirilen Vensim PLE 5.10 sistem dinamikleri yazılımı kullanılarak bilgisayara uyarlanmış, daha sonra belirlenen değişkenlerin havayolu yolcu talebine olan etkisi analiz edilmiştir. Gerçek veriler kullanılarak modelin 2009-2016 yılları arasında koşturularak geçerliliği sağlandıktan sonra çeşitli senaryolar kullanılarak, farklı durumlar için İstanbul Atatürk Uluslararası Havalimanı'na olan talep tahmin edilmeye çalışılmıştır. Ana senaryoda tamamen Türkiye İstatistik Kurumu verileri kullanılarak model 2009-2023 yılları arasında koşturulmuştur. Koşum sonucuna göre beklenildiği üzere nüfusun havayolu yolcu talebinde oldukça önemli bir etkisi olduğu görülmüştür. Nüfusun artışı havayoluna olan talebin de artmasına sebep olmaktadır. Aynı nüfus da olduğu gibi kişi başına düşen Gayri Safi Milli Hasıla değişkeninin de havayolu yolcu talebi üzerinde pozitif anlamda bir etkisi olduğu görülmüştür. Nüfus ve kişi başına düşen Gayri Safi Milli Hasıla'nın aksine terör, havayolu ulaşımına olan talebi negatif anlamda etkilemektedir. Terörün artışıyla birlikte havayolu ulaşımına olan talebin azalması insanların terör korkusuyla havayolu ulaşımını tercih etmediklerini göstermektedir. Bilet ücreti etkisi de yine aynı terörde olduğu gibi havayolu ulaşımına olan talebi negatif olarak etkileyen değişkenlerdendir. Bilet ücretlerinin artması havayoluna olan talebi düşürmektedir. Ana senaryonun haricindeki senaryolarda, değişkenlerin değerlerinde oynamalar yaparak her bir değişkenin havayolu ulaşımına olan talebi ayrıntılı olarak incelenmeye çalışılmıştır. Kişi başına düşen Gayri Safi Milli Hasıla artış oranında değişiklikler yaparak GSMH'nin havayolu yolcu talebine etkisi incelenmiştir. Bir diğer senaryoda ise yeni bir terör örgütünün ortaya çıkması durumu varsayılarak terör etkisi detaylı incelenmiştir. Son senaryoda ise alınan ve verilen göç oranlarının varsayımları değiştirilerek nüfus etkisi incelenmiştir. Model havayolu yolcu talebini etkileyen farklı değişkenler eklenerek geliştirilmeye oldukça açıktır. Söz konusu geliştirmelerin gerçekleştirilmesi için yine sistem dinamiği yaklaşımının kullanılması faydalı olacaktır.
Özet (Çeviri)
Air transportation has a very important place in today's world. It has become a preferred transportation method for everyone in society thanks to its speed which help people to travel long distances in a short time. In order for air transportation to continue in the future effectively like today, airline passenger demand must be accurately predicted. Thanks to this accurate prediction, decision-makers can increase the number of airway transportation facilities, airplanes and personnel for meeting air transportation demand. After the literature had been scanned, it was observed that many studies related to air transportation have been made. However, very few of these studies are about demand for airlines and the factors affecting demand. Simulation is a very appropriate method for forecasting demand for air transportation. In this study, the demand for air transportation was modeled using the system dynamics approach. Firstly, the model was developed by using the system dynamics approach and then applied to Istanbul Atatürk International Airport. In the model; population, gross domestic product per capita, ticket price, service level and terrorism are considered as variables affecting the air transportation demand. And also there are sub-variables that affect each main variable The conceptual model was adapted to the computer using Vensim PLE 5.10 which is the one of the system dynamics software created by Ventana Systems Company. And then the effect of the determined variables on the air transportation demand was analyzed. After running the model more than one time between the years 2009 - 2016 years using real data we became sure about the validity of the model. After the validity of the model, the demand for Istanbul Atatürk International Airport was tried to be estimated for different situations by using various scenarios. Using Turkey Statistical Institute's data, the model run between the years 2009-2023 as the main scenario. As expected, the population had a significant impact on air transportation demand. The increase in the population leads to an increase in demand for the airline. As in the same population, the Gross Domestic Product per capita variable has a positive effect on airline passenger demand. Contrary to population and Gross Domestic Product per capita, terrorism affects negatively the demand for air transportation. The decrease in the demand for air transportation with the increase of terrorism shows that people do not prefer air transportation with the fear of terrorism. The effect of the ticket price is also a negative factor that affects the demand for air transportation as it is in the same terrorism. The increase in ticket prices reduces the demand for air transportation. In the scenarios other than the main scenario, each variable that has an effect on the demand for air transportation has been tried to be examined in detail by making changes in the values of each variable. The effect of Gross Domestic Product per capita was examined by making changes in the rate of increase in Gross Domestic Product per capita. In another scenario, terrorism effect on the demand for air transportation was examined with the acceptance of the emergence of a new terrorist organization. In the last scenario, the assumptions of the received and given migration rates were changed and the population effect was examined. The model is quite open to development by adding different variables affecting air transportation demand. It is useful to use the system dynamics approach again in order to realize these improvements.
Benzer Tezler
- Developing a model of airline flight and maintenance operations using systems dynamics approach: An application in THY technic
Sistem dinamik modellemesi yaklaşımı kullanarak havayolları uçuş ve bakım operasyonlarının modelinin geliştirilmesi : THY teknik'te bir uygulama
ASIM TOKGÖZ
Doktora
İngilizce
2015
Endüstri ve Endüstri MühendisliğiMarmara ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SEROL BULKAN
PROF. DR. SELİM ZAİM
- Assessment of operational transfer path analysis for practical applications
Pratik uygulamalar için operasyonel iletim yolu analizi'nin değerlendirilmesi
GÜRKAN TUTU
Yüksek Lisans
İngilizce
2015
Makine Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiMakine Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KENAN YÜCE ŞANLITÜRK
- Structural design and optimization of bearingless helicopter tail rotor system
Yataksız helikopter kuyruk rotor sisteminin yapısal tasarımı ve optimizasyonu
MERT MUSTAFA TEKİN
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Mühendislik Bilimleriİstanbul Teknik ÜniversitesiMakine Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. VAHİT MERMERTAŞ
- Model predictive control of a turbocharged diesel engine with exhaust gas recirculation
Aşırı doldurmalı ve egzoz gaz çevrimli dizel motorda model öngürülü kontrol
MUHARREM UĞUR YAVAŞ
Yüksek Lisans
İngilizce
2015
Mekatronik Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiKontrol ve Otomasyon Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. METİN GÖKAŞAN
- Sistem dinamigi yaklasımı ile Malatya ilinin sosyo-ekonomik gelisim projeksiyonu
Projectionof socio-economic development of Malatya city by system dynamics approach
HASAN SÖYLER