Duygusal izlenimler ile kullanıcı deneyimi ilişkisi: Elektrikli konsept otomobiller üzerinden bir değerlendirme
Relationship between emotional impressions and userexperience: An evaluation on electric concept cars
- Tez No: 558560
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ EKREM CEM ALPPAY
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Endüstri Ürünleri Tasarımı, Industrial Design
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Endüstri Ürünleri Tasarımı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Endüstriyel Tasarım Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 163
Özet
Ürün tasarımında kullanıcı deneyimi konusu son yıllarda en hızlı gelişim gösteren konulardan biridir. Kullanıcılar artık sadece ihtiyaçlarını karşılayan ürünler satın almak değil, kendilerine farklı deneyimler ve hazlar sunacak ürünlerle etkileşime girmeyi tercih etmektedirler. Bu hazlar ve ürün deneyimi arasındaki ilişki ise araştırma potansiyeli yüksek bir konu olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu nedenle bu tez kapsamında kullanıcı deneyiminin, ürün görünüşlerinin kullanıcıda oluşturduğu duygusal izlenimler ile ilişkisi; otomotiv firmalarının motor şovlarda tanıtımını yaptığı elektrikli konsept otomobiller üzerinden incelenmiştir. Araştırmanın odağını, elektrikli konsept otomobillerin iç mekan tasarımlarının kullanıcıda uyandırdığı duygusal deneyimlerin ölçülmesi oluşturmaktadır. Yakın geleceğe yönelik konseptlerin değerlendirilmesi, ürün görünüşünün kullanıcıda uyandırdığı duygusal izlenimler çerçevesinde yapılmıştır. Duygusal izlenimlerin deneyim ile ilişkisinin ürün görünüşüyle bağlantısı üzerine bir tartışma açmak tezin temel amacıdır. Literatür taraması kısmında kullanıcı deneyimi ve duygu olgusu incelenerek kullanıcı deneyimi modelleri farklı boyutlarıyla ele alınmıştır. Alan çalışmasında ürün görünüşü ve ürün görünüşünün kullanıcıda oluşturduğu duygusal izlenimler ile duygusal deneyim kavramı arasındaki ilişkiler araştırılmıştır. Bu kapsamda ön çalışma olarak; Jaguar I-Pace model elektrikli araç üzerinde kullanıcı deneyimiyle ilgili olduğu düşünülen donanımları tespit etmek amacıyla 10 kullanıcıyla görüşülmüş, Kart sıralama (Card-Sorting) yöntemiyle donanımlar arası önem sıralaması oluşturulmuştur. Ön çalışmadan elde edilen veriler doğrultusunda alan çalışmasında, 2019 yılında gerçekleşen Detroit ve Cenevre motor şovlarda sahnelenen konsept elektrikli otomobillerden belirli bir ürün segmentine göre seçilen araçların iç tasarımlarının yüksek çözünürlüklü görselleri toplamda 50 kullanıcıya gösterilmiştir. Belirlenen 6 elektrikli konsept modelin oluşturduğu duygusal izlenimler üzerine 'Repertuar Çizelgesi Yöntemi'yle veri toplanmıştır. Çalışmanın sonraki kısmında daha önce toplanan verilerin ürün görünüşüyle ilişkisinin tespiti için aynı kullanıcı grubuyla yüzyüze görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Bu görüşmelerde otomobillerin katılımcılar üzerinde oluşturduğu duygusal izlenimleri, ürünlerin hangi özellikleriyle ilişkilendirdikleri sorgulanmıştır. Uyaranlar olarak belirlenen araçların ürün özelliklerinin belirlenmesinde uzman görüşüne başvurularak; elektrikli konsept otomobillerin ürün görünüşlerini oluşturan tasarım özellikleri otomobil tasarımcıları ile yapılan atölye çalışmasında belirlenmiş ve katılımcılarla yapılan görüşmelerde kullanılan formlarda ürün özellikleri olarak yer almıştır. Bu görüşmelerden elde edilen veriler ile ürün görünüşü, duygusal izlenimler ve bunların kullanıcı deneyimle ilgisi anlaşılmaya çalışılmıştır. Sonuç olarak ürün görünüşünün kullanıcıya verdiği bilgilere dayanarak oluşan duygusal izlenimlerin, ürün deneyiminin duygusal deneyim kısmını oluşturduğuna; kullanıcıların ürün görünüşüne, ürünün estetik, duygusal ve fonksiyonel bilgileri kapsamında olumlu ve olumsuz deneyim yaşayacaklarına dair farklı tepkiler verdiklerine ulaşılmıştır. Kullanıcıların, ürünlerin donanım bazlı olarak özelliklerini, hangi duygusal izlenimler ile eşleştirildiği tespit edilmiştir. Duygusal izlenimler bakımından çekici, konforlu, klasik ve güvenli bulunan ürünlerin, kullanıcılar tarafından olumlu ürün deneyimleri ile; dağınıklık ve nostalji izlenimi oluşturan ürünlerin ise kullanıcı tarafından olumlu beklentilerle eşleştirilmediği gözlemlenmiştir.
