Eti Gümüş Maden İşletmeleri atık barajlarındaki gümüşün geri kazanımı
Recovery of silver from tailing dams waste of Eti Silver Mine Company
- Tez No: 563619
- Danışmanlar: PROF. DR. YUNUS ERDOĞAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Kimya, Chemistry
- Anahtar Kelimeler: Gümüş Üretimi, Sülfürik Asit, Atomik Absorbsiyon Spektroskobisi, Silver Production, Sulfuric Acid, Atomic Absorption Spectroscopy
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dumlupınar Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kimya Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 58
Özet
ETİ GÜMÜŞ MADEN İŞLETMELERİ ATIK BARAJLARINDAKİ GÜMÜŞÜN GERİ KAZANIMI Selçuk YAMAN Kimya, Yüksek Lisans Tezi, 2019 Tez Danışmanı: Prof. Dr. Yunus ERDOĞAN ÖZET Günümüzde gümüş üretimi geleneksel olarak siyanür ile gerçekleştirilir. Fakat Cevher siyanür liçine tabii tutulduğunda çok düşük verimler ile üretim yapılmaktadır. Üretime alınan cehver siyanür liçinden sonra atık katısı barajlara gönderilmektedir. Atık barajlarındaki yüksek tenörlü gümüşün geri kazanılması için ya asit liçi yapmak yada daha küçük tane boyutlarına indirerek verimin arttırılması gerekmektedir ve buda bizi farklı çalışmalara yönlendirmiştir. Tez çalışmam; atık barajlarından alınan harmanlanmış cevheri ön asit liçine tabii tutarak cevherin metal kirliliklerini uzaklaştırılmasını sağladıktan sonra siyanür liçine alarak gümüşün geri kazanımına dayanmaktadır. Neden asit liçi ya da daha küçük tane boyutunun Eti Gümüş A.Ş atık barajında verimlilik için etkili olması gerektiği sorusunun cevabı ise Eti Gümüş A.Ş tüvenen cevherindeki gümüşün yaklaşık %30' u silis minareli içerisine hapsolduğudur ve bu deneysel verilerle desteklenmiştir. Bunun için cevherin küçük tane boyutlarına düşürülerek yüzey alanın genişletilmesi ve silis mineralinin kaplamış olduğu gümüşü CN- ile temas edebilir hale getirilmesi gerekmektedir. Gümüş'ün metalik hale getirilmesi Merrill-Crowe prosesinde kullanılan metalik çinko, atık barajında çinko oksit formunda bulunmaktadır. Eti Gümüş A.Ş işletmesinde metalik çinko, sıvıdaki gümüş değerinin 5 katı kadar kullanılmaktadır. Atık barajında bulunan çinko oksit ortamdan uzaklaştırılmadığı taktirde Merrill-Crowe prosesinin son aşamasında gerçekleştirilen çinko-gümüş yer değiştirme tepkimesini engellemektedir. Bundan dolayı ortamdaki çinko-oksit ve diğer metal-oksit formları sülfürik asit ön aktivasyon liçi ile uzaklaştırılarak verimliliğin arttırılması amaçlanmıştır. Yapılan denemelerde ortamda bulunan istenmeyen metal formları uzaklaştırıldığı ICP-OES sonuçları ile gözlemlenmiştir. H2SO4 konsantrasyonu arttıkça. metal kirliliklerinden uzaklaşan cevherin siyanür liçi sonucunda % veriminin de arttığı deneysel olarak yapılan çalışmalarda görülmektedir.
Özet (Çeviri)
RECYCLING OF THE SILVER IN THE TRAILING DAMS OF ETİ SILVER MINE ENTERPRISES Selçuk YAMAN Chemistry, M. SC. Thesis, 2019 Thesis Supervisor: Prof. Dr. Yunus ERDOĞAN SUMMARY At the present time, the silver is traditionally produced with cyanide. However, when the ore is processed with cyanide leaching, productivity of the production process decreases. After the cyanide leaching of the ore in the production, the waste solid is sent to the dams. In order to recycle the high grade silver in the tailings dam, either the cyanide leaching or increasing the productivity by reducing the grain size is required. This led us to different studies. This thesis study is based on the recycling the silver with cyanide leaching after the pretreatment of the blended ore obtained from the tailings dam is cleansed from the contaminations. The key question here is“Why acid leaching or smaller grain size is supposed to be effective to increase the efficiency in the tailings dam of Eti Gümüş A.Ş.?”. The findings give us the answer. It is found that approximately 30% of the silver in the run-of-mine ore is restrained inside of the silica mineral is supported by experimental research data. Therefore, it is aimed to expand the surface area of the ore thanks to reducing it into smaller sizes. Also, it is aimed to make the silver covered by silica mineral should be in contact with CN-. Metallic rendering of the silver is in the form of zinc oxide in the metallic zinc waste dam used in the Merrill-Crowe process. In Eti Gümüş A.Ş., metallic zinc is used up to five times the silver's quantity in the liquid. Unless zinc oxide is not removed from the environment, the substitution reaction in the last phase of the Merrill-Crowe process is inhibited. Therefore, it is aimed to increase the efficiency by removing zinc oxide and other metal-oxide forms using sulfuric acid leaching pretreatment. In the experiments, it was observed in the ICP-OES results that needless metal forms in the environment were removed. As H2SO4 concentration increases, it is observed in the experimental studies that percentage yield increases as well as a result of cyanide leaching of the decontaminated ore.
Benzer Tezler
- Gümüş cevherlerinde x-ışını floresans (XRF) metoduyla eser element analizleri
Analysis of trace elements in the silver ores through x-ray fluorescence (XRF)
ZAFER ÜSTÜNDAĞ
- Kütahya ili maden ve doğal taş araştırması
Study of mine and natural stone in the province of Kütahya
HALİM DEMİRKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
Maden Mühendisliği ve MadencilikDumlupınar ÜniversitesiMaden Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜNER ÖNCE
PROF. DR. CEM ŞENSÖĞÜT
DOÇ. DR. HÜRRİYET AKDAŞ
- Açık işletme basamak tenörlerinin kriging tahminlerinde istatistiksel dağılım modellerinin etkileri
The effects of statistical distribution models in kriging estimation of open pit bench grades
ABDÜLKERİM PEKİN
Doktora
Türkçe
1999
Maden Mühendisliği ve MadencilikEskişehir Osmangazi ÜniversitesiMaden Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. ADNAN KONUK
- Eti Gümüş A.Ş.'de sınır tenör optimizasyonu
Optimization of cut off grade for the Eti Silver Company
TAHİR ERTAN GÜLLÜ
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
Maden Mühendisliği ve MadencilikDumlupınar ÜniversitesiMaden Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÖKTAY EDİZ
DOÇ. DR. ADNAN KONUK
- Kütahya Gümüşköy gümüş cevherinde verim arttırma çalışmaları
A Study on the silver recovery increase for Kütahya Gümüşköy mine
DERYA ÖZ
Doktora
Türkçe
2002
Maden Mühendisliği ve MadencilikEskişehir Osmangazi ÜniversitesiMaden Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUAMMER KAYA