Toplumsal sınıf konumunu sürdürme ve yükseltme stratejisi olarak ebeveynlerin evlatlarının eğitimine ve meslek edinmelerine karşı tavır alışı
The attitude of parents and children towards education and choice of profession as a strategy for maintaining or upgrading their class positions
- Tez No: 566327
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ZAFER ÇELİK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Sosyoloji, Education and Training, Sociology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sosyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 153
Özet
Bu çalışma, toplumsal sınıf konumlarını sürdürme ve yükseltme stratejisi olarak farklı sınıf konumlarındaki ebeveynler ve evlatlarının eğitim sürecini ve meslek seçimini nesiller boyunca nasıl örgütlediklerini incelemektedir. Araştırma, Ankara'da 24 ebeveyn ve üniversiteye giriş sınavları için hazırlanmakta olan 18 evlatla yürütülen derinlemesine görüşmeler yoluyla derlenen nitel verilere dayanmaktadır. Aileler, 7 işçi sınıfı aile, 6 küçük ve orta ölçekli ticari ve sınai kuruluş sahibi aile ve 5 profesyonel sınıfa mensup aileden oluşmaktadır. Verilerin analizi, ebeveynler ve evlatları tarafından benimsenmiş olan üniversite düzeyinde eğitime devam edip etmeme kararı ve alan veya branş seçimi konusundaki stratejilerin, toplumsal sınıf konumlarından ve evlatlar için sunulmuş olan kültürel, sosyal ve ekonomik kaynaklardan büyük ölçüde etkilenmekte ve onlar tarafından şekillenmekte olduğunu göstermektedir. Aileler, üç toplumsal sınıf konumunda da eğitimin statü/onur kazandırma işlevini önemsemekte ve evlatlarının eğitimi için aile gelirlerinin neredeyse birbirleriyle eşit bir oranını tahsis etmektedirler. Ancak evlatlarına üniversite düzeyinde daha ileri bir eğitime devam etmeleri için rehberlik ve motivasyon sağlama ve onların hangi alanda çalışmaları gerektiği konusunda çok farklı davranış örüntüleri sergilemektedirler. İşçi sınıfına mensup aileler kültürel ve toplumsal kaynak yetersizliğinden dolayı evlatlarına neredeyse hiç rehberlik sağlayamazken, profesyonel sınıfa mensup aileler tüm kültürel ve sosyal kaynaklarını, ayrıcalıklı sınıf konumlarının nesiller boyunca yeniden üretilmesi için seferber etmektedirler. İşçi sınıfına mensup ailelerin evlatları dikey hareketlilik gerçekleştirmek için içinde bulundukları çıkmazı yalnızca kişisel-zihinsel nitelikleri ve motivasyonları ile kırmaktadırlar. Ayrıca, çalışmanın bulguları, ileri eğitime devam etmede ve meslek seçiminde, ailelerin ve evlatların içinde bulundukları“mikro tabakalaşma sistemi”, yani yakın sosyal çevreleri için geçerli olan tabakalaşma sisteminin, makro toplumsal tabakalaşma sistemi ile birlikte çalışan ama yine de ayrı bir etken olarak ortaya çıktığını göstermektedir. Farklı sınıf konumlarındaki bireyler ve aileler, mesleklerin işlevsel fayda ve onurlarının anlamını kendi mikro statü ölçütlerine göre farklı bir biçimde değerlendirmekte, yorumlamakta ve bu değerlendirme ve yorumlarını pragmatik kararları için birer ölçüt olarak kullanmaktadırlar. Çalışmanın bir diğer önemli bulgusu, ailelerin kız evlatları için meslek tercihi ve kaynakların tahsisi bakımından eski ve geleneksel cinsiyete özgü tercihlerinin büyük ölçüde ortadan kalkmış olduğudur. Bu, gelecekte toplumsal cinsiyet eşitsizliğinin bireylerin hedefleri açısından azalacağına dair bir gösterge olarak kabul edilebilir.
Özet (Çeviri)
This study examines how parents and children in different class positions organize the process of education and make choices of profession as a strategy for maintaining and/or upgrading their class positions across generations. This examination is based upon qualitative data compiled by means of in-depth interviews conducted with 24 parents and 18 children studying for entrance exams, in Ankara. The families consist of 7 working class families, 6 families of owners of small and medium scale commercial and industrial establishments and 5 families of professional class. The analysis of the data indicates that the strategies adopted by the parents and their children concerning whether or not to pursue education at university level and the choice of filed or subject are largely affected and shaped by their social class positions and cultural, social and economic resources available to them. Families do care about the status/honour-giving function of education in all three social class positions and allocate almost equal proportion of their family income for the education of their children. But they display very distinctive patterns of conduct regarding how they then provide their children with guidance and motivation to pursue further education at university level and which subjects they should study. While the working class families lack cultural and social resources for and hence provide almost no guidance for their children, the professional class families mobilize all their cultural and social resources for the reproduction of their privileged class positions across generations. The children from working families break the deadlock for vertical mobility only by their personal-intellectual qualities and motivation. Furthermore, the findings of the study indicate that in the pursuance of further education and the choice of profession“the micro stratification system”that is the one relevant in close social milieu of the families and the children act, along with the macro social stratification system, as an important factor. The individuals and the families in different class positions evaluate and interpret differently the meaning, functional utility and honour of the professions in their micro status scale and transfer their evaluations into criteria for pragmatic decisions. Another essential finding of the study is that the old and traditional gender-specific choices of the parents for allocation of the resources and choice of profession for their daughters have largely disappeared. This can be considered an indication that gender inequality will decrease in the future in terms of the destination of individuals.
Benzer Tezler
- Sosyal bilgiler öğretmenlerinin toplumsal cinsiyet eşitliğini kavrayışı ve öğretim faaliyetlerine yansıtması
Social studies teachers' understanding of gender equality and reflected on teaching activities
MELEK ÖZTÜRK KÖKPINAR
Doktora
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimPamukkale Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SÜLEYMAN İNAN
- İngiltere'de sanayi devrimiyle birlikte gelişen Çartizm Hareketi
The Chartism movement developing with the industrial revulation in England
SİBEL ATAK
- İstanbul'da 19. yüzyıl Abdülmecid camileri
The 19th century Abdülmecid mosques in İstanbul
GÖZDE ÇELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2000
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF.DR. SEMRA ÖGEL
- Ailenin sosyo-ekonomik düzeyi ile yüksek öğretime giriş arasındaki ilişki: Sudan-Hartum üniversitesi örneği
The relationship between the socio-economic level of the family and access to higher education: The case of Khartoum university-Sudan
WALEED MOHAMED
Doktora
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimHacettepe ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ABDULKERİM SÖNMEZ