Özet (Çeviri)
User experience in product design is one of the subjects that shows the fastest development in recent years. Users no longer want to buy products that meet only their functional or ergonomic needs, but also prefer to interact with products that offer different experiences and pleasures. The relationship between these pleasures and product experience is a subject with high research potential. For this reason, in this thesis; the relationship between user experience, product appearance and emotional impressions generated by the user are examined through electric concept cars introduced by automotive companies in motor shows. The focus of the research is on the measurement of the emotional experiences that the interior design of the electric concept cars awaken in the user. The evaluation of the concepts related to the near future was made within the framework of the emotional impressions that the appearance of the product aroused by the user. The main purpose of the thesis is to open a discussion on the relation between the emotional impressions and product appearance. In the literature review, user experience and emotion phenomenon are examined and user experience models are handled in different dimensions. On the second chapter of thesis, user experience concept analyzed by understanding the difference between experience and user experience. Then, the user experience models in the literature and the models that could be used in the study infrastructure were studied. Through this models, product-centered models were used as the basis of study. On the third chapter, emotion and product appearance concepts were examined. By starting with the definition of emotion, emotion types and product emotion phenomenon were discussed. The information through product appearance and responses to product appearance were explained with th examples. In the field study, the relationships between the product appearance and the emotional impressions created by the product appearance and the emotional experience concept were investigated. In the methodology chapter, brief information about electric concept cars were given and in the same chapter, it is explained how the findings were analyzed. In this context, as a preliminary study; on the Jaguar I-Pace model electric vehicle, 10 users were contacted to determine the equipment that is thought to be related to the user experience, and the importance rates belongs to features of inter-hardware system were determined by Card Sorting method. According to preliminary study; Dashboard, Steering Wheel, Multimedia Screen, Cluster and Seats were the most related equipments with user experience. Based on the data obtained from the preliminary study, the high-resolution images of the interior design of the selected concept electric cars from a specific product segment; that exhibited in the Detroit and Geneva motor show held in 2019, have been shown to 50 users. To gather data of the emotional impressions of 6 electric concept car models, the Repertory Grid Technique have been used. To collect data with RGT, two interviews were held with each user. On the first interviews, selected concept electric cars were shown to the participants and wanted them to write their emotional impressions by the appearance of product. On the second interviews, participants scored the emotional impressions. In the next part of the study, another face-to-face interviews consisting of open-ended questions were conducted to the same user group in order to determine the relation of the previously collected data with the product appearance. In these interviews, it was questioned which characteristics of the products were associated with the emotional impressions created by the cars on the participants. Expert opinions have been consulted in determining the product characteristics of the vehicles identified as stimulants. The design features of the electric concept cars were determined in the workshop conducted with the automobile designers and these design features were included in the forms used in the interviews with the participants. The data obtained from these interviews were shown with tables therewithal the product appearance, emotional impressions and their relevance to the user experience were tried to be understood. According to field study; the emotional impressions created by the product appearance found as futurist, luxury / expensive, relief, uncomfortable, comfortable, propulsiveness, classic, safe, simple, clutter, nostalgia, attractive and fast. As a result; the emotional responses based on the information given to the user by the product appearance, constitute the emotional experience part of the product experience. Moreover it is observed that; the emotional reactions of the user are shaped based on the given information about product appearance, aesthetic, emotional and functional properties of the products. Emotional impressions resulting from aesthetic and functional-ergonomic information have resulted in a higher rate of experience expectation. It is observed that; the products that are attractive, comfortable, classic, safe and futuristic in terms of emotional impression create positive product experiences by the users; on the contrary the products that create the impression of propulsiveness, clutter and nostalgia do not create positive expectations by the user. Considering the aesthetic information, it can be said that the visual appeal of the general form of the product is highly expected to create pleasant experiences. Since the aesthetic responses to a product are largely related to personal values and preferences, emotional impressions created by aesthetic knowledge and perception of the user experience also depend on personal values and preferences. It has been determined that the hardware-based features of the products are matched with the emotional impressions. The ergonomic form of the steering wheel, layout of the multimedia displays, the graphic design of the cluster are the most mentioned design features. On the basis of hardware, these features, which are mentioned by the users at the highest rate, are the features that should be considered carefully during the design process. 'Car 4' which creates the impression of classic/ standard and 'Car 6' which creates the impression of atttactive have been identified as the cars that create the highest positive expectation of experience. Another result obtained from face-to-face interviews is that 34 participants considered 'Car 4' as classic/ standard and today's car, they said they would want to buy it. This may indicate that users are looking for designs that they find safe and standard, although they are expecting a positive user experience with designs that create a futuristic impression, and that they are not ready or cannot rely on unknown and future products. In short, the user is not ready for futuristic cars with high predictions in the design of products such as electric concept cars, which are important in the transportation design of the future. In these cases, designers should pay attention to the balance between the standard - future impressions created by the design.
Benzer Tezler
- Measuring emotion in product-related sounds: Affective rating analysis of onomatopoeic words
Ürünle ilgili seslerde duygu ölçümü: Ses yansımalı kelimelerde duygusal derece analizi
METEHAN ONUR ÖLMEZ
Yüksek Lisans
İngilizce
2021
Endüstri Ürünleri Tasarımıİstanbul Teknik ÜniversitesiEndüstriyel Tasarım Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ DENİZ LEBLEBİCİ BAŞAR
- Bina cephelerinin yürünebilirlik ile algısının değerlendirilmesi 'Karaköy Mumhane Caddesi – Galataport yürüme yolu'
Evaluation of the perception of building facades with walkability 'Karakoy Mumhane Street - Galataport walkway'
MUHAMMET FURKAN AKBAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
MimarlıkMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÇİĞDEM TEKİN
- A study of emotional responses towards brands and branded products
Kullanıcıların markalara ve markalı ürünlerine olan duygusal yaklaşımı üzerine bir çalışma
ARMAĞAN KARAHANOĞLU
Yüksek Lisans
İngilizce
2008
Endüstri Ürünleri TasarımıOrta Doğu Teknik ÜniversitesiEndüstri Ürünleri Tasarımı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. BAHAR ŞENER PEDGLEY
- Çok duyulu tasarımlarda duyu iş birliği kriterinin kullanıcı deneyiminin güçlendirilmesindeki etkisi
The effect of sensory cooperation criteria on enhancing user experience in multi-sensory designs
ÖZEN ŞENTOP
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Endüstri Ürünleri TasarımıEge ÜniversitesiEndüstriyel Tasarım Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZİYNET ÖNDOĞAN
- Çoklu Duyumsamaya Dayalı Mekansal Öz Arayışı: Sancaklar Camii'nde Bir Uygulama
Search For Spatial Self Based on Multiple Sensation : An Application in Sancaklar Mosque
ECE BANU AKTAR