Uluumay Vakfı Osmanlı Halk Kıyafetleri ve Takıları Müzesi'nde bulunan gelin odasındaki kıyafetlerin, dokuma başlıklarının incelenmesi ve kataloglanması
Examination and cataloging of the clothing, woven headgear in the bridal room of Uluumay Foundation Ottoman Folk Dresses and Jewelery Museum
- Tez No: 574210
- Danışmanlar: DOÇ. ESRA KAVCI ÖZDEMİR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: El Sanatları, Giyim Endüstrisi, Halk Bilimi (Folklor), Crafts, Clothing Industry, Folklore
- Anahtar Kelimeler: Wedding Dress, Folk Clothing, Clothing, Textile, Men's Headgear
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Güzel Sanatlar Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Geleneksel Türk Sanatları Ana Sanat Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 157
Özet
Giyim-kuşam tarihi insanlık tarihine paralel olarak gelişim ve değişim gösterirken, içerisinde birçok kültürel ve sosyal öğeyi de barındırmaktadır. Giyinme ihtiyacı insanın temel ihtiyaçları arasında olduğu için, değişen dünya düzeninde her milletin kendi toplumsal yapısı içerisinde şekillenmiştir. Kullanılan kıyafetlerde o milletin kültürel, sosyal, ekonomik, dini izlerini görmek mümkündür. Toplumların zamanla yaşadığı coğrafyanın da etkisi ile kültürler arası başkalaşım her alanda olduğu gibi giyim-kuşam alanında da söz konusu olmuştur. Yüksek lisans tez çalışmasına konu olan Uluumay Vakfı Osmanlı Halk Kıyafetleri ve Takılar Müzesi envanterinde çok zengin bir Osmanlı Halk kıyafeti koleksiyonu bulunmaktadır. İnceleme izni verilen müzenin ana bölümlerinden biri olan gelin odasındaki kıyafetler, ağırlıklı olarak Anadolu olmak üzere Osmanlı Devleti'nin hüküm sürdüğü Balkanlar'a aittir. Bu nedenle gelenekten gelen ya da komşu kültürlerden almak koşuluyla şekillenmiş müzede incelenen gelinlikler, Türk giyim-kuşam adet ve geleneklerine uygun olarak kullanılmıştır. Hatta farklı yörelere ait giyim adetleri ve gelin kıyafetleri arasındaki farklılıklar açısından da dikkati çekmektedir. Bu çalışmada bazen gelinliğin tamamı, bazen de bir parçası olmak üzere müze envanterinde kayıtlı olan sadece teşhir alanında bulunan gelinlikler ve ait olduğu varsayılan yöre giyim özelikleri incelenmeye çalışılmıştır. Amacımız incelenen bu gelinliklerin benzer ve farklı özelliklerini ortaya koymaktır. Müzede ayrıca gelin odasının giriş kısmında, camekân içerisinde bulunan erkek başlıkları da ayrıntılı olarak incelenmiştir. Bursa yöresine ait olan bu erkek başlıkları kullanılan malzeme türüne göre sınıflandırılmış, hammadde, desen, renk, kompozisyon özelliği v.b. bilgileri ortaya çıkarılmıştır. Yapılan araştırmalar sonucunda elde edilen veriler değerlendirilmiş, tespit edilen motiflerden yola çıkarak kilim, zili, sumak ve halı dokuma teknikleriyle 4 adet dokuma yapılmıştır. Uygulamaların dokuma yapılmasının nedeni, başlıklardaki motiflerin farklı bir yüzeyde bıraktığı etkiyi görmek ve dokuma tekniğine uygun olmasından dolayıdır. Dokumalar dışında 4 adet duvar panosu yapılmış, buna ek olarak her bir pano tasarımının 4 adet renk varyasyonları hazırlanmıştır. Hazırlanan tasarımlar bilgisayar programında yapılmıştır. Anahtar Kelime: Gelinlik, Halk Kıyafeti, Giyim, Tekstil, Erkek Başlık
Özet (Çeviri)
The history of clothing has many cultural and social elements that are developing and changing in parallel with human history. Since the need for dressing is among the basic needs of man, it has been shaped within the social structure of each nation in the changing world order. It is possible to see the cultural, social, economic and religious traces of the nation in the clothes used. Intercultural metamorphosis has been in the field of clothing and clothing as well as in all other areas due to the geography of the societies. Uluumay Ottoman Folk Clothing and Jewelery Museum, which is the subject of master thesis, has a rich collection of Ottoman Folk Clothing in its inventory. The bridal gowns in the bridal room, which constitutes one of the main parts of the museum, belong to the geography dominated by the Ottoman Empire (Anatolia and the Balkans), mainly Anatolia. For this reason, although there is an interaction from ancient traditions or from neighboring cultures, wedding dresses, which are the main subject of our study, were used in accordance with Turkish clothing and traditions. It is even remarkable in terms of the differences between the number of clothing of different regions and bridal dresses. In this study, it is tried to examine the bridal gowns that are registered in the museum inventory, sometimes only the whole bridal gowns and sometimes a part of them, and the properties of the local clothing that are assumed to belong. Our aim is to reveal similar and different features of these wedding gowns. In the museum, the male headgear in the window display at the entrance of the bridal room were also examined in detail. These male headgear belonging to Bursa region were classified according to the type of material used and information such as raw material, pattern, color and composition properties were revealed. The data obtained as a result of the researches were evaluated and 4 weavings were made by using the weaving techniques (zili, kilim, sumak) based on the determined motifs. The reason for the application of weaving is to see the effect of the motifs on the headers on a different surface and to be suitable for the weaving technique. Apart from the weavings, 4 wall panels were made and in addition, 4 color variations of each panel design were prepared. Prepared designs were made in computer program.
Benzer Tezler
- Bursa Uluumay Osmanlı Halk Kıyafetleri ve Takıları Müzesi'nde bulunan geleneksel tekstillerin korunması ve saklanması
Başlık çevirisi yok
GÜLESER GÜLER
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
El SanatlarıDokuz Eylül ÜniversitesiGeleneksel Türk El Sanatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. GONCA KARAVAR
- Bursa Uluumay Vakfı Osmanlı Halk Kıyafetleri ve Takıları Özel Koleksiyonu'nda yer alan kemer, kemer tokaları, başlık ve tepelikler
Belts, belt buckles, hoods and crests that are taken part at the Special Collection of Bursa Uluumay Foundation Ottoman Folk Clothing and Jewelry
TUĞBA BAYDAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Sanat TarihiOndokuz Mayıs Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HAYRUNNİSA TURAN
- Müze ve özel koleksiyonlarda bulunan işlemeli ayakkabıların değerlendirilmesi
Evaluation of embroidered shoes in museums and private collections
MERVE KANTARCILAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
El SanatlarıAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiEl Sanatları Ana Sanat Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HURİYE ÇIRAKOĞLU