II. Meşrutiyet basınında temel haklar
Fundamental rights in the 2nd Constitutional Monarchy press
- Tez No: 564135
- Danışmanlar: PROF. DR. NİLGÜN GÜRKAN PAZARCI
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Gazetecilik, Tarih, Journalism, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yakınçağ Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 652
Özet
Hak, herhangi bir varlığın kanunî veya ahlakî gerekçelerle sahip olduğu veya yapabildiği olağan şeylerdir. İnsan hakları, bireylere asgari düzeyde iyi bir hayat sürdürmek için gerekli olan şartları sağlamayı amaçlayarak kişileri devletin keyfi muamelesi karşısında güvence altına alır. İnsan hakları kavramı 17 ve 18. yüzyıl düşünürleri tarafından dile getirilmiş, Amerikan ve Fransız devrimleri ile uygulama olanağı bulmuştur. Osmanlı Devleti'nde hak kavramının temelleri Tanzimat Fermanı'yla atılmış, kişi güvenliği devlet tarafından teminat altına alınmıştır. Tanzimat'ın tamamlayıcı olduğu düşünülen Islahat Fermanı'nın ilanıyla Müslim ve Gayrimüslim arasındaki eşitsizlik giderilmeye çalışılmış, Adalet Fermanı ile tutukluluk ve hükümlülük koşullarının iyileştirilmesi yoluna gidilerek işkence ve eziyete bir son verilmiştir. Fermanlarla başlayan temel hak ve hürriyetlerdeki gelişim 1876 Anayasası ile“Tebaa-i Devlet-i Osmaniye'nin Hukuku Umumîyesi”başlığı altında devlet hayatına dâhil edilmiştir. II. Meşrutiyet'in ilanından kısa bir süre sonra Kanun-ı Esasi'de yapılan 1909 değişiklikleriyle padişahın yetkilerinde kısıtlamaya gidilerek yetki meclise devrilmiş, halkın temel hak ve hürriyetleri kanunlarla sağlamlaştırılmıştır.İncelememizde 1909 değişikleriyle yapılan anayasal düzenlemelerle birlikte, Basın ve Matbuat, Tatil-i Eşgal, İçtimat-ı Umumiye ve Serseri ve Mazanne-i Su'eşhas Kanunları ve bu dönemde hak gasplarına sebep olan Aff-ı Umum-i ve İdare-i Örfiye, Maaş-ı Umumi ve Belediye'nin ve Zabıtanın görev ihlalleri konu edinilmiştir. Bu çalışmada ilan edilmesi büyük umutlarla beklenilen II. Meşrutiyet'in, dönemde uyguladığı kanunlarla yaşatmış olduğu hayal kırıklıkları basın aracılığıyla incelenmiştir. Ayrıca, daha önce II. Meşrutiyet'in ilanından sonra yaşattığı hak gasplarının dönemin basını tarafından nasıl algılandığı, II. Meşrutiyet'in Abdülhamit Dönemi'ni aratmayacak baskı ve uygulamaları karşısında halkın ne düşündüğünün hiç çalışılmaması bu araştırmanın yapılması konusunda motivasyon oluşturmuştur. Anahtar Kelimeler : Hak, Basın, İttihat ve Terakki, Kanun-ı Esasi, Basın ve Matbuat, Tatil-i Eşgal, İçtimat-ı Umumiye ve Serseri ve Mazanne-i Su'eşhas
Özet (Çeviri)
Right is the situation of being usual for any creature to possess or do by legal or moral reasons. Human rights assure individuals against arbitrary treatment of the state by aiming to provide the individuals the necessary conditions to maintain a good life at minimum level. The concept of human rights was mentioned by 17th and 18th century philosophers, and found the opportunity to be applied with American and French Revolutions.The foundations of the concept of rights in the Ottoman Empire were laid by the Tanzimat Fermanı (Imperial Edict of Gülhane), and the personal security was ensured by the state. With the proclamation of Islahat Fermanı (Imperial Edict of Reform), which is thought to be complementary to the Tanzimat, the inequality between Muslims and non-Muslims was tried to be eliminated; and torture and persecution have been terminated through the improvement of the conditions of detention and conviction with the Adalet Fermanı (Edict of Justice). The development of fundamental rights and freedoms that began with the edicts were included in the state life under the title of“Tebaa-i Devlet-i Osmaniye'nin Hukuku Umumîyesi”(means that the 'General Law for People of Ottoman Empire'). With the 1909 amendments made in the Kanun-ı Esasi (the Ottoman Basic Law) shortly after the proclamation of II Meşrutiyet (the Second Constitutional Monarchy), the authority of the sultan was reduced and the authority was overturned to the parliament, and the fundamental rights and freedoms of the people was strengthened by the laws. In our review, along with the constitutional regulations made by the 1909 amendments, Basın ve Matbuat (Media and Press), Tatil-i Eşgal (Strike), İçtimaat-ı Umumiye (General Meeting), and Serseri ve Mazanne-i Su'eşhas (for Bummer and Accused) laws, and Aff-ı Umum-i ve İdare-i Örfiye (General Amnesty and Military Gorvernment), Maaş-ı Umumi (General Wages), which caused the right usurpations in the period, and breach of duties of the Municipality and the Municipal Police are discussed. The disappointments of II Meşrutiyet (the Second Constitutional Monarchy), which was expected to be proclaimed with great hopes, by the laws applied in the period, have been examined in this study through the press. In addition, the fact that how the right usurpations of II Meşrutiyet (the Second Constitutional Monarchy) after its proclamation were perceived by the press of the period, and what the people thought for repression and practices of the Second Constitutional Monarchy like in the period of Abdülhamit have not been studied before has been motivation to do this research. Key Words : Rights, Press, Union and Progress, Kanun-i Esasi (the Ottoman Basic Law), Basın ve Matbuat (Media and Press), Tatil-i Eşgal (Ottoman Strike Law), İçtimat-ı Umumiye ve Serseri ve Mazanne-i Su'eşhas (Laws for General Meeting and Bummer and Accused Persons)
Benzer Tezler
- Tanin'deki yazıları çerçevesinde Babanzâde İsmail Hakkı'nın Meşrutiyet düşüncesi
Babanzâde İsmai̇l Hakkı's Consti̇tuti̇onali̇zm i̇dea i̇n the vi̇ew of hi̇s wri̇ti̇ngs i̇n Tani̇n
HÜSEYİN ÖZDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
TarihMarmara ÜniversitesiOrtadoğu Siyasi Tarihi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YÜKSEL ÇELİK
- 1890- 1913 tarihleri arasında Osmanlı arşiv belgeleriyle Selanik vilayetinde komitacılık(1890-1913)
Between 1890 and 1913 the revulati̇onary activities in Salonika province whit Ottoman archives documents
DİLEK GÜCEL
- İstanbul Kentiçi kara toplu ulaşım hizmetlerinin başlaması ve gelişimi: 1850 - 1900
Intrıduction and evolution of public trans portation sector in Istanbul: 1850 - 1900
İBRAHİM MURAT BOZKURT
- Osmanlı Devleti'nde batıcılık fikri ve basında batıcılık tartışmaları (1908-1918)
The idea of westernism in the Ottoman State and westernism debates in the press (1908-1918)
KAAN AŞIK