Estimation of rock mass rating values with geostatistical analysis
Jeoistatistik analiz ile kaya kütlesi sınıflandırma değerlerinin hesaplanması
- Tez No: 558665
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ MUSTAFA ERKAYAOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Maden Mühendisliği ve Madencilik, Mining Engineering and Mining
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Orta Doğu Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Maden Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 141
Özet
İnsanlığın yeryüzünde ve hatta uzayda kullandığı birçok mal, ürün ve ekipmanın ham maddesi, yüzey veya yeraltı madenlerinden elde edilen ve zenginleştirilmiş minerallerden elde edilir. Dünyada üretilen ve kullanılan enerjinin büyük bir kısmı madencilik faaliyetlerinden elde edilen karbon içeren malzemelerden elde edilmektedir. Bu gerçek, bu malzemelere olan talebin, insanların yeryüzünde ve belki uzayda varlığını sürdürebilmelerinin azalmasının beklenmeyeceğine işaret etmektedir. Bu gereklilik devam ettikçe ve arttıkça, madenler işletilmeye devam edecektir. Kaya malzemesinin jeolojik özellikleri, bir maden kaynağı için yapılan araştırmanın temeli olarak alınmıştır. Sonrasında,“Kaynağın tenor değeri nedir?”,“Kaynağı çıkarmak ne kadar ekonomik ve uygundur?”ve“Kaynak cevher işleme için uygun mudur?”gibi soruların cevabı aranmıştır. Sondaj maliyetleri, bir madencilik projesinin en büyük yatırım giderlerinden biridir. Maden kaynağının derinliğine ve sahanın genişliğine bağlı olarak, bu sondaj maliyetleri de artabilmektedir. Bu tez çalışmasında, sondaj maliyetlerini azaltmak için bir maden sahasındaki limitli sayıdaki sondaj ile Kaya Kütlesi Sınıflandırma değerlerinin tahmini amaçlanmıştır. Bu çalışmanın amaçları: i) Sivişli ve Şelale maden yatağı projesinden alınan verilerin hazırlanması, ii) yarı variogram ve krigleme modellemesi, ii) tahmin sonuçlarının çapraz doğrulama ile değerlendirilmesi ve analiz edilmesi. Bu amaçları gerçekleştirebilmek için, RMR verilerinin yarı variogram, krigleme ve çapraz doğrulama hesaplamalarını yapmak için Micromine yazılımı kullanılmıştır. RMR ortalamalarının karşılaştırılması bu tezin ana değerlendirme faktörü olarak seçilmiştir. Bu karşılaştırmaya göre, OK tahmin metodu iki bölgede de IDW tahmin metodundan daha gerçekçi sonuçlar vermiştir ve yarı variogram sayesinde belirlenen aralık değerinin kullanıldığı OK ile RMR tahmini sonucu ortalaması aynı bölgedeki diğer OK ile RMR tahminlerinden daha yakın bir değer vermiştir. Bu çalışma, kaya kütlesi kalite belirleme metodolojisine bir alternatif sunmamakta, ancak jeoteknik sondajın sınırlı olduğu durumlarda kullanılabilecek bir uygulama sunmaktadır. Bu çalışmanın ana katkısı, Kriging hesaplamalarından elde edilen bilgilerin, maden planlama amacıyla kullanılan sondaj notlarının tahmini blok modeline uygun olarak kullanılabileceğidir.
Özet (Çeviri)
The raw material of many goods, products, and equipment used by humankind on earth or even in space are obtained from extracted and enriched minerals from the surface or underground mines. A large proportion of the energy produced and used worldwide is derived from carbon-containing materials that are extracted from mining operations. This points out that the demand for these materials is not expected to decrease for human beings to sustain their existence on earth and maybe in space. As this requirement continues and increases, underground mines will be continued to be operated. The geological properties of rock material are taken as the basis of exploration for a mine deposit. After that, drillings are made in order to find out the answers to the following questions:“What is the grade of the deposit?”,“How economic and appropriate is the deposit for the extraction?”, and“Is it suitable for mineral processing?”. Drilling costs are one of the major investment expenses of a mining project. Depending on the depth and extension of the mineral source, these drilling costs might increase as well. This thesis study aims to provide an estimation of Rock Mass Rating values with the minimum number of drill holes in a mine site in order to decrease the drilling costs. The sub-objectives of this study are: i) acquisition and preparation of the data from Sivişli and Şelale project, ii) modeling semivariogram and kriging, iii) evaluating and analyzing the estimation results with cross-validation. In order to accomplish these objectives, semivariogram and Kriging estimations of RMR data were carried out in Micromine software. The comparison of the mean values was selected for the major evaluation factor of RMR estimation. According to the comparison of means, the OK estimation method gives more realistic results than IDW estimation in two regions, and the mean of OK estimation using estimated range value was closer than other OK estimation in the same region. This study does not propose an alternative to rock mass quality determination methodology but introduces an implementation that can be utilized for cases where geotechnical drilling is limited. The main contribution of this study is that the information gained from kriging can be used in accordance with the grade estimation block model for mine planning purposes.
Benzer Tezler
- Derinliğin düşük dayanımlı kaya kütlelerinin deformasyon modülü üzerindeki etkisinin araştırılması
Investigating the effect of depth on modulus of deformation of rock masses with low strength
KÜRŞAT TOKGÖZOĞLU
Doktora
Türkçe
2021
Jeoloji MühendisliğiHacettepe ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CANDAN GÖKÇEOĞLU
- Karayolu tünellerindeki deformasyonların sonlu elemanlar yöntemi ile belirlenmesi (Aydıncık Tüneli, Mersin)
Determination of deformations in highway tunnels using the finite element method (Aydıncık Tunnel, Mersin)
İREM KIZILDAĞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Jeoloji MühendisliğiMersin ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KIVANÇ ZORLU ARAS
- Açık ocak patlatmalarında parçalanma boyutunun belirlenmesinde bilgisayar yazılımlarının kullanımı
Fragmentation on quarry blasting size determination using computer software
SELMA YONAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Maden Mühendisliği ve MadencilikAfyon Kocatepe ÜniversitesiMaden Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İRFAN CELAL ENGİN
- Yeraltı açıklıklarında geleneksel yöntemlerle belirlenen tavan yükü yaklaşımlarının sayısal çözümleme yöntemleri ile karşılaştırılması
Comparison of roof load approaches determined by traditional methods in underground openings with numerical analysis methods
HÜSEYİN ONUR DÖNMEZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Maden Mühendisliği ve Madencilikİstanbul Teknik ÜniversitesiMaden Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HAKAN TUNÇDEMİR
- Tünel uygulamalarında kullanılan kaya dayanım parametrelerinin dolaylı yöntemlerle tahmini
Indirect determination of rock strength parameters in tunnel applications
KADİR KARAMAN
Doktora
Türkçe
2015
Jeoloji MühendisliğiKaradeniz Teknik ÜniversitesiMaden Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYHAN KESİMAL